Ryszard Klencz

W Krakowie przedstawiciele górniczego przemysłu dyskutowali w ramach XXXIV edycji Szkoły Eksploatacji Podziemnej. Transformacja energetyki i górnictwa to temat przewodni sesji plenarnej. Wykłady i prezentacje dotyczyły bieżącej sytuacji i perspektyw dla przemysłu wydobywczego i energetycznego. Priorytetem są zagadnienia bezpieczeństwa pracy i w cyberprzestrzeni.

Szkoła promuje aktualne wyniki i trendy oraz kierunki rozwoju w poszczególnych obszarach wiedzy górniczej. Coroczne spotkania stwarzają okazję do nawiązania kontaktów i szerokiej wymiany poglądów. Duże znaczenie ma wymiana doświadczeń i praktyczne wsparcie, oparte na współpracy.

Wiodący temat XXXIV edycji SEP to „Transformacja energetyczna i jej skutki dla górnictwa”, w sesji plenarnej. Problemem, jaki rodzi transformacja w działalności spółek jest jej przebieg ze skutkami dla ich działalności. Sztandarowy projekt UE, Zielony Ład został na razie odsunięty z głównego planu. Nie ulega jednak wątpliwości, że korekty są niezbędne, coraz więcej osób zwraca na to uwagę. Unia używa do walki ze zmianą klimatu ETS, czyli systemu handlu uprawnieniami do emisji CO2. W poprzednim roku, podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego, prof. Jerzy Buzek powiedział, że UE nie wycofuje się z Zielonego Ładu, chociaż będą korekty. W kwietniu niewątpliwie usłyszymy w jakim kierunku pójdą te zmiany.

Rola górnictwa węgla kamiennego w produkcji energii będzie malała. W 2024 r. udział odnawialnych źródeł energii wyniósł 29 proc., udział węgla spadł przy tym do najniższego poziomu i wyniósł 57 proc. W ciągu ostatnich 10 lat górnictwo odnotowało spadek sprzedaży węgla kamiennego o prawie 50 proc. przy spadku zatrudnienia o ponad 20 proc. Mamy do czynienia z ewidentnym spadkiem wydajności. Aktualny projekt Krajowego Planu Energii i Klimatu przewiduje, że zużycie węgla kamiennego energetycznego w 2030 r., a więc w perspektywie kilku lat, nie przekroczy 22 mln t.

Podczas sesji plenarnej XXXIV Szkoły Eksploatacji Podziemnej, poświęconej strategicznej transformacji energetyki i górnictwa w Polsce, przedstawiono inicjatywę powołania Centrum Geoinformacji i Cyberbezpieczeństwa PIG-PIB.

Koncepcję Centrum zaprezentował Artur Dyczko, dyrektor oddziału Górnośląskiego Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego. Ma się on wpisywać w nowoczesną strategię cyfryzacji PIG. Jego celem jest stworzenie narzędzia analitycznego i infrastruktury IT wspierających bezpieczeństwo i zarządzanie surowcami naturalnymi.

Platforma Surowcowa Polski musi stać się centralnym systemem zarządzania działaniami w obszarze surowcowym, szczególnie w kontekście bezpieczeństwa energetycznego państwa. Współczesna gospodarka surowcowa wymaga nowych narzędzi analitycznych, które pozwolą na dynamiczne zarządzanie procesami związanymi z zapotrzebowaniem, produkcją oraz logistyką dystrybucji surowców.

Odbyło się również kilkanaście sesji i debat o tematyce górniczej. Tematem wiodącym była transformacja energetyki i jej skutki dla górnictwa, wygłoszono referaty na temat surowców krytycznych oraz cyberbezpieczeństwa. Szkoła Eksploatacji Podziemnej niezmiennie od lat cieszy się uznaniem i wysoką frekwencją uczestników. Do tegorocznej edycji zgłosiło się około 500 uczestników. Prezentowano ponad 250 referatów, związanych z transformacją w energetyce i górnictwie, przy uwzględnieniu bezpieczeństwa pracy i cyberbezpieczeństwa, podczas 19 sesji tematycznych.

Obrady Szkoły odbyły się pod patronatem polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. To ważne wyróżnienie. Polska prezydencja w Radzie UE stoi przed wyzwaniem konkurencyjności europejskiej gospodarki. Wspólne działania UE mogą poprawić naszą pozycję w gospodarce światowej oraz w relacjach z USA.