Archiwum - numer 10/2004

Zasilacze hydrauliczne
Energooszczędne zasilacze hydrauliczne z układami ładowania akumulatorów hydraulicznych o niskiej emisji hałasu Decydującym czynnikiem przy projektowaniu nowoczesnych maszyn i urządzeń jest dobór układów napędowych o wysokiej sprawności i niskiej emisji hałasu. Są to najważniejsze czynniki, które powinny być brane pod uwagę przy projektowaniu zestawów pomp czy konfiguracji zasilaczy hydraulicznych. Można je realizować, stosując różne rozwiązania. Zastosowanie zasilaczy hydraulicznych z układami ładowania akumulatora hydraulicznego może przynieść korzyści w postaci oszczędności w zużyciu energii i niskiej emisji hałasu.

***
KTR – dla nowoczesnych zespołów napędowych - Sprzęgło elastyczne wydłuża żywotność pomp
Będąc nieustannie w ruchu, w wielu gałęziach przemysłu, pompy muszą spełniać szczególnie wysokie wymogi w zakresie niezawodności i żywotności. Wytwórcy pomp w coraz większym stopniu używają m.in. elektroniki w celu kontroli odpowiednich parametrów konserwacyjnych. Jako producent sprzęgieł kompensujących odchyłki wałów w napędach pomp, KTR Kupplungstechnik GmbH przyczynia się także do optymalizacji żywotności pomp i zaleca stosowanie dwukardanowego sprzęgła ROTEX ZS-DKM, które zostało specjalnie zaprojektowane do takich zastosowań.

***
Przekładnie z elastycznym elementem cięgnowym
Jednym z zasadniczych problemów w zakresie budowy maszyn jest przeniesienie napędu. Działanie to powinno odbywać się w sposób jak najbardziej ekonomiczny i zarazem prosty konstrukcyjnie. Takim rozwiązaniem jest przeniesienie napędu za pomocą przekładni cięgnowych. Przekładnie z elastycznym elementem cięgnowym przeznaczone są do przenoszenia ruchu na odległość od członu kierującego do roboczych członów maszyn i mechanizmów. W zależności od warunków eksploatacji (przenoszona moc, prędkość, średnica kół cięgnowych, wymagania specjalne) wykorzystywane są elastyczne elementy cięgnowe, pracujące na zasadzie tarcia lub zazębienia.

***
Ryszard Dindorf, Piotr Woś
Regulacja adaptacyjna serwonapędu elektrohydraulicznego z kompensacją zakłóceń
Elektrohydrauliczne układy regulacji mają szerokie zastosowanie w pozycjonowaniu i synchronizacji ruchu maszyn i manipulatorów. Układy te często pracują w zmiennych warunkach obciążenia i sterowania, a ich nieliniowe modele dynamiczne są zwykle niestacjonarne. Równie poważnym problemem jest wpływ zakłóceń wewnętrznych w elektrohydraulicznych układach regulacji, do których można zaliczyć pulsację ciśnienia, siłę tarcia, zwłaszcza w zakresie małych prędkości, oraz zmiany ściśliwości i lepkości cieczy roboczej w funkcji ciśnienia i temperatury. Aby osiągnąć zadaną dokładność pozycjonowania, należy opracować algorytmy regulacji, które będą odporne na zidentyfikowane zakłócenia zewnętrzne i wewnętrzne.

***
Jakie są zalety technologii zintegrowanego napędu?
Firma Litton Precision Products International na Międzynarodowych Targach Maszynowych w Brnie zaprezentuje nowoczesne rozwiązanie kompaktowego serwosystemu, który stanowi rewolucyjne podejście do dystrybutywnego sterowania napędu. Głównym celem przy tworzeniu technologii zintegrowanych serwosilników są małe wymiary systemu i inteligencja umożliwiająca łatwe sterowanie napędem oraz jego szerokie zastosowanie.

***
Indukcyjne systemy identyfikacji - Dwa nowe rozwiązania – szybsza transmisja danych lub obniżka kosztów
Indukcyjne systemy identyfikacji są stosowane wszędzie tam, gdzie ważna jest pewna i bezkontaktowa wymiana informacji pomiędzy systemem sterowania i przetwarzania a materiałem oraz przepływ danych w automatycznym procesie produkcji. Ilość przesyłanych informacji ciągle wzrasta, a nowoczesny przemysł wymaga coraz szybszej ich transmisji oraz większej pojemności pamięci. Jednakże w pewnych sektorach przemysłu wymagana jest obniżka kosztów stosowanych systemów identyfikacji. Firma Balluff wprowadziła na rynek dwa nowe rozwiązania spełniające powyższe wymagania: system BIS S do aplikacji o dużych prędkościach wymiany danych oraz ekonomiczny system BIS L.

***
Optoelektroniczne przetworniki obrotowo-impulsowe i obrotowo-kodowe - Budowa i wskazówki aplikacyjne
Przetworniki kąta znajdują wszechstronne zastosowanie w przemyśle na liniach produkcyjnych i w urządzeniach wykonawczych, w branży samochodowej, sprzęcie powszechnego użytku i wszelkiego rodzaju urządzeniach pomiarowych wielkości geometrycznych. Firma WObit, od 14 lat specjalizując się w dostawach przetworników do pomiaru kąta szczególnie w technologii optoelektronicznej, ma w swojej ofercie wyszukane z rynku światowego rozwiązania w każdej technologii i najniższej grupie cenowej.

***
Marian A. Partyka
Zastosowanie logicznych metod drzewiastych w syntezie struktur układów napędu i sterowania hydraulicznego
W opracowaniu przedstawiono logiczne metody drzewiaste dla syntezy strukturalnej układów, oparte na wyrażeniach dwu- i wielowartościowych. Uzasadniono konieczność rozpatrywania wszystkich wariantów teoretycznych projektowanego układu, z których wybiera się warianty prawdziwe, czyli realizowalne. Podano przykład klasycznego strukturalnego podejścia do etapu projektowania z wykorzystaniem tablicy morfologicznej, ale zapisanej kodowo z uwzględnieniem różnego stopnia szczegółowości realizacji odpowiednich celów (funkcji). Wykorzystano możliwości zastosowań logicznych metod drzewiastych dla wariantowania rozwiązań projektowanego układu.

***
Sławomir Hyżyk
Pneumatyczny czy elektryczny?
Energiczny rozwój silników elektrycznych oraz urządzeń do sterowania pracą silników spowodował wzrost zainteresowania elementami wykonawczymi, napędzanymi silnikami nowej generacji. Napędy pneumatyczne, które niepodzielnie panowały w układach manipulacji, zyskały silnego konkurenta. Decyzja o wyborze napędu nie jest już podyktowana wyłącznie kwestiami finansowymi (dużo niższe ceny napędów pneumatycznych), ale również elastycznością i dopasowaniem napędu do aplikacji. Otwarte pozostaje jednak pytanie: jaki napęd wybrać? Poniżej przedstawiono kilka cech najpopularniejszych obecnie napędów.

***
Inteligentne siłowniki elektryczne typu X
Produkty - Zakład Produkcji Urządzeń Automatyki Spółka z o.o. wyspecjalizował się w produkcji inteligentnych siłowników elektrycznych typu X przeznaczonych do napędu elementów wykonawczych takich, jak: zawory, zasuwy, klapy i przepustnice w układach sterowania i regulacji automatyki przemysłowej. Siłowniki typu X posiadają budowę modułową z podstawowym zespołem napędowym zawierającym silnik trójfazowy, przekładnię główną, układ przenoszenia napędu, elektroniczny blok sterujący SERVOCONT (produkcji INTEC Wrocław) i wielowtyk. Moduł obrotowy stanowi samodzielny siłownik obrotowy, a w zestawieniu z modułem liniowym lub wahliwym – siłownik liniowy lub wahliwy. Zaletami siłownika są: mały ciężar i dowolna pozycja pracy, modułowa budowa, podwyższony stopień ochrony IP67, dostęp do zmiany parametrów poprzez hasło, ustawianie wyłączników drogi, układów przeciążeniowych oraz innych parametrów za pomocą programatora przyłączanego do panelu sterowania, elektryczne hamowanie odzyskowe, zliczanie cyklów pracy, kontrola ustawionych parametrów i sygnalizacja stanów awaryjnych na wyświetlaczach LCD, podłączanie przy pomocy przemysłowych złącz wtykowych, trwałość i niezawodność pracy.

***
Nowa era w telemetrii - T-BOX® = Sterowanie + Rejestracja + Komunikacja
W ostatnich latach notuje się dynamiczny rozwój systemów telemetrycznych. Potrzeby rynku europejskiego w tym zakresie są coraz większe i wymagają stosowania najnowszych technologii, takich jak GSM czy Internet. W odpowiedzi na rosnące potrzeby z zakresu telemetrii firma VECTOR wprowadza do sprzedaży na polskim rynku pierwszy programowalny kontroler, który w standardzie zawiera funkcje telemetryczne, rejestracyjne oraz internetowe. Wszystko to w pojedynczej jednostce nazwanej T-BOX.

***
Nowe, ciche i wydajne obudowy PXI National Instruments
Czteroslotowa i ośmioslotowa obudowa ze zredukowaną emisją hałasu dla biur, laboratoriów i środowisk naukowych - Czteroslotowa obudowa NI PXI-1031 oferuje ciśnienie dźwięku na poziomie 40 dBA (zgodnie z ISO 7779 dla pozycji operatora). Porównać ją można ze standardowym komputerem stacjonarnym posiadającym typowe ciśnienie dźwięku na poziomie między 36 a 40 dBA. Ta czteroslotowa obudowa PXI-1031 akceptuje zarówno urządzenia 3U PXI, jak również CompactPCI oraz posiada 300 W uniwersalny zasilacz. Obudowa została przebadana na bezpieczeństwo użytkowania do 50° C.

***
LabVIEW firmy National Instruments zostaje załadowany do nowej platformy CompactRIO
Inżynierowie definiują zwykle pomiary i sterowanie sprzętowe tak, aby stworzyć małe, wiarygodne i wbudowane systemy. 17 sierpnia 2004 r. firma National Instruments zaprezentowała CompactRIO, wysoko wydajną wbudowaną platformę do sterowania i akwizycji danych, wspieraną przez technologię konfigurowanego l/O (RIO) dla zaawansowanych aplikacji, gdzie małe wymiary i stabilność są krytycznymi parametrami.

***
Mirosław Łukiewski
Dobór dławików ochronnych do baterii pojemnościowych
Wyższe harmoniczne prądu i napięcia stanowią poważny problem techniczny. Pojemnościowe baterie kompensacyjne, instalowane kilkanaście lat temu, nie były zabezpieczane dławikami tłumiącymi. Powoduje to obecnie łatwe do przewidzenia problemy eksploatacyjne, kończące się najczęściej uszkodzeniem baterii. Dławiki typu ED3F zabezpieczają baterie pojemnościowe przed przeciążeniem prądami harmonicznymi. W artykule przedstawiono sposób doboru parametrów dławików do ochrony kondensatorów.

***
Dariusz Andrzejewski
Kompletne rozwiązania bezpieczeństwa w przemyśle
Dyrektywa Unii Europejskiej 98/37/EC, dotycząca urządzeń, to podstawa zasad bezpieczeństwa urządzeń na terytorium Unii Europejskiej. Od 1995 roku dokumenty te miały znaczący wpływ na bezpieczeństwo pracowników i zasady projektowania urządzeń produkcyjnych. Do dyrektywy dostosowano ponad 340 norm europejskich EN. Japońska korporacja Omron jest producentem szerokiej gamy produktów takich, jak: fotoelektryczne kurtyny, przekaźniki, wyłączniki krańcowe, zamki bezpieczeństwa, przyciski awaryjne i kontrolery sekwencji przechodzenia do stref chronionych, umożliwiających stworzenie bezpiecznego środowiska pracy.

***
DATASENSOR
Z Eltronem w świat automatyki...
Sylwester Chomiak Firma DATASENSOR SpA zaliczana jest do liderów wśród producentów i dostawców fotooptycznych systemów detekcji, bezpieczeństwa i pomiaru stosowanych w automatyce przemysłowej. Na międzynarodowym rynku obecna jest od ponad 30 lat, do 1999 roku jako DATALOGIC, obecnie jako niezależna firma. Datasensor specjalizuje się w dostawach komponentów dla producentów maszyn dla przemysłu przetwórczego i motoryzacyjnego oraz maszyn pakujących i automatów podających. Wieloletnie doświadczenia pozwalają rozwiązywać większość problemów napotkanych w aplikacjach klientów.

***
Krzysztof Zajdel
Elementy techniki bezpieczeństwa firmy IDEC
W niniejszym artykule sklasyfikowano urządzenia służące do spełniania wymogów bezpieczeństwa przez maszyny i urządzenia przemysłowe ze względu na pełnione przez nie funkcje. Przedstawiono też mniej znane powszechnie zalecenia związane z tymi elementami oraz zaprezentowano spełniające te zalecenia produkty japońskiej firmy IDEC.

***
Stanisław Zaborski, Mariusz Łupak, Dariusz Poroś
Systemy komunikacyjne współczesnych obrabiarek erozyjnych
W artykule dokonano przeglądu systemów komunikacyjnych stosowanych w obrębie współczesnych obrabiarek erozyjnych. Wskazano na przemysłowe sieci komputerowe jako bazę do budowy systemów komunikacyjnych w obrębie maszyn wytwórczych. Wymieniono wymagania formułowane w stosunku do powyższych sieci oraz krótko scharakteryzowano najczęściej stosowane. Nadmieniono o wzrastającej roli protokołu Ethernet w obszarze systemów komunikacyjnych obrabiarek. Przedstawiono koncepcję zastosowania systemów komunikacyjnych na stanowisku do obróbki elektrochemiczno-ściernej. W podsumowaniu przeanalizowano korzyści wynikające z zastosowania systemów komunikacyjnych w obrabiarkach erozyjnych oraz nakreślono perspektywy rozwoju tej technologii w ww. zastosowaniu.

***
Prowadnice liniowe: Zmieniona geometria pozwala na zmniejszenie siły tarcia
Firma igus® (Kolonia) konsekwentnie rozwija swoją rodzinę prowadnic liniowych DryLin W. Modułowy system z powlekanego aluminium, korpusów z cynkowych odlewów ciśnieniowych i łożysk ślizgowych z tworzywa sztucznego – oferowany na rynku od 2003 roku – umożliwia, dzięki różnorodności wariantów, optymalne wykorzystanie przestrzeni konstrukcyjnej. Szerokości prowadnic równe 40 i 80 mm pozwalają na tworzenie wielu kombinacji w połączeniu z wózkami o długościach 100, 150 i 200 mm.

***
Odwiedź ELEC 2004
Światowa Wystawa Przemysłu Elektrycznego, Oświetlenia, Automatyki i Aparatury Pomiarowej ELEC 2004 odbędzie się w dniach od 6 do 10 grudnia w Paryżu. To już 22. edycja Targów organizowanych od 1958 r. Aktualnie 1100 wystawców zaprezentuje się w centrum wystawowym Paris-Nord Villepinte na powierzchni 50 000 m2. 50% oferty, która zostanie przez nich przedstawiona, skierowane jest na rynki międzynarodowe.

***
Nie tylko optymiści widzą wzrost – reklamuj się!
Wskaźniki optymizmu, które ostatnimi czasy stale idą w górę, są najlepszym dowodem na to, że nasza gospodarka ruszyła. Znalezienie przedsiębiorstwa, którego pracownicy powiedzieliby, że nie mają za dużo pracy, jest wręcz niemożliwe. Statystyki podają, że bezrobocie zmalało, a firmy, które niedawno dokonywały masowych zwolnień, teraz szukają pracowników. Jest tak przykładowo w górnictwie i hutnictwie, ale także w innych branżach. A czego dowodzą poszukiwania nowych pracowników? Ano oczywiście tego, że firmy dokonały restrukturyzacji i teraz mogą się rozwijać i robią to. Oczywiście, w grę wchodzi także korzystna koniunktura, o której analitycy mówią, że będzie dobra przez najbliższe 7 lat. Zatem czeka nas co najmniej siedem tłustych lat i nie wolno tego zmarnować.

***
Dariusz Mokry
Imponujący TAROPAK
Już po raz 23. Poznań był miejscem spotkania przedstawicieli branż: pakowania, opakowań i logistyki. W dniach 21–24 września br., na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich, odbyła się kolejna edycja Międzynarodowego Salonu Techniki Pakowania i Logistyki TAROPAK. Wydarzeniu towarzyszyły również kolejne Międzynarodowe Targi Przemysłu Spożywczego – POLAGRA-FOOD 2004.

***
Kazimierz Dolny - Konferencja MiM 2004
Malowniczo położony nad brzegiem Wisły Kazimierz Dolny, znany ze swych kulturalnych walorów, coraz częściej staje się miejscem spotkań przedstawicieli świata nauki. To urokliwe miasteczko na początku września przyciągnęło około 70 naukowców z polskich i zagranicznych uczelni technicznych. Okazją do spotkania była Międzynarodowa Konferencja „Modelling in Mechatronics 2004” („Modelowanie w mechatronice”), przygotowana przez Zakład Konstrukcji Urządzeń Precyzyjnych Instytutu Mikromechaniki i Fotoniki Wydziału Mechatroniki Politechniki Warszawskiej.

***
Bielsko gościło Energetyków
Tegoroczne Międzynarodowe Energetyczne Targi Bielskie to niewątpliwie największa w kraju impreza wystawiennicza tej branży. W dniach 14–16 września po raz 17 spotkali się przedstawiciele koncernów energetycznych oraz firm zajmujących się elektroenergetyką, elektrotechniką, automatyką, aparaturą i techniką pomiarową, informatyką i telekomunikacją. Na ponad 15 tys. m2 swoje najnowsze produkty wystawiały 454 firmy. W imprezie uczestniczyło prawie 40 zagranicznych przedsiębiorstw z 14 państw (od Hiszpanii po Izrael). Produkty i technologie prezentowane były na 410 stoiskach w 18 pawilonach. W tym roku wystawców było o ponad 20% więcej niż w 2003 r.