NIS 07-08/2025

Ariel Zgórski
Czujnik dymu, czujnik czadu, czujnik zalania. Inteligentne systemy monitoringu środowiska pracy – jak smart building zwiększa bezpieczeństwo pracowników?
Gdy zastanawiamy się, jak inteligentne urządzenia mogą zwiększyć bezpieczeństwo w domu, łatwo wskazać liczne przykłady. Bezpieczeństwo to jeden z podstawowych obszarów, w których działa IoT. Ale tak samo jak smart rozwiązania mogą pomóc nam w domu, tak również świetnie sprawdzają się w przemyśle. Tylko na znacznie większą skalę, a możliwości wykorzystania są nieporównywalnie większe.

***

Witold Nieć
Nowy impuls dla przemysłu. Produkcja rośnie, firmy inwestują
W pierwszym półroczu 2025 r. produkcja sprzedana przemysłu była o 1,4% wyższa niż w analogicznym okresie ub. roku. Również wydajność pracy w przemyśle, mierzona produkcją sprzedaną na jednego zatrudnionego, w pierwszym półroczu br. była o 2,3% wyższa niż przed rokiem. W ślad za tym w polskim przemyśle będą rosły również inwestycje.

***

Bezhalogenowe rozwiązania Partex – bezpieczeństwo, które ma znaczenie
Współczesne standardy bezpieczeństwa w energetyce oraz obiektach użyteczności publicznej wymagają stosowania rozwiązań ograniczających ryzyko zagrożeń pożarowych. Partex, jako światowy lider w przemysłowych systemach znakowania, oferuje pełną gamę produktów bezhalogenowych, które odpowiadają na te wymagania – zarówno pod względem zgodności z normami oraz komfortu projektowego.

***

Kolejnictwo w Polsce
Pojazdy szynowe przemierzają setki tysięcy kilometrów, często w zmiennych warunkach pogodowych, dlatego nie mogą sobie pozwolić na opóźnienia. Właśnie z tego względu w transporcie szynowym nie ma miejsca ani czasu na wadliwe produkty i awarie.

***

UZS-230V-1kW-1F – certyfikowany zasilacz ppoż. do bram i klap oddymiających
W systemach ochrony przeciwpożarowej niezawodne zasilanie awaryjne to klucz do skutecznego działania. Klapy oddymiające i bramy napowietrzające muszą funkcjonować nawet po zaniku napięcia w głównej sieci. Dlatego stosowanie odpowiednio certyfikowanych urządzeń nie jest kwestią wyboru – to wymóg prawa.

***

NORD DRIVESYSTEMS nagrodzony złotym medalem EcoVadis – nowy standard zrównoważonego rozwoju
Zrównoważony rozwój w przemyśle to już nie tylko modne hasło, lecz realny i mierzalny wymóg wobec firm technologicznych. Klienci oczekują nie tylko doskonałych produktów, ale również odpowiedzialności wobec ludzi i planety. Firma NORD DRIVESYSTEMS, globalny producent rozwiązań z zakresu techniki napędowej, doskonale to rozumie. Potwierdzeniem jej zaangażowania jest prestiżowy złoty medal EcoVadis przyznany w 2025 roku.

***

Mirosław Koźlik
Diagnoza Kultury Bezpieczeństwa – klucz do efektywnej transformacji organizacji i pierwszy krok do skutecznego wdrożenia Behavior-Based Safety (BBS). Dlaczego kultura bezpieczeństwa ma znaczenie?
Hasło „Kultura Bezpieczeństwa” z roku na rok staje się coraz bardziej popularne. Zazwyczaj kojarzymy je z poziomem bezpieczeństwa w organizacji – i słusznie. W zależności od przyjętej perspektywy, kultura bezpieczeństwa może dotyczyć małej grupy pracowników, całej firmy, a nawet szerzej – społeczeństwa.

***

mgr inż. Przemysław Kurylas
Audyt energetyczny jako kompas inwestycyjny dla przemysłu
W polskim przemyśle audyt energetyczny przez lata był wykorzystywany głównie jako narzędzie spełniające wymogi prawne. Ustawa o efektywności energetycznej nakłada obowiązek jego przeprowadzania na wszystkie duże firmy, a więc podmioty zatrudniające powyżej 250 osób lub osiągające odpowiednie progi obrotów i bilansów. Jednak w praktyce, jak wynika z licznych obserwacji i analiz, audyty te często kończą swój żywot w firmowych szufladach – jako dokumenty „odhaczone”, ale niewykorzystane.

***

Dawid Szurgacz, Szymon Węgrzyn, Marcin Szczurkowski, Marek Wojtas
Rozwój elektrohydraulicznego systemu sterowania typu DOH-Matic dla zmechanizowanej obudowy ścianowej
Podstawowym kierunkiem rozwoju automatyzacji kompleksu ścianowego jest rozwój sterowania elektrohydraulicznego umożliwiającego automatyzację pracy zmechanizowanej obudowy ścianowej. W prezentowanym artykule opisano doświadczenia uzyskane z badań własnych nad rozwojem oraz wdrożeniem nowego systemu elektrohydraulicznego sterowania DOH-Matic dla zmechanizowanej obudowy ścianowej. Opracowany system sterowania ma zapewnić zwiększenie wydajności wydobycia z zachowaniem wymaganego bezpieczeństwa pracy. Prace nad jego wdrożeniem rozpoczęto w jednej ze ścian należącej do Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. Proponowane rozwiązanie umożliwia również pracę obudowy zmechanizowanej w różnych trybach pracy automatycznej według indywidualnych potrzeb użytkownika.

***

„Działać tam, gdzie inni się wahają” – rozmowa z przedstawicielami Poland-U.S. Operations (PLUSOPS)
W sercu Europy Środkowej, gdzie geopolityczne napięcia rysują nowe linie na mapie bezpieczeństwa, od 2015 roku działa firma, która w ciszy i z determinacją wspiera obronność Polski i całego kontynentu. Poland-U.S. Operations (PLUSOPS) to dynamiczny podmiot, stanowiący ważne ogniwo w łańcuchu dostaw dla amerykańskich sił zbrojnych i NATO na wschodniej flance. Spotkaliśmy się z kluczowymi postaciami PLUSOPS: Anastasiią Vasylenko, dyrektor operacyjną, oraz Ronem Farkasem, prezesem i założycielem firmy. Ich historie i perspektywy rzucają światło na skomplikowany, lecz niezwykle ważny świat wsparcia wojskowego.

***

Nowe Rozporządzenie ws. maszyn: Co się zmieniło względem dyrektywy maszynowej?
W krajobrazie europejskiego przemysłu nadchodzi fundamentalna zmiana. Od 20 stycznia 2027 roku obowiązkowe stanie się nowe Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1230 w sprawie maszyn, które w pełni zastąpi dotychczasową Dyrektywę Maszynową 2006/42/WE.1. To nie jest zmiana kosmetyczna. Przejście z dyrektywy na rozporządzenie oznacza, że nowe przepisy będą obowiązywać bezpośrednio we wszystkich państwach członkowskich, eliminując ryzyko rozbieżności w krajowych interpretacjach i wzmacniając pewność prawa.

***

Anna Szymczak
Cyfrowy wyścig  po fundusze. Jak przedsiębiorstwa mogą skorzystać z nowych programów wsparcia
W ostatnich tygodniach media i media społecznościowe zdominowały nagłówki o „ogromnych środkach” przeznaczonych na cyfryzację gospodarki. Publiczne deklaracje sięgające setek milionów rozbudzają wyobraźnię przedsiębiorców, sugerując, że kapitał czeka niemal na wyciągnięcie ręki. Jest to widoczne w licznych zapytaniach ofertowych trafiających do firm doradczych i instytucji.

***

Megatrendy zmieniają ekonomię, jaką znamy – firmy muszą przygotować się już dziś
Starzejące się społeczeństwo, zmiany klimatyczne czy niestabilność łańcuchów dostaw – to tylko część zjawisk zmieniających rynek już dziś, a których rola w najbliższej przyszłości znacznie wzrośnie. Odpowiedzią na te wyzwania są nowoczesne rozwiązania cyfrowe. Dojrzałość cyfrowa polskich przedsiębiorstw musi znacznie wzrosnąć, jeżeli chcą utrzymać swoją konkurencyjność w nowym otoczeniu gospodarczym. Jak podkreśla prof. Jerzy Hausner, gospodarka potrzebuje nowego modelu konkurencyjności – odpornego, zrównoważonego, inkluzywnego.

***

Turcja: Czy nowa strategia pozyskiwania BIZ skusi inwestorów?
Bezpośrednie inwestycje zagraniczne (BIZ) odgrywają kluczową rolę we wspieraniu wzrostu tureckiej gospodarki, jej transformacji technologicznej i ułatwianiu jej globalnej konkurencyjności. Konkretne cele, jakie przedstawia Ankara, to zwiększenie udziału Turcji w światowym rynku BIZ do 1,5% do 2028 roku

***

Innowacyjny impuls międzynarodowy. Najczęściej odwiedzane targi automatyczne w historii
automatica, wiodąca wystawa, która odbyła się w dniach 24–27 czerwca 2025 roku, była imponującym przeglądem rozwiązań przyszłych wyzwań z wykorzystaniem inteligentnej automatyki i robotyki. Zaledwie 49 300 odwiedzających z ponad 90 krajów Łącznie 49 300 odwiedzających z ponad 90 krajów, około 800 wystawców z 40 krajów oraz bogaty program towarzyszący podkreśliły wiodącą pozycję automatica w swojej dziedzinie.

***

DREMA 2025: trendy, innowacje i networking na najwyższym poziomie
DREMA, największe wydarzenie sektora drzewnego i meblarskiego w Europie Środkowo-Wschodniej, powraca do Poznania w dniach 9–12 września 2025 roku z nowymi pomysłami, ekspozycjami i elementami programu. Dzięki temu wydarzenie stanie się dla uczestników cennym źródłem wiedzy o najnowszych technologiach i trendach oraz impulsem do rozwoju. Co nowego czeka nas na Targach DREMA 2025?

***

10. Jubileuszowa Konferencja VIX Automation. Wyzwania współczesnego przemysłu
W dniach 28–30 maja 2025 roku w Siewierzu (woj. śląskie) odbyła się jubileuszowa, dziesiąta edycja Konferencji VIX Automation – wydarzenia, które od lat integruje środowisko automatyki przemysłowej. Tegoroczna edycja, pod hasłem „Wyzwania współczesnego przemysłu”, zgromadziła blisko 60 uczestników – klientów, partnerów technologicznych i przedstawicieli przemysłu.

***

Agnieszka Choroszucho, Norbert Waśkiewicz, Dawid Szubzda, Gabriela Kamińska, Kornelia Bajdowicz, Michał Gierasimczuk, Daniel Malinowski
Numeryczna analiza wpływu dodatkowej ściany i materiału budowlanego na rozkład pola elektromagnetycznego generowanego przez system komunikacji bezprzewodowej
Artykuł przedstawia wpływ konstrukcji ściany na jakość komunikacji bezprzewodowej przy zastosowaniu nadajnika systemu Wi-Fi pracującego przy częstotliwości f = 2,4 GHz. W pracy także pokazano rozkład pola oraz wartości natężenia pola elektrycznego przy uwzględnieniu najczęściej stosowanych materiałów budowlanych tj. cegła i beton wraz ze zbrojeniem. Artykuł zawiera dyskusję dotyczącą zjawisk fizycznych związanych z propagacją fali elektromagnetycznej w złożonych konstrukcjach budowlanych. W pracy zastosowano metodę różnic skończonych w dziedzinie czasu (FDTD). Analizowany obszar modelowano z uwzględnieniem wymagań technologii budowlanych stosowanych w Polsce. Analiza wyników stanowi podstawę do oceny problemów związanych z zanikami sygnału.

***

Marek Ludwicki, Michał Ludwicki
Perspektywy rozwoju automatyki
Stosowane obecnie w przemyśle nowoczesne systemy pomiarowo-regulacyjne są systemami informatycznymi i umożliwiają realizację bardzo zaawansowanego stopnia automatyzacji – automatyzacji nadrzędnej z użyciem komputera.

***

Jacek Dziura, Mateusz Skowron
Przykłady wykorzystania metod elementów skończonych do doskonalenia konstrukcji urządzeń
Jednym z ważniejszych aspektów projektowania urządzeń elektrycznych jest ich proces doskonalenia. Jest to tym bardziej istotne z punktu widzenia konkurencji na rynku oraz drożejących materiałów. Z uwagi na złożoność zjawisk elektromagnetycznych, które nie w pełnym zakresie mogą być modelowane metodami obwodowymi odpowiednio dokładnie konieczne staje się wykorzystanie metod elementów skończonych. Na rynku jest wiele programów komercyjnych pozwalających na ich wykorzystanie w strukturach dwuwymiarowych i trójwymiarowych. Są one jednak dość drogie. Artykuł niniejszy podaje kilka przykładów wykorzystania metod elementów skończonych oferowanych przez ogólnodostępny program FEMM 4.2 przy doskonaleniu konstrukcji transformatorów i dławików produkowanych przez firmę TRAFTA.

***

Karolina Dąbrowska, Małgorzata Gołąbek
Standaryzacja elementów mechanicznych w prototypowaniu napędów
W artykule przedstawiono praktyczne podejście do standaryzacji elementów mechanicznych w procesie prototypowania napędów elektrycznych. Autorzy z perspektywy technologa produkcji omawiają typowe problemy montażowe, które wynikają z braku ujednolicenia komponentów. Praca zawiera przykłady prostych rozwiązań, takich jak stosowanie standardowych wałów, otworów montażowych, czy uchwytów, które pozwalają skrócić czas montażu i zwiększyć powtarzalność oraz ułatwić testowanie. Zastosowanie takich praktyk może znacząco usprawnić proces wdrażania nowych rozwiązań i przygotować projekt do ewentualnej produkcji seryjnej.

***

Bartłomiej Będkowski
Obliczenia cieplne maszyn elektrycznych chłodzonych olejem
W pracy przedstawiono przykładowe konstrukcje maszyn elektrycznych z chłodzeniem olejowym. Ponadto przeanalizowano możliwości obliczeń cieplnych maszyn z bezpośrednim chłodzeniem olejowym, wraz z opisem budowy przykładowego uproszczonego modelu obliczeniowego. Omówione w publikacji modele opracowano w ramach realizacji projektu pt. „Innowacyjny elektryczny zespół napędowy do pojazdów użytkowych finansowanego przez NCBiR z programu LIDER XI nr umowy LIDER/15/0060/L-11/19/NCBR/2020.

***

Bartosz Cholewa, Krystian Mitka
Optymalizacja procesu wytwarzania kanałów cieczowego chłodzenia silnika poprzez integrację konwencjonalnej obróbki skrawaniem z drukiem 3D
W artykule przedstawiono metodę upraszczającą proces technologiczny wykonywania spiralnych kanałów cieczowego chłodzenia maszyn elektrycznych, opartą na połączeniu konwencjonalnej obróbki skrawaniem z technologią druku 3D. Zastosowanie odpowiednio ukształtowanego wkładu wykonanego w technologii przyrostowej, w połączeniu z konwencjonalną obróbką równoległych kanałów, umożliwia uzyskanie spiralnego przebiegu przepływu cieczy chłodzącej. Powszechnie stosowane metody, takie jak obróbka CNC, są czasochłonne i kosztowne, potencjalnie nieuzasadnione ekonomicznie w przypadku prototypowania lub produkcji jednostkowej. Zastosowaniu hybrydowego procesu technologicznego pozwala na skrócenie czasu wytwarzania oraz redukcję nakładów produkcyjnych, przy jednoczesnym zachowaniu wymaganej funkcjonalności i niezawodności układu chłodzenia.

***

Stefan Gierlotka
Energetyka w Kaszmirze i inne ciekawostki
Kaszmir leży na pograniczu północnych Indii z Pakistanem i Chinami. Obejmuje tereny górskie w zachodnim krańcu masywu Himalajskiego, położone w dolinie rzeki Indus. Do 1947 roku Kaszmir był częścią Indii Brytyjskich. Po podziale brytyjskiej kolonii Indie i Pakistan rościły sobie prawa do tego regionu. Ostatecznie zdecydowano o przynależności Kaszmiru do Indii. Pakistan nie zaakceptował tej decyzji, co doprowadziło do wybuchu wojny indyjsko-pakistańskiej. W 1948 roku ONZ ustanowiła linię zawieszenia broni, dzieląc Kaszmir na część pakistańską i indyjską. W 1962 roku do konfliktu dołączyły Chiny, rozpoczynając wojnę chińsko-indyjską. Obecnie spór ma charakter strategiczny, gdyż wszystkie zaangażowane państwa dysponują bronią jądrową.