Konferencja Naukowo-Techniczna: AUTOMATYZACJA W ENERGETYCE – 2009
XI Konferencja Naukowo-Techniczna z cyklu „Automatyzacja w energetyce 2009” odbyła się w dniach 22–23 kwietnia 2009 r. w Bełchatowie. Tworzyła płaszczyznę budowania silnej i zarazem niezbędnej więzi pomiędzy przemysłem a nauką. Dzięki niej możliwe było również intensyfikowanie działań polegających na inicjowaniu wspólnych prac naukowo-badawczych, poszukiwaniu optymalnych rozwiązań, spełniających zarówno wymogi, jak i potrzeby użytkowników, powiązanych z ochroną środowiska.
Gospodarzem Konferencji, organizowanej cyklicznie przez miesięcznik „Napędy i Sterowanie”, była PGE Elektrownia „Bełchatów” SA. Patronat honorowy objęły: Tauron Polska Energia SA, Instytut Sterowania i Elektroniki Przemysłowej – PW, Instytut Elektroenergetyki PW oraz Instytut Automatyki PŁ.
Prof. Włodzimierz Koczara, otwierając Konferencję, podkreślił, że możliwość prezentacji najnowszych rozwiązań z dziedziny nowoczesnych technologii i automatyki w energetyce przemysłowej zaowocuje w planowanych inwestycjach.
Stanisław Tokarski, wiceprezes zarządu, dyrektor ds. strategii i rozwoju Tauron Polska Energia SA, pogratulował kierownictwu PGE Elektrowni „Bełchatów” SA inwestycji związanej z budową bloku 858 MW. Wcześniej, przed rozpoczęciem Konferencji, miał możliwość zwiedzenia budowy. W Grupie Tauron niebawem zostanie oddany do użytku nowy blok energetyczny w Łagiszy. Obecnie inwestycje w Tauronie i PGE są jedynymi finalizowanymi tego rodzaju przedsięwzięciami w Polsce. Stanisław Tokarski nawiązał do niedawnego Europejskiego Kongresu Gospodarczego z udziałem komisarzy UE, który odbywał się w połowie kwietnia w Katowicach, przywołując prowadzone na nim dyskusje na temat przyszłości energetyki i pakietu klimatycznego. Wiceprezes Taurona mówił o tym, że dzisiaj, w świetle najnowszych zmian zaproponowanych w unijnej dyrektywie IPPC, wiele projektów, zwłaszcza dotyczących małych elektrociepłowni, jest zagrożonych. Stanisław Tokarski podkreślił również, że przed kadrą inżynierską i managerami w energetyce stoją ogromne wyzwania wynikające m.in. z konieczności budowy nowych mocy związanych z nowymi technologiami, takimi jak CCS.
Bolesław Cirkos, dyrektor ds. strategii i rozwoju PGE Elektrowni „Bełchatów” zwrócił uwagę, że problem emisji gazów cieplarnianych, a przede wszystkim dwutlenku węgla, i możliwości ich ograniczenia są jednym z najważniejszych zagadnień z obszaru ochrony środowiska, w tym związanych z działaniami w kierunku uniknięcia zmian klimatycznych. Stosowanie „czystych technologii węglowych” jest jednym z nowych wyzwań, przed którymi stoi energetyka. Stwierdził, że tematyka Konferencji wpisuje się w te wyzwania, ponieważ dotyczy nowoczesnych technologii stosowanych w energetyce i budowy nowych mocy.
Prof. Włodzimierz Koczara zauważył, że przed polską elektroenergetyką pojawią się wkrótce dwa podstawowe wyzwania. Pierwsze to nadążanie za spodziewanym szybkim wzrostem zapotrzebowania na moc i energię elektryczną. Drugie to akceptacja nowych źródeł, nowych układów wytwarzania i przesyłu energii elektrycznej.
Janusz Tchórz, dyrektor ds. rozwoju i technologii PKE SA, zaprezentował projekt elektrociepłowni poligeneracyjnej z usuwaniem CO2 Południowego Koncernu Energetycznego SA oraz Zakładów Azotowych „Kędzierzyn” SA, umożliwiający jednoczesną produkcję czystej energii elektrycznej, ciepła oraz gazu syntezowego, a także sekwestrację powstałego w procesie wytwórczym dwutlenku węgla. Proponowany projekt jest innowacyjny w skali krajowej oraz światowej i spełnia wszystkie międzynarodowe wymagania stawiane projektom mającym na celu wdrożenie nowych czystych technologii węglowych.
Dyrektor ds. strategii i rozwoju Bolesław Cirkos zaprezentował nowoczesne rozwiązania techniczne bloku 858 PGE Elektrowni „Bełchatów” SA. Za szczególnie cenne uznał spełnienie wszystkich wymagań dotyczących ochrony środowiska. Oprócz budowy nowego bloku 858 MW prowadzona jest modernizacja 10 bloków energetycznych. W rezultacie zyskuje się na wzroście mocy bloków oraz zmniejszeniu emisji CO2. Pierwotnie nowy blok miał mieć moc 833 MW, wprowadzone rozwiązania technologiczne i nowoczesna automatyka w różnych zespołach pozwoliły na zwiększenie mocy bloku do 858 MW. Budowany obecnie blok wytwórczy charakteryzuje się nowoczesnością odpowiadającą stanowi techniki XXI wieku. Monitoring, rejestracja, diagnostyka oraz systemy szybkiego przetwarzania informacji dla ośrodków decyzyjnych są stale ulepszane. Wprowadzenie nowych technologii związanych z podsuszaniem węgla będzie miało wpływ na zmniejszenie emisji CO2. Celem jest nie tylko utrzymanie pozycji lidera na polskim rynku energii, ale również troska o to, żeby firma była przyjazna ludziom i środowisku.
Przedstawiono rozwiązanie z PKE SA Elektrowni „Łaziska” dotyczące instalacji podawania biomasy. Podawanie mieszanki paliwa konwencjonalnego oraz odnawialnego nie wywołało konieczności wprowadzania zmian konstrukcyjnych w instalacjach blokowych, takich jak: kotły, turbozespoły, instalacje oczyszczania spalin. Modyfikacja polega na wprowadzeniu nowych rozwiązań w układzie paliwowym elektrowni związanych z rozładunkiem, składowaniem, transportem, jak również regulacją strumienia biomasy podawanej na układ podawania węgla, w efekcie czego do zbiorników przykotłowych podawana jest mieszanina paliwowa, która spalana jest w kotłach wszystkich bloków. Obecnie prowadzona jest zabudowa odpowiednich układów pomiarowych, pozwalających na raportowanie, wizualizację, archiwizację parametrów i ilości spalanego w kotłach paliwa, spełniających warunki ochrony środowiska.
Zasadniczy postęp w energetyce odbywa się na drodze optymalizacji elementów składowych procesu oraz na drodze automatyzacji. Zagadnienia automatyzacji w tematyce Konferencji prezentowano wielowarstwowo. Andrzej Dębowski z Instytutu Automatyki PŁ wskazał, że w wielu przypadkach wymaga się od napędów zautomatyzowanych nie tylko możliwości regulacji prędkości w stanach ustalonych, ale także odpowiedniej dynamiki w stanach przejściowych. Do osiągnięcia tego celu konieczne jest zrealizowanie dokładnego sterowania momentu wewnętrznego silnika.
Aplikacje napędów regulowanych z PKE Elektrowni „Siersza” prezentowały konieczność regulacji wydajności urządzeń technologicznych za pomocą płynnej zmiany prędkości obrotowej silników napędzających te urządzenia. Podane przykłady prezentowały nowoczesne rozwiązania automatyki napędu elektrycznego w oparciu o przemienniki częstotliwości.
Zaprezentowano również wyższej generacji napędy armatury i korzyści, które wynikają z ich zastosowania.
W sesji prowadzonej przez Leszka Wiśniowskiego, dyrektora ds. remontów i modernizacji PKE SA, zaprezentowano systemy informatyczne stosowane do oceny techniczno-ekonomicznej jednostek wytwórczych w PKE, badanie i diagnostykę urządzeń w utrzymaniu ruchu elektrowni, systemy monitoringu kontroli i regulacji temperatury oraz nowoczesne technologie filtracji w energetyce.
Sylwester Robak z Instytutu Elektroenergetyki PW zwrócił uwagę na obserwowany od dziesięcioleci rozwój środków oraz metod poprawy stabilności kątowej, który ma na celu poprawę bezpieczeństwa systemu elektroenergetycznego. Obecnie oprócz środków elektrownianych możliwe jest wykorzystanie środków oferowanych przez regulowane elementy sieci elektroenergetycznej typu FACTS. Elementy te, ze względu na ich usytuowanie w sieci przesyłowej, są szczególnie predestynowane do poprawy tłumienia kołysań międzyobszarowych. Zastosowanie urządzeń FACTS w celu poprawy stabilności systemu wymaga odpowiedniego doboru układu regulacji oraz miejsca zainstalowania w systemie elektroenergetycznym.
Prof. Włodzimierz Koczara w podsumowaniu Konferencji zaprosił energetykę i przemysł do współpracy w tworzeniu laboratorium przekształtników w energetyce. Zwrócił uwagę na fakt, że zagadnienie ograniczenia emisji zanieczyszczeń nabiera szczególnego znaczenia w kontekście pakietu klimatycznego. W UE ochrona środowiska jest jednym z zadań priorytetowych. Konieczność redukcji emisji CO2 z procesów produkcji energii wymusza rozwój nowych technologii energetycznych.
Zapraszamy na kolejną XII Konferencję Naukowo-Techniczną „Automatyzacja w energetyce 2010”, która odbędzie się 22–23 kwietnia 2010 r. Spotkania te tworzą możliwość dyskusji, wyboru i rozwoju dla nowych technologii i rozwiązań związanych z planowanymi inwestycjami w energetyce.
