Ariel Zgórski
Bezpieczeństwo danych w inteligentnym budynku. Jak chronić systemy smart?
„Łańcuch jest tak mocny jak jego najsłabsze ogniwo” – to powiedzenie jest znane praktycznie każdemu. A w szczególności osobom, które pamiętają program „Najsłabsze ogniwo”, który był popularny ponad 20 lat temu. I tak samo jest z systemami Smart. Są tak mocne jak ich najsłabsze ogniwo (bądź w tym wypadku czujnik).
***
Monitoring zagrożeń przemysłowych. Systemy detekcji gazów w praktyce
We wszystkich pomieszczeniach, w których istnieje ryzyko pojawienia się gazów toksycznych lub wybuchowych, należy rozważyć instalację systemu detekcji gazu. Konieczność zastosowania takiego rozwiązania zwykle wynika wprost z przepisów prawa. W nowo budowanych obiektach montaż systemów detekcji jest przewidziany już na etapie projektowania, a w istniejących budynkach często jest wymogiem ubezpieczyciela lub rzeczoznawcy ds. przeciwpożarowych.
***
Maintenance Poland 2026 – przestrzeń innowacji dla przemysłu utrzymania ruchu
W dniach 20–22 stycznia 2026 roku w Ptak Warsaw Expo w Nadarzynie odbędą się Międzynarodowe Targi Utrzymania Ruchu w Przemyśle – Maintenance Poland 2026. To jedno z najważniejszych wydarzeń branżowych w Europie Środkowo-Wschodniej, które łączy producentów, inżynierów, dystrybutorów i ekspertów technicznych, tworząc platformę wymiany wiedzy i doświadczeń.
***
Bartosz Jagła
Wysoka elastyczność dzięki potężnemu systemowi modułowemu
Firma NORD DRIVESYSTEMS jest znana z wysokiej jakości przekładni, silników elektrycznych i przetwornic częstotliwości. Dzięki swojemu doświadczeniu w zakresie zastosowań i szerokiej gamie produktów przekształciła się z producenta przekładni w partnera oferującego kompletne rozwiązania w zakresie technologii napędowych, posiadającego w ofercie przekładnie przemysłowe o momentach obrotowych do 282 Nm, idealne do zastosowań w trudnych warunkach.
***
Michał Przybylski
Co to jest UPS przemysłowy?
W dobie zastosowań coraz bardziej zaawansowanych procesów technologicznych powstaje zapotrzebowanie na wysoką jakość i niezawodność zasilania elektrycznego. Pewność i jakość dostarczanej do odbiorników energii można zwiększyć za pomocą różnych środków technicznych. Jednym ze sposobów poprawy jakości i pewności zasilania elektrycznego jest wykorzystanie systemów zasilania gwarantowanego z podwójnym przetwarzaniem energii (UPS-y wykonane w topologii on-line).
***
Przemysław Kurylas
Cyfrowy bliźniak. Wirtualny model twojego przedsiębiorstwa
Cyfrowe bliźniaki należą dziś do najistotniejszych innowacji technologicznych w przemyśle. Ich rosnąca popularność wynika z możliwości przenoszenia fizycznych procesów i obiektów do środowiska cyfrowego, co pozwala analizować ich zachowanie w różnych warunkach pracy. Poprzez integrację danych z czujników, systemów automatyki i narzędzi analityki predykcyjnej, cyfrowy bliźniak dostarcza precyzyjnych informacji o funkcjonowaniu przedsiębiorstwa, umożliwiając jego ciągłą optymalizację. W efekcie technologia ta staje się wsparciem w obszarach efektywności energetycznej, zarządzania utrzymaniem ruchu oraz doskonalenia procesów produkcyjnych.
***
Wacław Bylina
Zrównoważona automatyzacja. Jak osiągnąć wydajność i ekologiczność w produkcji
Zarządzając przedsiębiorstwem, często można zidentyfikować problemy, które przypominają te z życia codziennego, ze zmagań z przeciwnościami ekonomicznymi i organizacyjnymi. Teza może wydawać się górnolotna, ale pamiętamy ze studiów testowanie instalacji z użyciem mniejszych modeli. Buduje się instalacje testowe, buduje się pomniejszone modele obiektów i na podstawie ich badania wyciąga się wnioski ekstrapolowane na obiekty docelowe.
***
Ryszard Klencz
Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna KOMTECH 2025: Nauka i przemysł wobec wyzwań zielonej transformacji
W dniach 3–5 listopada w Szczyrku spotkali się przedstawiciele górnictwa, nauki i przemysłu. Celem konferencji była prezentacja najnowszych osiągnięć naukowych wspierających zieloną transformację przemysłu. Istotne znaczenie miały zagadnienia cyberbezpieczeństwa oraz innowacyjnych technologii.
***
Precyzyjne sterowanie momentem i prędkością wszystkich rodzajów silników przy użyciu przemienników częstotliwości Optidrive P2 marki Invertek Drives
Invertek jest spółką zależną Sumitomo Heavy Industries, Ltd. (SHI) i należy do grupy przedsiębiorstw Sumitomo Drive Technologies EMEIA, która obejmuje Lafert Group i SCG. Invertek Drives Ltd zajmuje się projektowaniem, produkcją i sprzedażą (w ponad 80 krajach świata) elektronicznych napędów o zmiennej częstotliwości do sterowania silnikami elektrycznymi.
***
Damaris Jeż
Polska znów silnikiem wzrostu. Co jesienne odbicie oznacza dla napędów i automatyki?
Na podstawie analiz Centrum Analiz PKO Banku Polskiego (CEE Macro Weekly, Dziennik Ekonomiczny, Makro Flash, tydzień 46/2025).
***
Robotics Warsaw 2026 – robotyka w centrum uwagi przemysłu przyszłości
W dniach 3–5 lutego 2026 w Ptak Warsaw Expo w Nadarzynie k. Warszawy odbędą się Międzynarodowe Targi Robotyki Przemysłowej – Robotics Warsaw 2026. To wydarzenie, które gromadzi liderów innowacji, producentów, integratorów, inżynierów i specjalistów z zakresu automatyzacji oraz nowych technologii. Robotics Warsaw to przestrzeń, w której najnowsze osiągnięcia robotyki spotykają się z praktycznymi potrzebami przemysłu.
***
Mirosław Koźlik
Trzy poziomy kontroli ryzyka – czy bezpieczeństwo zależy ode mnie?
W codziennej pracy mam okazję współpracować z organizacjami, które traktują bezpieczeństwo nie jako obowiązek, lecz jako integralny element swojej tożsamości. To właśnie dzięki takim partnerom możemy obserwować, jak wysoka kultura bezpieczeństwa realnie kształtuje zachowania ludzi. Jednym z wykorzystywanych działań są „minuty bezpieczeństwa”, od których rozpoczyna się każde spotkanie – niezależnie od szczebla zarządzania czy komórki organizacyjnej. Minuty, przygotowywane często w formie jednostronicowej, ilustrowanej prezentacji, stanowią przypomnienie wybranej reguły bezpieczeństwa, wykraczającej poza samo funkcjonowanie organizacji i odnoszącej się ogólnie do życia każdego z nas.
***
Anna Szymczak
Społeczna odpowiedzialność a standardy ISO 14001, ISO 45001 i inne Od ISO do ESG. Jak systemy zarządzania budują wiarygodność w łańcuchu dostaw?
Społeczna odpowiedzialność firm w ostatnim czasie jest odmieniana przez wszystkie możliwe przypadki. Temat raportowania ESG (regulowanego przepisami UE i dla niektórych organizacji obowiązkowego) jest chyba każdemu znany. ESG pochodzi od angielskich słów Environmental (z ang. Środowisko), Social (z ang. Społeczeństwo) oraz Governance (z ang. Ład korporacyjny).
***
Ecol z Rybnika wzmacnia Grupę Kapitałową
Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Projektowe Proserv sp. z o.o. z Gdańska dołączyło do Grupy Ecol. Poszerzyło tym samym ofertę Grupy – lidera europejskiego rynku serwisu smarowniczego, analiz olejowych i rozwiązań niezawodnościowych – o usługi związane z projektowaniem oraz produkcją i modernizacją układów regulacji, smarujących i lewarowych oraz zaawansowanej hydrauliki siłowej w przemyśle.
***
Po „Good game, well played” czas na Level Up! ITM INDUSTRY EUROPE przyspiesza do 2026
Wywiad z nowym dyrektorem ITM INDUSTRY EUROPE, Miłoszem Jankowiakiem, to rozmowa o strategicznym redefiniowaniu przestrzeni targowej, wykorzystaniu wieloletniego doświadczenia w zarządzaniu projektami oraz entuzjazmie do innowacji, które kształtują przyszłość polskiego i międzynarodowego przemysłu. Nadchodząca edycja targów (26–29 maja 2026 r.) ma być platformą łączącą ludzi, pomysły i ułatwiającą biznes.
***
Witold Nieć
Polskie firmy nie boją się inwestycji zagranicznych
Blisko 50% polskich przedsiębiorców chce inwestować na rynkach zagranicznych. Według najnowszych dostępnych danych stan należności z tytułu polskich BIZ wyniósł na koniec ubiegłego 2024 r. prawie 165 mld zł, czyli o 7,1 mld zł więcej niż rok wcześniej. Oznacza to, że rodzime firmy krzepną kapitałowo, zdobywając potencjał i doświadczenie pozwalające odnosić sukcesy na rynkach międzynarodowych – wynika z raportu przygotowanego przez PwC Polska i PFR TFI we współpracy z KUKE.
***
Stanisław Gawron, Tadeusz Glinka, Mariusz Czechowicz
33. Konferencja Naukowo-Techniczna PEMINE 2025
Konferencja Naukowo-Techniczna „Problemy Eksploatacji Maszyn i Napędów Elektrycznych” – PEMINE organizowana jest corocznie od 1992 r. Miejscem obrad był początkowo Ustroń–Jaszowiec, a następnie Rytro. W roku 2024 konferencja odbyła się w centrum Polski, w hotelu Wodnik koło Bełchatowa. W tym roku 33. Konferencja PEMINE 2025 wróciła do Ustronia i odbyła się w hotelu Diament w dniach 15–17 października. Organizatorem Konferencji PEMINE 2025 był Łukasiewicz – Górnośląski Instytut Technologiczny, Centrum Napędów i Maszyn Elektrycznych.
***
Control & Drives Poland 2026 – nowa era automatyzacji i napędów przemysłowych
W dniach 20–22 stycznia 2026 roku w Ptak Warsaw Expo w Nadarzynie odbędą się Międzynarodowe Targi Technologii Napędów i Sterowania – Control & Drives Poland 2026. To kluczowe spotkanie branży automatyki, mechatroniki, robotyki i systemów napędowych, adresowane do specjalistów poszukujących praktycznych innowacji dla nowoczesnej produkcji.
***
Ryszard Tadeusiewicz
Geniusze, oszuści i pierwsza sieć neuronowa. Nieopowiedziane historie z narodzin AI
Streszczenie: Artykuł zawiera wybrane informacje na temat historii rozwoju sztucznej inteligencji. Nie są to informacje o najważniejszych wydarzeniach, jakie miały miejsce w tej historii, ale wybrane i przedstawione zostały wiadomości, które autor uważał za szczególnie ciekawe. Może mimo arbitralnego charakteru tego wyboru przeczytanie o owych ciekawostkach skłoni Czytelnika do sięgnięcia po obszerną książkę „Krótka historia sztucznej inteligencji”, która ukaże się na początku przyszłego roku. Tam wszystko jest opisane po kolei, szczegółowo i w oparciu o historyczne źródła, więc pozwala stworzyć sobie dokładne wyobrażenie na temat dziejów jednego z najważniejszych wydarzeń w historii ludzkości. Natomiast tutaj są same ciekawostki. Ale też zdecydowanie warte poznania!
***
Jarogniew Rykowski
Interakcja głosowa w języku naturalnym w inteligentnym budynku
Praktycznie od zawsze komunikacja akustyczna, obok wizualnej, była podstawą przekazywania informacji. Olbrzymia większość zwierząt generuje i pobiera z otoczenia dźwięki, mające określone znaczenie. U człowieka ta umiejętność przekształciła się w artykułowaną mowę, oraz spowodowała powstanie języka. Język szybko ewoluował (i nieustannie podlega takiej ewolucji) w narodowe, branżowe i specjalne dialekty. Komunikacja z wykorzystaniem języka z czasem objęła nie tylko ludzi – na przykład psy i inne zwierzęta domowe rozumieją pewne polecenia wydawane głosem, choć nie potrafią same mówić.
***
Filip Durlik, Jakub Grela, Andrzej Ożadowicz
Cyfrowe platformy energetyczne dla prosumentów – od Smart Home do Smart Energy
Dynamiczny wzrost globalnego zużycia energii w domach, w połączeniu z rosnącą świadomością ekologiczną, wymusza fundamentalną transformację sektora energetycznego w celu zapewnienia odbiorcom stabilnych i ekonomicznie korzystnych usług, a wytwórcom i dystrybutorom energii narzędzia do ich świadczenia. W odpowiedzi na te wyzwania, tradycyjne, scentralizowane i jednokierunkowe sieci energetyczne ewoluują w kierunku Inteligentnych Sieci (Smart Grid), umożliwiających dwukierunkową komunikację i przepływ energii między dostawcą a konsumentem.
***
Henryk Kołodziej, Tomasz Biskup, Andrzej Cieniuch, Adam Kawa, Jarosław Michalak
Przekształtnik 3kV DC/230V AC do zasilania kolejowych urządzeń nietrakcyjnych – zagadnienia konstrukcyjne wyjściowego przekształtnika DC/AC
Streszczenie: Proponowany układ służy do zasilania kolejowych urządzeń nietrakcyjnych energią z sieci trakcyjnej. Artykuł skupia się na stopniu wyjściowym – jednofazowym przekształtniku DC/AC. Omówiono w nim budowę przekształtnika, dobór filtra LC oraz metody modulacji, które decydują o poziomie tętnień w napięciu wyjściowym, generacji składowej wspólnej napięcia i zjawiskach EMC. Analizę poparto wynikami badań symulacyjnych i eksperymentalnych.
***
Łukasz Zawarczyński, Zbigniew Gawęcki, Adrian Misztal
Badania eksperymentalne w układach regulacji momentu obrotowego z silnikami prądu przemiennego
Streszczenie: W artykule przedstawiono wybrane wyniki badań eksperymentalnych w różnych strukturach regulacji momentu obciążenia i momentu elektromagnetycznego silników: asynchronicznego IM oraz synchronicznych BLDC i PMSM. Wyznaczone charakterystyki statyczne i dynamiczne pozwoliły ocenić wpływ typowych metod sterowania przy wykorzystaniu różnych sygnałów momentu obciążenia i elektromagnetycznego, mierzonych przy pomocy przetworników pomiarowych lub estymowanych na podstawie składowej czynnej prądu stojana na jakość regulacji momentu w stanie przejściowym i ustalonym.
***
Helena Dodziuk
Druk 3D zmienia reguły gry w wojnie w Ukrainie
Druk 3D znalazł bardzo wiele zastosowań zarówno w medycynie [1], jak i w budownictwie [2], ekologii [3], a nawet w modzie [4] i innych dziedzinach oraz w przemyśle, gdzie z pewnym trudem wchodzi do produkcji wielkoseryjnej. Coraz więcej też wiadomo o zastosowaniach militarnych. I nie chodzi tylko o druk broni, który narobił tyle szumu [5]. Na Ukrainie drukowane są części zamienne [6] oraz różne elementy wyposażenia wojska, np. łatwe do zamontowania uchwyty pozwalające zrzucać z drona bomby i granaty [7], peryskopy [8] (rys. 1), bariery przeciwczołgowe [9], drony [10], bomby [11], powerbanki [12] i precyzyjna sterowana amunicja [13], różnorodne wyposażenie medyczne: opaski uciskowe, różnego rodzaju szyny i ortezy (rys. 2), ochraniacze kolan itp. [8] (p. poniżej).
***
Stefan Gierlotka
Biedaszyby na Górnym Śląsku. Jak budowano i eksploatowano biedaszyby w odpowiedzi na wielki kryzys?
Na przełomie lat 1929 i 1934 roku zaistniał na Górnym Śląsku wielki kryzys gospodarczy. W kopalniach redukowano zatrudnienie. W okresach kryzysowych, które występowały w latach trzydziestych, górnicy kierowani byli na trzymiesięczne urlopy (tzw. turnusy). Sytuacja materialna wielu rodzin górniczych doprowadziła do utrzymywania się na kopaniu biedaszybów. Okres wydobywania węgla metodą biedaszybów to lata 1930–1938. Wydobyty węgiel był sprzedawany drobnym odbiorcom głównie okolicznym mieszkańcom. Dystrybucją węgla na potrzeby opałowe mieszkańców zajmowali się wozacy, u których zamawiano węgiel.
***
Mariusz Nowak, Jakub Szczepański
Application of Machine Learning and Neural Network to Predict Damage and Failure of Machines in Building Installations
Abstract: The buildings are equipped with various technical installations which often use electric motors for their operation. The following electrical drives operate in the HVAC system: pumps, valves, fans, compressors, and chillers. Electric drives are also used in the installation of roller shutters and revolving doors. Actuators in the form of electric motors age and are subject to various failures. Failures cause the drive to stop, while minor damage, such as worn bearings or play on the motor shaft, can cause slow degradation of the electric motor. Progressive degradation of the drive can cause vibrations and sounds in building installations that cause discomfort to people. This article presents methods for diagnosing machine damage based on vibroacoustic analysis using machine learning. Three machine learning algorithms for classification (Random Forest, K-Nearest Neighbors, Support Vector Classification) and a neural network – LSTM (Long Short-Term Memory) Autoencoder for anomalies detecting and the technical condition assessing of the electric drive were compared. The article analyses the possibility of using predictive maintenance to supervise the operation of building installations.
***
Ewa Klugmann-Radziemska
Praktyczne aspekty fotowoltaiki
Wydajność instalacji fotowoltaicznej zależy od wielu czynników. Niektóre z nich są niezależne od właściciela modułów, inne pozwalają na podejmowanie świadomych działań, by lepiej wykorzystać potencjał instalacji i zwiększyć ilość generowanej energii, a tym samym poprawić efekt ekologiczny i ekonomiczny.
***
Henryk Markiewicz
Bezpieczeństwo w elektroenergetyce
Wypadki śmiertelne spowodowane porażeniem prądem elektrycznym zdarzały się już przed 1890 r., kiedy to zaczęto użytkować pierwsze urządzenia elektryczne. Najwcześniejsze akty prawne dotyczące warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać instalacje i urządzenia elektryczne, ustanowione w Anglii i Niemczech, mają już ponad stuletnią historię. Od tego czasu trwają nieustanne działania elektryków, aby coraz powszechniejszej elektryfikacji, wielokrotnemu wzrostowi zużycia energii elektrycznej oraz mnogości i różnorodności odbiorników nie towarzyszyła większa liczba wypadków. Chodzi o to, aby wypadki te wyeliminować, jeżeli nawet nie całkowicie, to przynajmniej ograniczyć je do minimum możliwego do uzyskania w danych warunkach ze względów technicznych i ekonomicznych.
