Samo bezpieczeństwo jest to taki stan technologiczny, aparaturowy i organizacyjny projektowania i prowadzenia procesów, w którym skutecznie zapobiega się uwolnieniom substancji chemicznych i/lub energii do środowiska pracy i środowiska naturalnego oraz ogranicza się i przeciwdziała skutkom tych uwolnień.

Różnorodność substancji chemicznych, ich właściwości, jak również inne uwarunkowania związane z aparaturą, technologią i organizacją pracy tworzą szerokie spektrum źródeł i czynników zagrożeń procesowych. Każdy proces chemiczny ma charakterystyczne źródła zagrożeń, toteż ich analiza wymaga indywidualnego podejścia i metod badawczych, choć stosowane w tym celu zasady metod analitycznych mogą być podobne. W większości przypadków w instalacjach procesowych nie można mówić tylko o pojedynczych źródłach zagrożeń, ale zwykle występujące zagrożenia mają charakter mieszany i dotyczą różnych aspektów. Jednymi z najbardziej znaczących są procesy zachodzące pod wysokim i niskim ciśnieniem, procesy z gazami skroplonymi lub cieczami przegrzanymi, procesy rozdrabniania i mielenia czy utlenianie substancji palnych.

Bariery bezpieczeństwa to rozwiązania techniczno-organizacyjne zaprojektowane dla zatrzymania strumienia energii związanego z uwolnieniem substancji niebezpiecznej. Tworzą one zwykle wielowarstwowy system zabezpieczeń spełniający różne funkcje: 

Warstwa zapobiegania – służy do unikania wystąpienia uwolnienia substancji niebezpiecznej. 

Warstwa ochrony – służy do zmniejszania oddziaływania czynnika zagrożeń i zapobiegania propagacji
tego zdarzenia.

Warstwa przeciwdziałania lub ograniczania – jej działanie jest skierowane wyłącznie na łagodzenie skutków uwolnienia.

Przykładowe branże przemysłowe, gdzie ze względu na obecność substancji palnych/wybuchowych istnieje podejrzenie występowania zagrożenia wybuchowego:

• elektrownie i elektrociepłownie,
• zakłady chemiczne,
• przemysł petrochemiczny,
• farmacja, laboratoria,
• produkcja i przetwórstwo: tworzyw sztucznych, kauczuku/gumy, nawozów sztucznych, tekstyliów,
• branże spożywcze: skrobia, zboże, mąka, kakao, ryż, kukurydza, cukier,
• destylarnie i produkcja alkoholu,
• transport ropy i gazu,
• tartaki, przetwórstwo drewna,
• spalarnie śmieci, oczyszczalnie ścieków.

Sama obecność substancji palnej nie determinuje istnienia tzw. strefy zagrożenia wybuchem (EX), lecz jest wskaźnikiem, który narzuca konieczność dokonania Oceny Ryzyka Wybuchu. Biorąc pod uwagę liczbę palnych gazów, cieczy, oparów i pyłów to dziedzin, gdzie potencjalnie może wystąpić zagrożenie wybuchowe jest stosunkowo dużo.

DACPOL Sp. z o.o.
ul. Puławska 34, 05-500 Piaseczno
tel.: (+48) 22 70 35 100
fax: (+48) 22 70 35 101
e-mail: dacpol@dacpol.eu
www.dacpol.eu