Bezpieczeństwo w przemyśle w aspekcie zasilania – porady i sugestie EVER

Aspekt bezpieczeństwa w przemyśle jest bardzo szerokim zagadnieniem i jest ściśle powiązany z każdym etapem realizacji inwestycji od projektu do budowy obiektu po jego docelowe funkcjonowanie. Podejmując temat z perspektywy zasilania, czyli dziedziny, którą zajmujemy się od ponad 30 lat, możemy wskazać dwa istotne obszary, w których widzimy swój kluczowy udział. Pierwszym z nich jest obszar produkcji certyfikowanych zasilaczy UZS stosowanych w instalacjach bezpieczeństwa, drugi to wytwarzanie zasilaczy UPS, które zapewniają zasilanie kluczowych procesów i urządzeń w firmach produkcyjnych.


W momencie projektowania obiektu przemysłowego bardzo istotnym elementem jest prawidłowo zaprojektowany system przeciwpożarowy. W jego skład wchodzą m.in. klapy oddymiające. Niejednokrotnie ich rolę pełnią także bramy załadunkowe. W momencie wykrycia zadymienia/pożaru mają one za zadanie jak najszybsze otwarcie celem oddymienia pomieszczenia. W chwili zaistnienia takiej sytuacji (zagrożenia pożarowego/zadymienia) pierwszą reakcją jest wciśnięcie wyłącznika głównego zasilania budynku – EPO – potocznie zw. „grzybkiem ppoż.”. Po odcięciu zasilania na obiekcie niezbędne staje się zapewnienie zasilania rezerwowego dla systemu oddymiania. Do realizacji tego kluczowego zadania wykorzystuje się zasilacze UZS. Ze względu na specyfikę (zastosowanie w systemie ppoż.) ustawodawca przewidział, że rozwiązania te muszą przejść proces certyfikacji – co oznacza wykonanie wg określonej normy i zweryfikowanie przez odpowiednie laboratorium, w tym wypadku CNBOP.

Wieloletnie doświadczenia w obszarze zasilania umożliwiły nam (EVER) stworzenie zasilacza UZS-230V-1kW-1F. Urządzenie to gwarantuje pewne zasilanie napędów bram w systemach kontroli rozprzestrzeniania dymu i ciepła. W przypadku braku zasilania pozostaje on w trybie czuwania (do 72 h – wymagany czas utrzymania systemu w stanie pracy wg normy PN-EN 12101-10), po tym czasie zasilacz zapewnia podtrzymanie z baterii wewnętrznych przez 3 minuty, co w zupełności wystarczy na zrealizowanie zadania.

Zwrócić należy uwagę na kilka aspektów, które mają miejsce w praktycznym zastosowaniu urządzenia i wiążą się bezpośrednio z bezpieczeństwem. Wyprodukowanie zasilacza zgodnie z normą i certyfikacja uniemożliwia jakąkolwiek ingerencję użytkownika w produkt. Zachowanie takie może przyczynić się do ograniczenia bezpieczeństwa całego obiektu. Nieuprawnione modyfikacje/poprawki w urządzeniu mogą je bezpowrotnie uszkodzić, co bezpośrednio wpływa na utratę certyfikatu i może spowodować liczne konsekwencje w sytuacji niezadziałania systemu w razie pożaru.
 


Przypadek, który wpływa bezpośrednio na bezpieczeństwo, to próba podłączenia do zasilacza kilku napędów bram. Podłączenie takie ma na celu wprowadzenie oszczędności finansowych – jak się okazuje, tylko pozornych. Zasilacz UZS posiada moc maksymalną 1 kW. Napędy stosowane na obiektach generują pobór mocy w granicach 200–300 W. Z prostej kalkulacji wynika, że zasilacz powinien poradzić sobie z 2–3 napędami. Teoretycznie urządzenie posiada wystarczający zapas mocy, aby poradzić sobie z takim obciążeniem. W praktyce jednak w przypadku awarii zasilacza i zaistnienia niebezpiecznej sytuacji pożarowej nie otworzą się aż 3 bramy. Jeśli są to wszystkie bramy na obiekcie odpowiadające za oddymienie obiektu, w przypadku pożaru efekt może być tragiczny, a osoby, które odpowiadają za taki stan rzeczy, mogą ponieść surowe konsekwencje. Podczas projektowania systemu oddymiania zapamiętać należy, aby zawsze jedna brama (jeden napęd) wyposażona została w jeden zasilacz. Realizowanie podłączeń w inny sposób niesie ze sobą potencjalne zagrożenie.

Kluczowym elementem zasilania systemu bezpieczeństwa ppoż. jest także okablowanie. System zadziała prawidłowo pod warunkiem zastosowania odpowiedniego rodzaju kabli i przewodów ppoż. Odpowiednie okablowanie umożliwi bezproblemowe dotarcie sygnału z centralki sterującej do zasilacza.

Drugim obszarem, w którym istnieje konieczność zapewnienia pewności zasilania, są maszyny i kluczowe odbiorniki w firmach przemysłowych. Dopóki na obiekcie istnieje zasilanie o parametrach wysokiej jakości, wszystko zwykle działa dobrze. Zdarzają się jednak sytuacje, gdy dojdzie do zaniku lub długotrwałego blackoutu (co w obecnych realiach jest coraz częstszym zjawiskiem).





Dodatkowo rozwój fotowoltaiki i coraz powszechniejsze panele słoneczne powodują, że parametry napięcia sieciowego są dalekie od ideału. Istniejący kiedyś problem zbyt niskiego napięcia w sieci coraz częściej zmienia się w sytuacje, kiedy napięcie jest za wysokie. Dla czułych urządzeń nie jest to wskazane. W takich wypadkach idealnym rozwiązaniem powyższych problemów stają się zasilacze online z serii POWERLINE GREEN PRO (10–20 kVA), POWERLINE GREEN LITE (10–60 kVA), jak również POWERLINE DARK 33 (10–200 kVA). Te UPS-y wykonane w topologii online, gwarantują idealne zabezpieczenie dla maszyn przemysłowych – gwarantując zasilanie podczas zaniku oraz redukując zaburzenia napięcia zasilającego. Jako że zakup UPS-ów jest często odkładany przez inwestorów, zwrócić należy uwagę na fakt, że koszty związane z przestojem zakładu w wyniku braku zasilania czy straty w materiałach nienadających się do wykorzystania (przerwanie procesu produkcyjnego) są niejednokrotnie o wiele większe niż rozsądna inwestycja w skuteczne zabezpieczenie.

W przypadku konieczności zasilenia urządzeń lub obiektu na kilka godzin warto rozważyć układ tandemowy – UPS + agregat. W takim rozwiązaniu agregat zapewnia długi czas pracy, a UPS stanowi bufor na czas uruchomienia agregatu. Dodatkowo zasilacz stanowi układ filtrujący, który gwarantuje dostarczanie do urządzeń napięcia o idealnych parametrach. Bardzo istotne staje się właściwe dobranie rozwiązań od strony poboru mocy. Maszyny stosowane w przemyśle mają często duże (chwilowe) pobory mocy podczas uruchamiania. W takiej sytuacji zasilacze UPS muszą być dobrane z odpowiednim zapasem, aby nie dochodziło do przeciążeń. Dzięki dobraniu wysokiej jakości współpracujących urządzeń możliwa staje się redukcja problemów wynikających ze zmiany wartości napięcia i częstotliwości oraz synchronizacji pracy urządzeń szczególnie podczas dynamicznych zmian obciążenia.

Skuteczne zasilanie stanowi istotną rolę w utrzymaniu bezpieczeństwa obiektów nie tylko przemysłowych. Aspekty te można przenieść prawie na każdą inną działalność gospodarczą. Dobór rozwiązań warto powierzyć doświadczonym ekspertom. Ponad 30 lat doświadczeń EVER w obszarze zasilania pozwala dzielić się praktycznymi wskazówkami dotyczącymi sposobów zastosowania i dobierania rozwiązań. Nasz zespół jest gotów doradzić i dopasować różne rozwiązania zasilania od najprostszych po złożone systemy 3-fazowe. Dodatkowo Dział Badań i Rozwoju EVER posiada szerokie zaplecze z możliwościami projektowania rozwiązań od podstaw i szytych na miarę potrzeb odbiorców.


EVER Sp. z o.o.
ul. Wołczyńska 19
60-003 Poznań
tel. 61 650 04 00
fax 61 651 09 27
e-mail: ups@ever.eu
www.ever.eu