Archiwum - numer 01/2012
Napędy i Sterowanie
numer 01/2012
Mitsubishi Electric rozszerzyło ofertę modułów pozycjonujących z serii MELSEC L o nowy moduł motion, wprowadzający zaawansowane funkcje, takie jak: sterowanie ruchem, prędkością, krzywką, momentem obrotowym, sterowanie synchroniczne, pozycjonowanie czy rozpoznawanie znaczników. Z tych funkcji można korzystać w łatwy sposób, przy pomocy ustawień parametrów oraz programu sekwencyjnego, posiadającego certyfikat standardu PLCopen.
***
Zalety silników 120-hercowych oferowanych przez Lenze
Częstotliwość znamionowa dla silników trójfazowych wynosząca 50 Hz to ciągle jeszcze oczywistość. Jednak powstaje pytanie: dlaczego uzwojenia takich maszyn asynchronicznych zbudowane są właśnie w ten sposób? Szczególnie że dzięki kombinacji z przemiennikami częstotliwości obroty silników są już zmienne. A przecież 60 Hz dla sieci północnoamerykańskich czy 87 Hz jako ulubiona częstotliwość w pompach czy w wentylatorach to są już znane wartości.
***
Przemysław Batorowicz
MX2 – mały falownik, maksymalne możliwości
Przemienniki częstotliwości (ang. frequency inverter), nazywane powszechnie falownikami, stały się podstawowymi urządzeniami sterującymi silnikami indukcyjnymi. Produkowane są na różne zakresy napięć i prądów, a stosując je, możemy wyeliminować z projektu np. styczniki do silnika czy zabezpieczenia termiczne. Ich podstawowym zadaniem jest sterowanie prędkością obrotową silników indukcyjnych poprzez zmianę częstotliwości napięcia zasilającego silnik. Dzięki temu mają one zastosowanie w większości typowych aplikacji, jak np. przenośnik, wentylator, pompa, winda itp. Obecnie na rynku można już spotkać falowniki zaprojektowane i zbudowane w ten sposób, że ich stosowanie i obsługa są bardzo proste, niemal intuicyjne, a dostępne funkcje i rozwiązania pozwalają na elastyczne dopasowanie do każdego rodzaju aplikacji. Jako przykład może posłużyć nowy falownik firmy OMRON z serii MX2.
***
Dariusz Baraniak
Cykliczna i acykliczna komunikacja pomiędzy sterownikiem S7 1200 a napędem SINAMICS G120 poprzez magistralę komunikacyjną PROFINET. Integracja urządzeń w portalu TIA ver.11 – cz. I
W tej części artykułu zostaną omówione telegramy komunikacyjne oraz struktura pierwszego słowa sterującego oraz słowa wartości zadanej częstotliwości.
***
Grzegorz Rudnicki
Kosztowne pomiary przepływu
Sieci wodociągowe, układy zasilania kotłów parowych w wodę, rurociągi paliwowe – to przykładowe instalacje, w których do pomiaru przepływu chętnie używa się tradycyjnych metod, bazujących na różnicy ciśnień. Kryzy czy zwężki pomiarowe są jednak elementami wprowadzającymi nieodwracalną stratę ciśnienia w instalacji. Stratę, którą muszą pokonać pompy, zużywając w tym celu konkretną ilość energii elektrycznej. Pozornie niewielką, jednak w dłuższej perspektywie czasu przekładającą się na znaczne koszty. Dzięki nowszym metodom pomiaru przepływu cieczy koszty te można w łatwy sposób wyeliminować.
***
Krzysztof Wandas
Powłoki lakiernicze motoreduktorów NORD
Motoreduktory firmy NORD pokrywane są kilkoma powłokami lakierniczymi. Poniżej podajemy ogólną charakterystykę stosowanych gruntów i lakierów oraz publikujemy tabelę opisującą zastosowania i właściwości poszczególnych rodzajów powłok.
***
Maksymalna elastyczność i optymalna wydajność świetlna
Maksymalna elastyczność wyboru i układu kolorów to podstawowa cecha kolumny świetlnej Modlight70. Dzięki modułowej budowie elementy sygnałowe w pięciu kolorach mogą być zainstalowane w najbardziej dogodny sposób.
***
Stefan Gierlotka
Zagrożenie porażenia prądem przez maszyny elektryczne wyłączane z ruchu
Streszczenie: W artykule opisano zagrożenie porażeniem prądem elektrycznym od maszyn elektrycznych po wyłączeniu napięcia zasilającego, a będących jeszcze w ruchu. Pomimo wyłączenia napięcia nadal występuje w instalacji zasilającej napięcie rażeniowe niebezpieczne dla zdrowia człowieka, indukowane przez stan wybiegu maszyny.
ENG Hazard of electric shock by large electric machines switched off from work
Abstract: The article describes the hazard of the electric by large electric machines after them switching off from their supply voltage, but being still in motion. Despite the switch-off from voltage in supply-installation it is still dangerous the shock voltage for health of man, induced by electric machine in stopping period.
***
Rośnie świadomość aspektów związanych z bezpieczeństwem
Rozmowa z Łukaszem Wiatrzykiem – Dyrektorem Zarządzającym Schmersal Polska.
***
HANNOVER MESSE 2012. Zielone technologie tematem przewodnim Targów
Automatyka przemysłowa, energetyka, dostawy i usługi dla przemysłu oraz prace badawczo-rozwojowe to główna tematyka najważniejszych targów technologicznych na świecie – HANNOVER MESSE. Podczas tegorocznej edycji, która odbędzie się w dniach 23–27 kwietnia w Hanowerze, zaplanowano osiem wystaw branżowych, a na oficjalny kraj partnerski wybrane zostały Chiny.
***
Jakub Kantor, Tomasz Haliniak
Napęd Ezi-SERVO Plus-R z programowalnym pozycjonerem – cz. I. Parametryzacja napędu
Firma Fastech jest producentem napędów z wbudowanym pozycjonerem, pracujących w zamkniętej pętli sprzężenia zwrotnego (Ezi-SERVO Plus-R; Ezi-SERVO-ALL). Dzięki zabudowanemu enkoderowi mamy gwarancję, że silnik nie zgubi kroku, a co za tym idzie, osiągamy doskonałą powtarzalność. W mniej wymagających aplikacjach dobrze sprawdzają się napędy bez enkodera (Ezi-STEP Plus-R; Ezi-STEP-ALL). Warto jednak podkreślić, że pomimo braku sprzężenia zwrotnego potrafią one wykryć utratę synchronizacji.
***
Piotr Augustynek
Systemy sterowania – sieci przemysłowe!
Burzliwy rozwój automatyzacji przemysłu i komplikacja procesów produkcyjnych powodują coraz częstsze sięganie do rozwiązań wykorzystujących sieci komunikacyjne i ich adaptację do lokalnych potrzeb. Wymaga tego potrzeba komunikacji modułów wykonawczych oraz sensorów z urządzeniem zarządzającym procesem. Związane są z tym zjawiskiem kwestie bezpieczeństwa, dynamiki i niezawodności produkcji. Osiągnięcie wysokich współczynników w tych materiach składa się na podniesienie wydajności, oszczędności zakładu produkującego poprzez eliminację błędów, i co za tym idzie, mniejszych strat wynikających z „wypuszczenia” wadliwych detali. Niezawodność urządzeń medycznych decyduje niejednokrotnie o zagrożeniu zdrowia i życia ludzkiego. Wykrywanie błędów w sieci tego typu urządzeń i szybsza ich korekta zapewniają bezpieczeństwo pacjenta.
***
Światowa premiera systemu diagnostycznego ADS-online firmy Leine & Linde
Po 10 latach od wprowadzenia do oferty przez firmę Leine & Linde enkoderów z systemem diagnostycznym ADS pojawiła się aktualizacja systemu.
***
Anna Szymczak
Koniec dotacji na pseudoinnowacje?
Pomimo zapowiedzi końca dotacji unijnych, 2012 r. nie będzie pozbawiony naborów dla przedsiębiorców. Jednak nie będzie łatwo. Wszystko wskazuje na to, że środków wystarczy tylko na naprawdę ciekawe projekty z zakresu nowych technologii. Inwestycje z udawanymi elementami nowatorstwa nie znajdą się na listach.
***
ABUS wśród gwiazd
Baader Planetarium GmbH jest jednym z wieloletnich klientów firmy ABUS. Spółka Baader powstała w 1966 r. i obecnie m.in. produkuje instrumenty astronomiczne: filtry, adaptery oraz okulary teleskopowe, a także obrotowe kopułowe konstrukcje o średnicy do 10 m. Wiele punktów obserwacyjnych, w których budowę angażuje się Baader Planetarium, musi pracować w ekstremalnych warunkach klimatycznych. Kilka takich obiektów wzniesiono na szczytach Alp Bawarskich, a także w stacjach badawczych niedaleko północnego i południowego bieguna Ziemi. Te ostatnie zaprojektowane są, by funkcjonować w temperaturach dochodzących do minus 84˚C.
***
Invertek Drives wytycza nowe standardy na polskim rynku przetwornic częstotliwości
Rozmowa z właścicielem firmy KDM-automatyka – wyłącznym dystrybutorem marki Invertek Drives w Polsce – Maciejem Zwierzychowskim oraz z przedstawicielem firmy Invertek Drives – Stevem Adamsem.
***
Moduły ewon w aplikacjach zdalnego dostępu
W większości przypadków, gdy w rozmowie z klientem pojawia się wątek zdalnego dostępu do instalacji automatyki lub do maszyny, firmy zajmujące się integracją systemów lub produkcją maszyn wskazują na kilka znaczących problemów, jakie muszą pokonać.
***
Agata Bobrowska
Nowy budynek – nowe możliwości rozwoju
Pod koniec grudnia ub.r. w Warszawie odbyło się uroczyste otwarcie nowego budynku spółki JM-TRONIK. Na wskroś nowoczesny biurowiec, o przeznaczeniu produkcyjno-magazynowo-administracyjnym, znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie dotychczasowej siedziby spółki. Bryła obiektu została dostosowana do istniejącej architektury, a kolorystyka elewacji nawiązuje do barw firmowych JM-TRONIK.
***
Kryspin Wach
Nowe switche przemysłowe Moxa do szafy Rack 19½
Wraz z rosnącą popularnością rozwiązań opartych o Ethernet w przemyśle rośnie oferta urządzeń wykorzystujących ten popularny standard. Jeden z czołowych producentów przemysłowego sprzętu komunikacyjnego poszerzył właśnie swoją ofertę urządzeń do szafy Rack 19˝ o kilka nowych rozwiązań.
***
Adrian Surma
Nowy produkt firmy HMS serii Netbiter – WebSCADA
WS200 Netbiter WebSCADA jest to wbudowany serwer WWW do zarządzania alarmami i rejestrowania danych. Netbiter WS200 to rozwiązanie w jednej obudowie, które umożliwia zdalny dostęp poprzez GSM/GPRS, Ethernet LAN i Internet. Do urządzenia można podłączyć nadajnik GPS, co pozwala na wskazanie położenia urządzenia na mapie geograficznej w serwisie NETBITER ARGOS. WS200 posiada wbudowany serwer WWW, który jest używany dla wszystkich konfiguracji i prezentacji danych za pomocą zwykłych przeglądarek internetowych bez dodatkowych narzędzi Windows lub edytorów HTML.
***
Mirosław Pajor, Kamil Stateczny, Łukasz Urbański
Układ do manualnego przesuwu zespołów korpusowych obrabiarki CNC
Streszczenie: Wszystkie obrabiarki CNC mogą być przestawiane manualnie. Do tego celu wykorzystuje się odpowiednie funkcje i przyciski pulpitu CNC lub jego wygodniejszy odpowiednik w postaci pilota sterującego (popularnie nazywanego „wędką”), który dzięki elastycznemu przewodowi umożliwia zbliżenie się do strefy obróbki. Piloty, choć funkcjonalne, pozwalają w danym momencie sterować zwykle wyłącznie jedną osią obrabiarki. W pracy przedstawiono nowe podejście do manualnego sterowania zespołów korpusowych obrabiarki CNC, polegające na ręcznym prowadzeniu maszyny po określonej trajektorii ruchu lub do określonego położenia. W tym celu wykorzystano innowacyjny układ do Manualnego Przesuwu Elementów Korpusowych Obrabiarki (MPEKO). Układ ten wykorzystuje manetki (układy sensoryczne), które umieszcza się na końcowych elementach łańcuchów kinematycznych. Manetki są sprzężone z układem sterowania CNC, umożliwiając odpowiednie sterowanie napędami urządzenia. Zapewniają przy tym określoną prędkość ruchu i dokładność pozycjonowania zależną od siły przyłożonej przez operatora. Poprzez interakcje operatora z manetką przesuwany jest jeden element korpusowy urządzenia bądź ich większa ilość (o ile ruch ma się odbywać jednocześnie w kilku osiach). Rozwiązanie to można zastosować do programowania prostych cyklów obróbkowych na maszynie CNC. Opisywane rozwiązanie doskonale nadaje się również do stosowania w maszynach współrzędnościowych, ułatwiając i przyspieszając proces pomiaru z uwagi na łatwiejsze i bardziej intuicyjne przemieszczanie podzespołów maszyny.
ENG System for manual movement of CNC machine tool body
Abstract: The development tendencies in the field of CNC machine tools control head in the direction of simplifying their programming and control methods. Almost all tooling machines can be controlled manually. For this purpose appropriate functions and buttons of CNC control panel are used or their more convenient equivalent, i.e. remote control which thanks to a flexible duct makes it possible to get closer to the machining area. Remote controls of this type usually allow to control only one axis of the machine tool. This paper discusses new approaches to manual control of CNC body systems which involve manual control of the machine along given movement trajectory or to a given position. For this purpose an innovative system of Manual Machine Tool Body Elements Movement was used. The system applies throttle levers (sensory systems) which are placed on the final elements of kinematic chains. Throttle levers are coupled with CNC control system making it possible to control machine drives ensuring defined movement speed and precision of positioning depending on the force applied by the operator. As a result, due to the interaction of the operator with a throttle lever, one body element of the machine can be moved, or more elements if the movement is to take place simultaneously in a few axes. This solution can be applied for programming simple machining cycles on a CNC machine. The approach is also possible to put into use with regard to coordinate-measuring machines, facilitating and speeding up the process of measuring due to easier and more intuitive movement of machine subassemblies.
***
Rusza II edycja „Akademii Wynalazców im. Roberta Boscha”. Nauka nie musi być nudna!
Już 10 stycznia br. rozpoczyna się druga edycja poświęconego nauce i technice programu edukacyjnego dla młodzieży gimnazjalnej, który tym razem swym zasięgiem obejmie Warszawę i Wrocław. Organizator – firma Bosch, we współpracy z Politechnikami Warszawską i Wrocławską – przygotował atrakcyjny program warsztatów kreatywnych.
***
Edward Tomasiak
Sprężanie dźwigara suwnicy w napędzie hydraulicznym
Streszczenie: Sprężanie dźwigarów suwnicy wiąże się z ich odchudzeniem, które decyduje przede wszystkim o zmniejszeniu ich masy. Ma to znaczący wpływ na koszty inwestycyjne urządzenia i zmniejszenie mocy napędu jezdnego. W artykule przedstawiono obliczenia wytrzymałościowe sprężania i jego realizację w nowoczesnych napędach hydraulicznych. Pomiar obciążenia wciągarki i położenia wózka na dźwigarze umożliwiają wyznaczenie wymaganego ciśnienia, które realizuje proces sprężania.
ENG Prestressed bridge girders in hydraulic drives
Abstract: Prestressed bridge girders of the overhead cranes are lean and consequently lighter than standard bridge girders. This affects significantly reducing investment costs and reduces the drive power bridge. In this paper are presented the strenght calculation of the prestressed bridge girder and the implementation of the prestressing with modern hydraulic drives. Measuring the load and position of the trolley hoist allow to determining the pressure in the hydraulic system, which is necessary to correctly perform prestressing process.
***
Produkty Grupy MARAT odpowiedzią na kierunki rozwoju w konstrukcji wybranych maszyn dla górnictwa węgla kamiennego
Istniejąca na rynku ponad 20 lat Spółka Marat w Rybniku jest dostawcą szeregu produktów i rozwiązań dla urządzeń oraz maszyn pracujących w górnictwie węgla kamiennego. Od przeszło dwóch dekad w kopalniach polskich i zagranicznych wykorzystywane są łożyska, oleje, smary, pierścienie zaciskowe, środki chemii technicznej, które Spółka MARAT dystrybuuje jako jeden z największych partnerów takich światowych producentów, jak np.: SKF, TAS Schäfer, Schell, Loctite. Stały rozwój Spółki spowodował, że dziś współpraca z tymi koncernami to nie tylko sama sprzedaż produktów, ale również szeroka oferta certyfikowanych usług, doradztwa technicznego oraz szkoleń. W 2011 r. Spółka weszła w strukturę Grupy MARAT i – obok firm ELROW i WAMAR – ugruntowała swoją pozycję solidnego i kompleksowego dostawcy.
***
Andrzej Skrocki
REXROTH 4EE – Rexroth dla efektywności energetycznej
Rexroth 4EE (Rexroth for Energy Efficiency) łączy, strukturyzuje i skupia mnogość technologii oraz rozwiązań, które przyczyniają się do tego, aby inteligentnie wykorzystywać energię. Jednym z takich rozwiązań jest VSP – napęd pompy silnikiem o zmiennej prędkości obrotowej.
***
II MIĘDZYNARODOWY KONGRES GÓRNICTWA RUD MIEDZI
Uczestnicząc w szeregu konferencji naukowych i technicznych poznajemy problemy innych firm górniczych. Staramy się przy tym zrozumieć istotę prezentowanych problemów, bazując przede wszystkim na własnej wiedzy i doświadczeniu. Poszukujemy zarazem inspiracji do działań i wyzwań, przed jakimi sami stajemy.
***
Paweł Gwiaździński
Zintegrowany kompleks ścianowy do pokładów niskich FL 12/18
Przy projektowaniu kompleksu do pokładów cienkich założeniem była silna integracja ze sobą urządzeń pracujących w ścianie. W przypadku kombajnu wyzwaniem było stworzenie konstrukcji łączącej cechy maszyny stosowanej do pokładów średnich z rozwiązaniem kombajnu prowadzonego obok przenośnika. Artykuł niniejszy prezentuje etap projektowania oraz doświadczenia uzyskane w trakcie wdrażania oraz eksploatacji kompleksu ścianowego FL 12/18.
***
Rekordowy kontrakt z Kompanią Węglową
FAMUR – czołowy producent maszyn i urządzeń dla górnictwa – zawarł w okresie od 1 grudnia 2011 roku do 5 stycznia 2012 roku szereg umów jednostkowych z Kompanią Węglową na łączną kwotę ponad 179 mln zł. Przedmiotem największej z nich, o wartości 147 mln zł, jest dzierżawa 82 kombajnów chodnikowych produkcji REMAG – spółki zależnej Famuru.
***
Umowy z NWR na kwotę 59 mln zł
FAMUR zawarł w ciągu ostatnich 12 miesięcy szereg umów jednostkowych z New World Resources o łącznej wartości 59 mln zł. Największa z nich opiewa na kwotę 52 mln zł i dotyczy dostawy zmechanizowanych obudów ścianowych FAZOS do spółki zależnej NWR – czeskiej OKD.
***
Paweł Nowak
Urabianie mechaniczne czynnikiem postępu technologicznego w drążeniu wyrobisk korytarzowych
Autor w artykule omawia rozwój konstrukcji kombajnów chodnikowych oraz zarówno związany z tym postęp technologiczny w budowie samych maszyn urabiających, jak i ich wpływ na procesy technologiczne drążenia wyrobiska.
***
Bogusław Tarnawczyk, Jerzy Górniak
Kierunki rozwoju funkcjonalnego samojezdnych maszyn górniczych DFM Zanam-Legmet
W obecnych czasach w związku z rosnącymi kosztami wydobycia rud miedzi, spowodowanymi zaleganiem ich na coraz większych głębokościach, podstawowym warunkiem obniżenia kosztów związanych z eksploatacją i serwisowaniem maszyn górniczych jest ich minimalizacja.
***
Piotr Gospodarczyk, Antoni Kalukiewicz, Krzysztof Kotwica, Grzegorz Stopka
Możliwość i perspektywa wykorzystania innowacyjnego rozwiązania organu urabiającego z narzędziami dyskowymi dla wdrożenia technologii mechanicznego urabiania rud miedzi
Drążenie wyrobisk korytarzowych w polskim górnictwie węglowym obecnie realizowane jest w zdecydowanej większości z wykorzystaniem metod mechanicznych i użyciem ramionowych kombajnów chodnikowych. Posiadają one szereg zalet, takich jak np. możliwość wykonywania wyrobisk o dowolnym przekroju, możliwość selektywnego urabiania, jednak ich największym mankamentem jest zmniejszona efektywność urabiania lub całkowity jej brak w przypadku wystąpienia w przodku skał trudnourabialnych. Wykazały to próby dołowe w O/ZG „Lubin” z wykorzystaniem ciężkiego kombajnu chodnikowego RH620.
***
Zygmunt Szymański, Zbigniew Gałuszkiewicz, Jarosław Napierała, Janusz Pluta
Nowoczesny prostownik górniczy typu: NTP 54A 250/6/0,25DC do zasilania trakcji elektrycznej przewodowej
Streszczenie: W artykule przedstawiono budowę, zasadę działania oraz opisy obwodów zasilania, sterowania, zabezpieczeń oraz automatyki przekształtnikowego prostownika górniczego typu: NTP 54A 250/6/0,25DC. Prostownik NTP 54A 250/6/0,25DC posiada nowoczesną budowę kompaktową oraz zakresy parametrów eksploatacyjnych znacznie rozszerzone w stosunku do tradycyjnych rozwiązań zasilaczy trakcyjnych: APSP, APST. Nowoczesne układy sterowania, monitoring oraz wizualizacja parametrów eksploatacyjnych, sygnalizacja stanów awaryjnych – zwiększają pewność i niezawodność pracy prostownika oraz bezpieczeństwo eksploatacji transportu szynowego z trakcją przewodową. W artykule przedstawiono przykładowe algorytmy sterowania prostownika oraz wyniki badań laboratoryjnych i eksploatacyjnych prostownika. Prostownik przekształtnikowy był testowany w kopalniach węgla kamiennego oraz pracuje bezawaryjnie od roku w jednej z KWK.
ENG Modern mine rectifier type NTP 54A 250/6/0,25DC to supply of electric line traction
Abstract: In the paper presented construction, rule of activity and description of circuits: power supply circuits, control circuits and protection and automation circuits of the mine rectifier type NTP 54A 250/6/0,25DC. The rectifier NTP 54A 250/6/0,25DC possesses modern compact construction and ranges of exploitive parameters considerably extended with relation to of traditional solutions of traction suppliers: APSP, APST. Modern control systems, monitoring and visualization of exploitive parameters , detection of damage states, enlarged the certainty and the reliability of rectifier work, and exploitation safety of rail transport with the line traction. In the article introduced an example-algorithms of rectifier control, and results of laboratory and exploitive experiments of the rectifier. The rectifier converter was tested in underground mines, and. has worked failure-freely through the period of one year in different operating conditions.
