Konferencja Naukowo-Techniczna: EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA – 2012
XIV Konferencja z cyklu „EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA 2012”, ma szczególne znaczenie w aspekcie rozwoju nowych technologii energetycznych. Spotkanie miało miejsce w dniach 4–5 czerwca 2012 r., w Bełchatowie, umożliwiało poszukiwanie optymalnych rozwiązań zarówno spełniających wymogi jak i zaspokajających potrzeby użytkowników. Konferencja jest organizowana cyklicznie przez miesięcznik „Napędy i Sterowanie” we współpracy z PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna SA oraz firmą TAURON Wytwarzanie SA. Ostatnie lata w polskiej energetyce, to okres wielu zmian. Powstały nowe silne podmioty na rynku przedsiębiorstw energetycznych. Zaznacza się potrzeba budowy nowych elektrowni systemowych. Nowe bloki i technologie dostosowane do standardów ekologicznych oznaczają poszerzenie pola do współpracy między instytucjami naukowymi a przemysłem energetycznym. Należy też uwzględniać przewidywany w Europie wzrost konsumpcji energii, który generuje konieczność stosowania nowoczesnych technologii energetycznych, spełniających zaostrzone normy ochrony środowiska.
Patronat nad Konferencją został objęty przez: PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna SA, TAURON Wytwarzanie SA, KAPE, Polskie Sieci Elektroenergetyczne Operator SA, Instytut Maszyn i Urządzeń Energetycznych – Pol. Śl., Instytut Elektroenergetyki PW.
Prezentowane referaty pokazały, że według szacunków Ministerstwa Gospodarki rozwój gospodarczy Polski pociągnie za sobą w perspektywie 20 lat wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną do ok. 170 TWh rocznie. Oznacza to, że należy zwiększyć jej produkcję o 38%. Dotychczasowe prognozy, dotyczące możliwości pokrycia przyszłego zapotrzebowania na energię elektryczną w kraju, wskazują na konieczność rozbudowy istniejących mocy wytwórczych. Zobowiązania dotyczące ograniczenia emisji gazów cieplarnianych zmuszają Polskę do poszukiwania rozwiązań niskoemisyjnych w zakresie produkcji energii elektrycznej.
Jak zaznaczono w dyskusji: szacuje się, iż do końca 2020 r. konieczne będzie wyłączenie ok. 7 GW (spośród istniejących obecnie 36 GW mocy zainstalowanej). Jednocześnie, aby zapewnić bezpieczeństwo energetyczne Polski, wymagane jest oddawanie corocznie ok. 1 GW mocy w nowych wysoko sprawnych jednostkach wytwórczych. W ostatnich kilku latach oddano zaledwie ok. 2 GW mocy wytwórczych w oparciu o paliwa konwencjonalne (bloki w Bełchatowie, Pątnowie i Łagiszy). PGE GiEK SA planuje budowę trzech nowych bloków węglowych nr 5 i 6 w Oddziale Elektrownia Opole o łącznej mocy zainstalowanej 1800 MWe brutto oraz bloku nr 11 w Elektrowni Turów o mocy ok. 460 MWe brutto. Bloki te znacząco poprawią efektywność wytwarzania w poszczególnych Oddziałach, a także zmniejszą emisję zanieczyszczeń do środowiska. Jednym z podstawowych założeń Programu Poprawy Efektywności jest obniżenie poziomu zużycia bezpośredniego energii elektrycznej i ciepła, rozumianego jako stosunek uzyskanej wielkości efektu użytkowego obiektów, urządzeń technicznych i instalacji, w typowych warunkach ich użytkowania lub eksploatacji, do ilości energii zużywanej przez ww. obiekty, urządzenia i instalacje, niezbędnej do uzyskania tego efektu.
Podkreślono, że z dniem 1 października 2011 roku zakończony został proces inwestycyjny i rozpoczęła się eksploatacja bloku 858 MW. Jest on największym i najnowocześniejszym blokiem energetycznym w Polsce. Podobnie jak pozostałe bloki bełchatowskiej elektrowni, jest on opalany węglem brunatnym. Poprzez zastosowanie wysoko sprawnych urządzeń, a w szczególności kotła wytwarzającego parę o parametrach nadkrytycznych, uzyskana została wysoka sprawność wytwarzania energii, co pozwoliło na zminimalizowanie zużycia paliwa i w konsekwencji emisji zanieczyszczeń do powietrza. Nowa jednostka wytwórcza spełnia wszystkie wymagania prawne obowiązujące w kraju oraz odpowiednie kryteria Dyrektyw Unii Europejskiej.
Zwrócono uwagę, że nowym standardem promowanym przez KAPE SA jest „Norma energetyczna ISO 50001 Systemy zarządzania energią”, służąca procesowi ciągłego doskonalenia efektywnego wykorzystania energii. Celem standardu jest tworzenie procesów i systemów niezbędnych do poprawy w zakresie oszczędności energii.
W kolejnej części dyskusji podkreślono, że elektrownie i elektrociepłownie produkują energię cieplną i elektryczną. Działanie tych obiektów wymaga pracy urządzeń obsługujących bloki energetyczne. W zależności od mocy tych bloków i metody wytwarzania energii wymagają mniej lub bardziej rozbudowanych urządzeń. Do podstawowych urządzeń niezbędnych do pracy bloku energetycznego należą pompy, wentylatory i młyny. Tego typu urządzenia są charakterystyczne dla obiektów, których energia pierwotna zawarta jest w paliwie spalanym w kotle. W krajowym systemie energetycznym istnieje ok. 60 bloków o mocy 200 MW każdy. Moc zainstalowanych układów napędowych w każdym takim bloku wynosi ponad 20 MW. Układy te napędzają w większości maszyny robocze typu przepływowego, a więc pompy, wentylatory i sprężarki. Największe moce jednostkowe tych układów napędowych sięgają wartości od 200 kW do 3150 kW i najczęściej ich napięcie znamionowe wynosi 6 kV. Istnieją możliwości zwiększenia efektywności energetycznej układów napędowych z niektórymi z tych silników poprzez zastosowanie do ich zasilania przemienników częstotliwości średniego napięcia. Efektem może być zwiększenie sprawności energetycznej całego bloku 200 MW.
Następnie zwrócono uwagę, że w TAURON Wytwarzanie SA decyzje o budowie nowych bloków poprzedzone zostały analizą zasadności techniczno-ekonomicznej dalszej eksploatacji istniejących bloków, z uwzględnieniem przyszłych wymogów środowiskowych. Szczególną uwagę poświęcono blokom 200 MW, stanowiącym podstawę produkcyjną Spółki. TAURON Wytwarzanie SA posiada 10 jednostek tego typu, 6 eksploatowanych jest w Jaworznie, natomiast pozostałe 4 pracują w Łaziskach. Pomimo przepracowanych 200–250 tysięcy godzin ich stan techniczny jest dobry, głównie dzięki modernizacjom przeprowadzonym w latach 90. ub. w. oraz wykonywanym cyklicznie remontom. Elementy tych bloków są wykonane w sprawdzonej i ogólnie dostępnej technologii lat 70. Duże znaczenie ma także wyposażenie tych bloków w „mokrą” instalację odsiarczania spalin, pozwalającą na spełnienie przyszłych norm emisji. Po przeanalizowaniu wszystkich aspektów technicznych, prawnych i przeprowadzeniu analiz ekonomicznych w 2007 roku Zarząd podjął decyzję o przedłużeniu czasu pracy bloków 200 MW do roku 2030.
Referaty i dyskusje miały na celu pokazanie nowych technologii i rozwiązań, pozwalających na zwiększenie sprawności energetycznej zarówno podczas wytwarzania, jak i w przesyle energii. W procesie technologicznym istotne znaczenie ma poprawienie efektywności energetycznej systemów produkcji poboru sprężonego powietrza. Inteligentne układy napędowe do pomp sieciowych mogą w znaczący sposób podnieść sprawność energetyczną tych urządzeń. Systemy monitoringu kontroli i regulacji temperatury oraz nowoczesne technologie w diagnostyce maszyn i urządzeń mogą wpływać na poprawę efektywności energetycznej podczas wytwarzania. Miały miejsce prezentacje nowych technologii przez: Telko-Poland Sp. z o.o., Danfoss Poland Sp. z o.o., BONFIGLIOLI, POLPAK Sp. z o.o., Parker Hannifin Sales Poland Sp. z o.o., ARIA-C, igus Sp. z o.o.
Jak wynikało z dyskusji, budowane obecnie bloki wytwórcze charakteryzują się nowoczesnością dzięki wprowadzaniu nowych technologii. Monitoring, rejestracja, diagnostyka oraz systemy szybkiego przetwarzania informacji dla ośrodków decyzyjnych są stale ulepszane. Celem konferencji było poszukiwanie optymalnych rozwiązań dla energetyki, zarówno spełniających wymogi, jak i zaspokajających potrzeby użytkowników, zdolnych sprostać europejskim wymaganiom związanym z ochroną środowiska i wysoką sprawnością energetyczną. Zapraszamy do udziału w kolejnej XV Konferencji „EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA 2014”. Konferencja będzie się odbywać w cyklu dwuletnim.
