Dotacje unijne wspierają prośrodowiskowe inwestycje firm, czyli lato z ekologią w tle
Ochrona środowiska stała się ważnym elementem w prowadzonych działaniach wielu przedsiębiorstw – czasami wynika to z filozofii działania (chęć zachowania środowiska dla przyszłych pokoleń), a czasami z prostego rachunku ekonomicznego (bo to się opłaca). Ten obszar jest także objęty różnymi dotacjami, które mają zachęcić firmy do inwestowania w ochronę środowiska.
W kwestii inwestycji prośrodowiskowych na uwagę zasługują aktualnie dwa programy. Jest to kredyt ekologiczny oraz inwestycje we wdrażanie technologii i innowacji środowiskowych.
Kredyt ekologiczny to program Banku Gospodarstwa Krajowego w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021 – 2027. Do 25 lipca trwa nabór wniosków o dotację. Do podziału jest 660 mln zł. Proces pozyskiwania dotacji nieznacznie się różni od typowego procesu.
Kredyt ekologiczny to kredyt inwestycyjny zaciągany w banku komercyjnym (lista banków znajduje się na stronie: https://www.bgk.pl/produkty/kredyt-ekologiczny). Te banki mają podpisaną umowę z BGK na udzielanie kredytów ekologicznych. Składając wniosek o dotację do BGK załącznikiem musi być promesa kredytowa udzielona przez bank z listy.
Kredyt ekologiczny można przeznaczyć na zmodernizowanie posiadanej infrastruktury (np. budynki, maszyny i urządzenia), jak i termomodernizację budynków czy wyposażanie np. w panele fotowoltaiczne.
Efektem modernizacji musi być ograniczenie zużycia energii pierwotnej w zmodernizowanym obszarze o przynajmniej 30 proc. w porównaniu do bieżącego zużycia. Z kredytu ekologicznego mogą skorzystać przedsiębiorstwa, które:
- prowadzą działalność gospodarczą na terytorium Polski (potwierdzoną wpisem do odpowiedniego rejestru),
- spełniają kryteria mikro-, mali i średni przedsiębiorcy (MŚP) oraz małe spółki o średniej kapitalizacji (small mid-cap) i spółki o średniej kapitalizacji (mid-cap) (zatrudnienie do 3 000 pracowników), prowadzący działalność na terenie Rzeczpospolitej Polskiej,
- posiadają zdolność kredytową.
Dofinansowaniem mogą być objęte poniższe wydatki przeznaczone na realizację inwestycji ekologicznej:
- nabycie środków trwałych,
- nabycie robót i materiałów budowlanych,
- nabycie wartości niematerialnych i prawnych, w formie patentów, licencji, know-how, a także innych praw własności intelektualnej,
- studia, ekspertyzy, koncepcje i projekty techniczne wykonane przez doradców zewnętrznych, związanych z realizowanym projektem.
W programie nie wskazano minimalnej kwoty dotacji. Poziom dotacji waha się od 15% do 80% poniesionych nakładów, w zależności od rodzaju inwestycji.
Nabór już został rozpoczęty i potrwa do 25 lipca 2024 r. Aktualnie to chyba program o najszerszym zakresie wsparcia prośrodowiskowych inwestycji, w tym umożliwiający termomodernizację np. starych budynków. Warunki tej edycji zostały zmienione w stosunku do edycji z 2023 r.
W kolejce do ogłoszenia naboru czeka kolejny duży program wsparcia w ramach programu zwanego KPO, czyli Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności. Planowane są nabory w dwóch instytucjach: NCBR (Narodowe Centrum Badań i Rozwoju) oraz osobny nabór w PARP (Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości).
Nabór w NCBR dotyczyć będzie technologii odzysku materiałowego i zagospodarowania odpadów przemysłowych innych niż niebezpieczne oraz poprawy oddziaływania przedsiębiorstwa na środowisko. Odnosić się będzie do obszarów takich jak:
- badania przemysłowe,
- eksperymentalne prace rozwojowe,
- pomocy na projekty badawczo-rozwojowe,
- prace przedwdrożeniowe,
- prace wdrożeniowe, w tym budowa demonstratora.
Dofinansowanie przyznawane będzie w ramach pomocy publicznej i pomocy de minimis. Informacja o terminie rozpoczęcia naboru wniosków zostanie podana w połowie czerwca 2024 r.
Warunki naboru w PARP dotyczyć będą tylko przedsiębiorstw z sektora MSP (małych i średnich firm). Ten nabór zaplanowany jest od 20.06.2024 r. do 20.08.2024 r. Dofinansowanie przyznawane będzie w ramach następujących kategorii pomocy publicznej (podobnie jak w kredycie ekologicznym):
- regionalnej pomocy inwestycyjnej dla MŚP,
- pomocy na usługi doradcze dla MŚP,
- pomocy dla MŚP na wspieranie innowacyjności,
- pomocy inwestycyjnej umożliwiającej przedsiębiorcom zastosowanie norm surowszych niż normy unijne w zakresie ochrony środowiska lub podniesienie poziomu ochrony środowiska w przypadku braku norm unijnych,
- pomocy inwestycyjnej na wcześniejsze dostosowanie do przyszłych norm unijnych,
- pomocy inwestycyjnej na środki wspierające efektywność energetyczną,
- pomocy inwestycyjnej na propagowanie energii ze źródeł odnawialnych,
- pomocy inwestycyjnej na recykling i ponowne wykorzystanie odpadów,
- pomocy de minimis.
MŚP ze środków PARP będą mogły liczyć na wsparcie na opracowanie i wdrożenie w przedsiębiorstwie technologii środowiskowych związanych z gospodarką o obiegu zamkniętym.
Przedsięwzięcia powinny wpisywać się w regulacje unijne (CEAP 2020 – Circular Economy Action Plan (CEAP) i krajowe – „Mapa drogowa transformacji w kierunku gospodarki obiegu zamkniętego”), a ich efektem będzie lepsza gospodarka materiałowa, zwiększenie efektywności energetycznej i zmiana filozofii firm w kierunku zero waste.
Budżet konkursu: 360 mln zł, maksymalna dotacja 3,5 mln zł.
W programie KPO jest jeszcze sporo luk w warunkach, ale może to być bardzo ciekawy program wspierający inwestycje w firmach.
Najbliższe wakacyjne miesiące zapowiadają się interesująco z punktu widzenia finansowania ekologicznych inwestycji. Projekty ekologiczne, prośrodowiskowe cechują się dosyć skomplikowanymi ramami prawnymi, ale zapewniają godne uwagi wsparcie (nawet do 80%). Tutaj można połączyć redukcję materiałochłonności czy energochłonności procesów produkcyjnych z ekologią. Środowiskowo to drugi obszar poza innowacjami, gdzie są przeznaczane znaczące środki unijne.
Anna Szymczak
a.szymczak@ms-consulting.pl
MS-Consulting
ul. Warszawska 149/6
61-047 Poznań
https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/
https://www.gov.pl/web/planodbudowy/nabory
https://www.gov.pl/web/ncbr
https://www.parp.gov.pl/
