32. Konferencja Naukowo-Techniczna „Problemy Eksploatacji Maszyn i Napędów Elektrycznych” – PEMINE
32. Konferencja PEMINE to konferencja o tematyce maszyn i napędów elektrycznych, mająca charakter aplikacyjny. Odbyła się w dniach 2 – 4 października w hotelu „Wodnik” w miejscowości Słok koło Bełchatowa, w samym centrum Polski. Organizatorem Konferencji PEMINE była Sieć Badawcza Łukasiewicz – Górnośląski Instytut Technologiczny, Centrum Napędów i Maszyn Elektrycznych. Konferencja PEMINE jest organizowana corocznie, nieprzerwanie od 1992 roku. W tegorocznym wydarzeniu wzięło udział blisko 120 uczestników, w tym zarówno przedstawiciele świata nauki, jak i liczni reprezentanci zakładów przemysłowych.
Partnerem Generalnym 32. Konferencji PEMINE była firma ASTAT, która prezentowała stanowiska pomiarowe i prowadziła warsztaty diagnostyczne uzwojeń maszyn elektrycznych, równolegle do sesji konferencyjnych.
Celem konferencji była prezentacja najnowszych osiągnięć w dziedzinie maszyn i napędów elektrycznych oraz transformatorów. Omówiono najnowsze wyniki badań i wdrożeń prac badawczo-rozwojowych, w tym konstrukcje nietypowych rozwiązań maszyn elektrycznych dedykowanych określonym maszynom roboczym o dużej gęstości momentu oraz energooszczędną eksploatację i diagnostykę.
Pierwszy dzień konferencji wypełniła sesja dialogowa z prezentacją 31 plakatów, wokół których toczyły się dyskusje, kontynuowane w kolejnych dniach wydarzenia.
Oficjalne otwarcie konferencji nastąpiło 3 października. Dyrektor Sieci Badawczej Łukasiewicz – Górnośląskiego Instytutu Technologicznego prof. Adam Zieliński powitał uczestników, a następnie głos zabrali organizatorzy: zastępca dyrektora ds. komercjalizacji i sprzedaży – Michał Janasik i główny organizator Konferencji – dyrektor Centrum Napędów i Maszyn Elektrycznych – Stanisław Gawron, który przedstawił program 32. Konferencji PEMINE.
Przedstawiciele partnera generalnego zaprosili uczestników na przygotowane przez firmę ASTAT Warsztaty Diagnostyki Uzwojeń odbywające się w 4 sesjach.
Podczas konferencji przedstawiono 22 referaty, podzielone tematycznie na 4 sesje.
Sesja I: Transformatory i układy zasilania
- Analiza koncepcji przekształtnika 3 kV DC/230 V AC do zasilania kolejowych urządzeń nietrakcyjnych – H. Kołodziej, A. Kawa, A. Cieniuch, J. Michalak;
- Wpływ zasilania falownikowego na hałas silników trakcyjnych z magnesami trwałymi – E. Król, M. Maciążek;
- Zintegrowane nowoczesne układy do kompleksowej kompensacji ziemnozwarciowe w sieciach średnich napięć – M. Skowron, J. Dziura, J. Lorenc, M. Torbus;
- Transformatory prostownikowe w elektrycznych układach zasilania – M. Barański, S. Gawron, T. Glinka.
Transformatory są najważniejszymi urządzeniami w sieciach elektroenergetycznych SE, determinują przesyłanie energii elektrycznej i dopasowują napięcie SE do wymagań odbiorców energii elektrycznej. Znaczna część energii jest konsumowana i wytwarzana na napięciu stałym UDC. W przetwarzaniu napięcia i liczby faz pośredniczą transformatory połączone z prostownikami energoelektronicznymi AC/DC. Transformatory prostownikowe łączą SE z siecią trakcyjną prądu stałego. W przemyśle znaczny procent energii elektrycznej jest konsumowany na napięciu stałym, np. są to elektrolizy i elektrofiltry. Źródła fotowoltaiczne są prądu stałego, połączenie ich z SE jest poprzez transformatory. Przetwarzanie napięcia SE na inną częstotliwość odbywa się także poprzez napięcie stałe, są to wszelkiego rodzaju przekształtniki AC/DC/AC w układach napędowych. W sesji I przedstawiono transformatory prostownikowe o liczbie faz: m1⁄(m2 = 3⁄3; 3⁄6; 3⁄9; 3⁄12).
Sesja II: Alternatywne źródła energii
- Modelowanie agentowe w procesie eksploatacji farmy ze źródłami odnawialnymi OZE i silnikami elektrycznymi – J. Bakalarczyk;
- Dobór parametrów wodorowego układu zasilania dla pomocniczego pojazdu szynowego – M. Cierniewski, P. Radziszewski, K. Bryk;
- Analiza energochłonności szynowego pojazdu pasażerskiego zasilanego z wodorowego ogniwa paliwowego – P. Radziszewski, M. Cierniewski, K. Bryk;
- Analiza stanów pracy układu automatycznej regulacji napięcia współpracującego z instalacją fotowoltaiczną – F. Staszak, R. M. Wojciechowski;
- System bezpieczeństwa i stabilizacji prędkości obrotowej małych turbozespołów wiatrowych – Z. Ząber;
- Regulacja (stabilizacja) napięcia transformatora przystosowanego do współpracy z prosumenckimi instalacjami fotowoltaicznymi – M. Barański, S. Gawron, T. Glinka, J. Mikoś.
Problemem w Polsce jest odbiór energii z farm fotowoltaicznych przy dużym nasłonecznieniu, gdy wytwarzana moc przewyższa zapotrzebowanie, co powoduje wzrost napięcia i blokadę dopływu energii z paneli. W sesji II zaproponowano automatyczną stabilizację napięcia transformatora, która rozwiązuje problem lokalnie, ale nie dla prosumentów podłączonych do transformatorów bez stabilizacji. Energetyka niechętnie stosuje stabilizację, a rozwiązaniem mogą być rozproszone magazyny energii przejmujące nadwyżki mocy.
Sesja III: Diagnostyka i eksploatacja
- Diagnostyka izolacji głównej układu elektroizolacyjnego – efektywne rozwiązanie przyrządu diagnostycznego – M. Barański, A. Decner, T. Jarek;
- Test wyładowań niezupełnych w ocenie jakości uzwojeń silników elektrycznych zasilanych z przetwornic częstotliwości – M. Ciążyński, J.-P. Lahrmann, M. Lahrmann;
- Eksploatacja hutniczych napędów prądu stałego o dużych mocach – Kazimierz Jagieła, Marek Gała;
- Praktyczne zastosowanie testera MTC2 w diagnostyce trakcyjnych silników asynchronicznych – A. Piątkowski.
W sesji III prof. Kazimierz Jagieła przedstawił problematykę eksploatacji napędów prądu stałego dużej mocy pracujących w walcowniach (maszyny te pracują od lat 70. XX w.). W jednej z hut są to podwójne układy Leonarda, a w innej silniki są zasilane poprzez transformator oraz przetwornik energoelektroniczny AC/DC o regulowanym napięciu. Według kryteriów współczesnych nie są to napędy energooszczędne. Pozostałe referaty w tej sesji dotyczyły diagnostyki izolacji uzwojeń.
Sesja IV Elektromobilność
- Konstrukcja mechaniczna napędu bezpośredniego do pojazdów użytkowych – B. Będkowski, Ł. Cyganik, T. Jarek;
- Testy napędu elektrycznego z prototypowym śmigłem kompozytowym do zastosowań w bezzałogowych statkach powietrznych typu VTOL – M. Bałkowiec;
- Zintegrowany układ napędowy silnik – falownik – ładowarka indukcyjna do pojazdów elektrycznych i hybrydowych – E. Bramson, A. Moradewicz, R. Sulima, P. Szostak, D. Świerczyński, J. Zapała;
- Symulacje pracy silnika do zabudowy w piaście koła napędowego samochodu elektrycznego podczas jazdy – P. Dukalski;
- Redukcja masy na przykładzie silnika o dużej gęstości mocy z wirnikiem zewnętrznym – J. Golec;
- Oprzyrządowanie produkcyjne i jego rola w produkcji maszyn specjalnych/prototypów – M. Gołąbek, K. Dąbrowska;
- Analiza modalna w diagnostyce elektrycznych układów napędowych – P. Idziak, K. Kowalski, M. Kurzawa, G. Urbaniak;
- Nowoczesne materiały magnetycznie miękkie do zastosowań w silnikach elektrycznych – P. Zackiewicz.
Sesja IV obejmowała 7 referatów. Rozwój elektromobilności stawia coraz wyższe wymagania silnikom elektrycznym, dotyczące masy, momentu znamionowego i dopasowania do przestrzeni, np. w feldze koła. Wysoka gęstość momentu oraz prądu (do 20 A/mm²) generuje problemy z odbiorem ciepła i wytrzymałością konstrukcji. Przeszkody związane z montażem silników w kołach omówiono w referatach 15, 18 i 19, a kwestię oprzyrządowania prototypów w referacie 20.
Organizatorzy konferencji przygotowali także część techniczno-promocyjną. Po sesji I przedstawiciele firm ASTAT, TECHNIA i Łukasiewicz – GIT w krótkich wystąpieniach przedstawili swoje firmy i zaprosili uczestników wydarzenia do swoich stoisk umieszczonych obok sali konferencyjnej. Dużym zainteresowaniem cieszyło się także stanowisko firmy Mab Robotics prezentujące robota Honey Badger, mającego możliwość pracy w trudnych warunkach.
Wydarzenie odbyło się pod patronatem honorowym Ministerstwa Rozwoju i Technologii oraz Prezesa Centrum Łukasiewicz, a także pod patronatem PAN. Patronat prasowy objęło czasopismo „Napędy i Sterowanie”, natomiast patronat medialny sprawowały „Energetyka”, „Wiadomości Elektrotechniczne” oraz „Energetyka Wodna”. Współpracę przy organizacji wydarzenia zapewniło Stowarzyszenie Elektryków Polskich.
Organizatorzy zapraszają na kolejną konferencję PEMINE w roku 2025.
