Konferencja Naukowo-Techniczna: INNOWACYJNE MASZYNY I TECHNOLOGIE – BEZPIECZEŃSTWO – 2013

Jubileusz 10 lat funkcjonowania Kompanii Węglowej – to wydarzenie rozpoczęło cykl zagadnień dotyczących współczesnych trendów w górnictwie polskim i światowym. Liderzy w branży górniczej pokazują, że staramy się równać do czołówki światowej. KGHM SA dzięki sfinalizowaniu rekordowej transakcji przejęcia kanadyjskiej Quadry za 9 mld zł ma obecnie w Polsce największy globalny potencjał.

W wyniku akwizycji KGHM uzyskał dostęp do światowych projektów wydobywczych na trzech konty­nentach, znacząco umacniając swoją pozycję wśród światowych liderów. Obecnie KGHM jest czwartą potęgą na świecie pod względem posiadanych złóż i siódmą pod względem produkcji miedzi, a w 2011 roku spółka zajęła pierwszą pozycję w produkcji srebra. Istotnym i strategicznym krokiem w celu budowy globalnej, rozpoznawalnej marki była również zmiana nazwy przez Quadrę na KGHM International. KGHM stał się firmą globalną, również KOPEX zmierza w tym kierunku. Osiągnięcia kompleksu KOPEX na kopalni Pniówek świadczą, że jest to pierwsza w polskim górnictwie ściana, która została wyposażona w zauto­matyzowany kompleks ścianowy przeznaczony do eksploatacji pokładów o małej i średniej miąższości, umożliwiający osiągnięcie znacznie wyższego wydobycia niż uzyskiwane dotychczas w ścianach o podo­bnych parametrach. Było to możliwe nie tylko dzięki technologii zawierającej szereg innowa­cyjnych rozwiązań, ale także dzięki odpowiednio wykwalifikowanym pracownikom, którzy na co dzień ją stosowali. Zautomatyzowany kompleks ścianowy zostanie ponownie uruchomiony wiosną 2013 roku w nowej ścianie C-2, również zaliczanej do IV kategorii zagrożenia metanowego oraz zagrożenia wyrzutami metanu i skał. Przestrzeganie procedur dotyczących obsługi zautomatyzowanego kompleksu ścianowego jest podstawą bezpieczeństwa pracy załogi górniczej.

Celem konferencji była prezentacja najnowszych osiągnięć naukowych, badawczych i technicznych w zakresie bezpieczeństwa. Spotkanie służyło wymianie doświadczeń związanych z wdrażaniem innowacyjnych rozwiązań, jak również przedstawieniu oferty producentów maszyn i urządzeń górniczych.

Stosowane maszyny i systemy maszynowe muszą być innowacyjne, coraz bardziej wydajne, sprawne funkcjonalnie i sprawne energetycznie, niezawodne, bezpieczne i konkurencyjne cenowo. Poruszone zagadnienia były tematem dziewiątej Konferencji Naukowo-Technicznej z cyklu „Innowacyjne maszyny i technologie – Bezpieczeństwo”, która miała miejsce w Kudowie-Zdroju w styczniu. Udział wybitnych specjalistów świadczy, że są to zagadnienia, którym producenci i instytuty poświęcają sporo uwagi.

Konferencja pozwoliła na kompleksowe przedstawienie osiągnięć w różnych ośrodkach naukowo-badawczych, liczących się instytutów, katedr lub zespołów z wyższych uczelni. Prezentowano rozwiązania, które świadczą o skuteczności współpracy instytutów badawczych z firmami. Przykładem są firmy: ATUT, ELSTA ELEKTRONIKA Sp. z o.o. S.K.A., ELMECH KAZETEN, SOMAR, INOVA. Współczesne trendy rozwo­jowe w układach maszyn samojezdnych przedstawiła firma Bosch Rexroth. Bardzo wzrósł poziom techniczny wszystkich urządzeń wchodzących w skład zmechanizowanych kompleksów ścianowych. Przełomowym może się okazać kompleks MIKRUS do niskich pokładów, skonstruowany o nową technologię opracowaną w firmie KOPEX.

W ostatnim okresie widać znaczny wzrost zainteresowania elektrohydraulicznym sterowaniem obudów. Jest to konieczny krok na drodze do automatyzacji całego kompleksu ścianowego. Przykładem jest sterowanie elektrohydrauliczne DOH-Matic w kontekście wdrożeń i automatyzacji pracy obudowy zmechanizowanej, autorstwa firmy ELSTA ELEKTRONIKA Sp. z o.o. S.K.A. W kontekście pracy układów hydraulicznych bardzo istotne jest utrzymywanie ich na odpowiednim poziomie. Rozwiązania firmy HYDAC i Pall Poland pozwalają na sprawność tych układów na wysokim poziomie.

Nowe rozwiązania w systemach wentylacji odrębnej i klimatyzacji zostały przedstawione na przykładzie JSW SA KWK Budryk oraz PKW SA ZG JANINA. Rozwój współczesnej techniki drążenia wyrobisk koryta­rzowych, szczególnie w kopalniach węgla kamiennego, przy równoczesnym wydłużaniu wybiegów ślepych wyrobisk w pogarszających się warunkach górniczych i przy współwystępowaniu zagrożeń naturalnych (metanowe, klimatyczne, pożarowe) powoduje, że przewietrzanie tych wyrobisk nabiera coraz większego zna­czenia. Firma ELMECH KAZETEN zaproponowała nowe rozwiązania w zakresie projektowania i wyko­nania układów klimatycznych podczas drążenia chodników lub w wyrobiskach o dużej koncentracji metanu oraz wykonania układów wentylacji odrębnej, mogących zapobiec zagrożeniom w eksploatacji węgla czy rud miedzi, prowadzonej na głębokości poniżej 1000 m. Nowe rozwiązania w zakresie obniżenia podwyższonych temperatur powietrza oparto na wentylatorze hydraulicznym ELMECH-WLH-360B/E/1 i chłodnicach powietrza o mocy 35 kW typu MK-CP/L. Zestaw wentylatora hydraulicznego ELMECH-WLH-360B/E/1 i chłodnicy typu MK-CP/L daje możliwość schłodzenia powietrza w ilości 60 m3/min i może być zastosowany jako lokalna klimatyzacja stanowiska pracy. Zaletami tego zestawu są małe gabaryty i nie jest potrzebny osprzęt elektryczny w wyrobiskach ścianowych. Wzrost głębokości eksploatowanych pokładów powoduje kumulacje zagrożeń w wyrobiskach przygotowawczych. Wymaga to nowego spojrzenia na projektowanie wentylacji odrębnej. Przykładem występowania wszystkich zagrożeń mogą być wyrobiska drążone kombajnami chodnikowymi w należącej do Jastrzębskiej Spółki Węglowej KWK Budryk na poziomie 1290 m, w pokładach IV kategorii zagrożenia metanowego, przy temperaturze górotworu sięgającej 50 stopni Celsjusza. Projektowanie wentylacji odrębnej w tych wyrobiskach wymagało zastosowania wentylatorów lutniowych elektrycznych o podwyższonej wydajności, ze względu na konieczność dostarczenia do przodka ilości powietrza umożliwiającej rozrzedzenie metanu i prawidłowe działanie wentylacji kombinowanej, a także wentylatorów lutniowych elektrycznych o podwyższonym spiętrzeniu, umożliwiającym pokonanie oporu lutniociągu i zabudowanych w trasie lutniociągu urządzeń chłodniczych, zasilanych z centralnego układu chłodzenia. Rozwiązaniem tego problemu okazały się wentylatory lutniowe elektryczne ELMECH 1255B/E, umożliwiające pokonanie oporu lutniociągu, o średnicy 1200 mm, długości do 2000 m, z wbudowanymi w trasie lutniociągu dwoma urządzeniami chłodniczymi o mocy 300 kW, przy ilości powietrza umożliwiającej prawidłowe działanie wentylacji kombinowanej. Dzięki takiemu rozwiązaniu uzyskano na prawie całej długości wyrobiska temperaturę powietrza poniżej 28 stopni Celsjusza.

W KGHM prowadzi się prace w bardzo szerokim zakresie nad wdrożeniem rozbudowanego i bardzo rozległego systemu transportu przenośnikami taśmowymi. Przykładowo zastosowano system PROTOS do sterowania przenośnika taśmowego, firmy INOVA, czy też zintegrowany system monitorowania i wizualizacji procesów technologicznych firmy SOMAR SA. W dziedzinie sterowania kompleksowe rozwiązanie zaproponowała firma B&R. Bezpieczna praca to odpowiednie technologie.

Firma Bosch Rexroth zaproponowała technologie ubezpieczeństwa: Safety on Bard.

Patronat nad Konferencją objęły: Główny Instytut Górnictwa, Wyższy Urząd Górniczy, Górnośląska Izba Przemysłowo Handlowa, KOPEX SA, KGHM POLSKA MIEDŹ SA, Jastrzębska Spółka Węglowa SA, Katowicki Holding Węglowy SA, Kompania Węglowa SA, Lubelski Węgiel BOGDANKA SA, Południowy Koncern Węglowy SA, Bosch Rexroth, HYDAC. Konferencja organizowana jest cyklicznie przez miesięcznik naukowo-techniczny „Napędy i Sterowanie” przy współpracy z Akademią Górniczo-Hutniczą, Politechniką Śląską, Politechniką Wrocławską, Instytutem Technik Innowacyjnych EMAG, Instytutem Techniki Górniczej KOMAG, Instytutem Górnictwa Odkrywkowego POLTEGOR. Podczas IX Konferencji Naukowo-Technicznej „Innowacyjne maszyny i technologie – Bezpieczeństwo”, przedstawiono 28 referatów, prezentując innowacyjne kierunki prac związanych z mechanizacją i automatyzacją procesów realizowanych w polskim górnictwie.