Archiwum - numer 07/2000

Jerzy Witor
Oszczędzajmy energię - Inteligentne napędy dla systemów technicznego wyposażenia budynków
Proces przyjazny środowisku naturalnemu, niskie koszty eksploatacji i zapewnienie komfortu ludziom - to cechy które powinny być zapewnione przez nowoczesne systemy technicznego wyposażenie budynków. Dlatego też, aby zapewnić optymalne parametry, coraz częściej w wyposażeniu budynków stosuje się automatyzację.

***
Marian P. Kaźmierkowski, Fleming Abrahamsen, John K. Pedersen, Frede Blaabjerg
Oszczędności silnika dla napędów pomp i wentylatorów?
Proces przyjazny środowisku naturalnemu, niskie koszty eksploatacji i zapewnienie komfortu ludziom - to cechy które powinny być zapewnione przez nowoczesne systemy technicznego wyposażenie budynków. Dlatego też, aby zapewnić optymalne parametry, coraz częściej w wyposażeniu budynków stosuje się automatyzację. Przemienniki częstotliwości do płynnej regulacji prędkości obrotowej wentylatorów i pomp to konieczność w systemach technicznego wyposażenia budynku ze względu na oszczędności energii. Ponadto urządzenia te mogą przejąć pewne funkcje kontrolne.

***
Oferta OBR REDOR dla przemysłu i ochrony środowiska
Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Motoreduktorów i Reduktorów REDOR powstał w 1968 roku. Ma status prawny państwowej jednostki badawczo-rozwojowej. Prowadzi kompleksowe prace nad napędami zębatymi ogólnego stosowania. Przedmiotem działalności REDORU są motoreduktory, reduktory i napędy specjalne, a także kompletne urządzenia zawierające te napędy.

***
ABB - nowoczesność poparta doświadczeniem
Spółka ABB Centrum Automatyki z siedzibą we Wrocławiu powstała przez połączenie dwóch spółek - ABB Automatyka i ABB Centrum. Obie spółki działają na polskim rynku już od 1994r. Za połączeniem przemawiało wiele argumentów, m.in. możliwość oferowania kompletnych rozwiązań dla automatyzacji procesu produkcyjnego wielu sektorów przemysłowych, np. w górnictwie, metalurgii, produkcji materiałów budowlanych, przetwórstwie rolno-spożywczym, chemii, farmacji, energetyce zawodowej, przemysłowej i wodnej, rafineriach i petrochemii, instalacjach ochrony środowiska, transporcie i składowaniu gazu ziemnego. Jak widać oferta ABB Centrum Automatyki skierowana jest praktycznie do wszystkich branż przemysłowych.

***
Tomasz Gąsiorowski Andrzej Wieczorek
Silniki indukcyjne o podwyższonej sprawności - aspekty normalizacyjne, techniczne i ekonomiczne
W dobie końca XX wieku mamy do czynienia z gwałtownym wyczerpywaniem się zasobów naturalnych, a co za tym idzie również konwencjonalnych źródeł energii elektrycznej. W Polsce 95% energii wytwarza się za pomocą "brudnej ekologicznie" technologii spalania węgla. Krajowa energetyka, oparta na spalaniu paliw stałych, rocznie zużywa ok. 41 mln ton węgla kamiennego i ponad 65 mln ton węgla brunatnego, emitując do powietrza m.in. 147 mln ton CO2 (dane z roku 1995). Skutkiem takiego sposobu wytwarzania energii elektrycznej jest duże zanieczyszczenie środowiska oraz sukcesywny wzrost udziału kosztów energii elektrycznej w całkowitych kosztach działalności przedsiębiorstw.

***
Marcin Galiński
Rewolucja w zabezpieczeniach silników elektrycznych
Podczas pracy silnika elektrycznego ogromną rolę odgrywa temperatura uzwojeń. Jest ona uwarunkowana wartością płynącego przez nie prądu. Każde przekroczenie prądu powyżej jego wartości znamionowej powoduje nadmierny wzrost temperatury uzwojeń. Oznacza to przegrzanie izolacji, pogorszenie jej właściwości oraz zmniejszenie trwałości silnika. Badania dowiodły, że przy ciągłym przekraczaniu dopuszczalnej temperatury uzwojeń o 10 °C trwałość silnika maleje o połowę. Aby temu zapobiec, należy odpowiednio zabezpieczyć silnik przed przeciążeniem. Elektroniczny przekaźnik przeciążeniowy ZEV firmy MOELLER jest jednym z najnowocześniejszych urządzeń do ochrony silników.

***
Zbigniew Pawelski
Właściwości układów sterowania w automatycznych skrzyniach biegów Zahnradfabrik
Sprzedaż samochodów osobowych z automatycznymi skrzyniami wzrasta w Europie bardzo powoli i nie przekraczała 12% w 1995 r., co stanowi wyraźną różnicę w porównaniu z USA i Japonią, gdzie wartości te wynosiły odpowiednio: 90% i 75% [1]. W przypadku USA wiąże się to z tradycjami sięgającymi lat 40. stosowania tych zespołów, opanowanych technologicznie i produkowanych masowo, a więc względnie tanio. Przypadek Japonii tłumaczy się gęstym ruchem ulicznym, w którym prowadzenie samochodu z samoczynnie zmieniającym się przełożeniem jest dużym ułatwieniem. Argument ten może wkrótce zmienić sytuację w Europie, gdzie dotychczasowa niechęć do "automatów" wiąże się z powszechnym stosowaniem na naszym kontynencie silników o stosunkowo małej mocy, dla których większa sprawność napędu konwencjonalnego jest zaletą.

***
Artur Dybała, Bogusław Wiślak
Najnowsze rozwiązania w dziedzinie napędów pneumatycznych
Decyzja użytkownika o wyborze producenta armatury w coraz większym stopniu zależy dzisiaj od stopnia późniejszej koordynacji procesów przemysłowych. Dlatego też producenci zmuszani są przez użytkowników kompleksowych instalacji, jak np. uzdatnianie wody, przemysł chemiczny czy petrochemiczny, do rozwoju nowych, elektronicznie inteligentnych napędów, które w sposób swobodny pozwalają programować (z miejsca instalacji lub z komputera) sterowanie armatury z wykorzystaniem sygnałów zewnętrznych. KSB Amri jest producentem przepustnic, napędów pneumatycznych 1/4 obrotu i systemów sterowania napędami pneumatycznymi.

***
Edward Palczak, Jan Pompowski
Dynamika układu z akumulatorem hydraulicznym
W celu otrzymania szybkich ruchów dosuwowych (posuwowych) oraz umożliwienia pracy układu w razie awarii źródła zasilania gromadzi się energię ciśnienia w akumulatorach hydraulicznych. Przebiegi dynamiczne w układach z akumulatorami można, jak to stwierdzono na podstawie analogii elektro-hydraulicznej, a także sprawdzenia eksperymentalnego[6,8]-przedstawić jako funkcję zależności parametrów hydraulicznych. Na podstawie rozważań zakresu pracy akumulatora hydraulicznego można określić metody projektowania układu napędowego.

***
Jacek Kęsy
Produkt ekologiczny
Nowoczesne myślenie o produkcie zakłada pełną ekologiczność na wszystkich etapach jego powstawania i eksploatacji. Począwszy od fazy pozyskiwania surowców, niezbędnych do jego wytworzenia, poprzez cykle przetwarzania surowca w materiały konstrukcyjne, wytwarzanie produktu, eksploatację, na degradacji po okresie użytkowania skończywszy. Czystość wszystkich wymienionych procesów jest wyznacznikiem ekologiczności produktu. Wokół powyższych problemów narosło wiele mitów, tak zwanych prawd częściowych czy też zwykłych sloganów reklamowych.

***
Joanna Rybak, Jacek Sadowski, Angelika Sieradzki
Stacje uzdatniania wody i nowoczesne systemy sterowania
Woda jako podstawowy element środowiska, w którym żyjemy, jest obok powietrza głównym składnikiem potrzebnym do życia. Ze względu na tak duże znaczenie, jakie spełnia w naszej codziennej egzystencji, bardzo ważna jest jej jakość. Woda przeznaczona do celów spożywczych powinna spełniać wymagania stawiane przez Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej, w którym szczegółowo określono parametry fizyko-chemiczne i biologiczne, jakim powinna odpowiadać. Przygotowanie wody zarówno do celów spożywczych jak i przemysłowych stawia bardzo wysokie wymagania firmom zajmującym się problematyką oczyszczania i uzdatniania wody.

***
Zygmunt Dąbrowa
Zastosowanie elektronicznych przyrządów pomiarowych w diagnostyce układów hydraulicznych HYDAC
Bardzo często w trakcie uruchamiania i eksploatacji układów hydraulicznych, jak również w przypadku występowania różnego rodzaju zakłóceń pracy lub awarii, zachodzi potrzeba dokonania niezbędnych nastaw i regulacji, określenia parametrów techniczno-eksploatacyjnych wybranych elementów i podzespołów tego układu lub stanu oleju hydraulicznego stosowanego jako medium robocze. Odrębnym zagadnieniem są badania prototypów czy też seryjnych egzemplarzy maszyn o napędzie hydraulicznym.

***
Mateusz Pierzchała
Wonderware InTrack - system zarządzania produkcją
Gwałtowny rozwój przemysłowy i wiążący się z nim postęp technologiczny jest wymuszany przez wolny rynek. Konkurencja pomiędzy wytwórcami zmusza ich do stałego podnoszenia jakości, skracania czasu reakcji na potrzeby klienta, przy jednoczesnym obniżaniu cen. Postulaty te pozornie stoją ze sobą w sprzeczności, jednak - jak się okazuje - w praktyce możliwe jest ich spełnienie. Klucz tkwi w opracowaniu coraz efektywniejszych technologii, ale także w usprawnianiu technologii już stosowanych oraz organizacji produkcji.

***
Kompleksowe zastosowanie elementów automatyki przemysłowej oferowanych przez firmę SELS
Jeden z projektów wykonanych ostatnio przez firmę SELS polegał na dobraniu sterownika, czujników i stworzeniu oprogramowania dla firmy P.P.H.U. "WIM" S.C. Wyżej wspomniane elementy wchodzą w skład sterowania maszyny WIMAG S60 przeznaczonej do wydmuchiwania z tworzywa sztucznego różnego rodzaju kształtów butelek. Sercem sterowania został sterownik FX0N-60-MT-DSS (fot. 3). Jest to jednostka, której CPU obsługuje 36 wejść dwustanowych i 24 wyjścia dwustanowe tranzystorowe, zasilana napięciem 24 VDC.

***
Piotr Bistroń
Trendy w rozwoju systemów sterowania i monitorowania w branży wodnej
ABIS s.c. jest biurem inżynierów programistów i projektantów specjalizujących się we wdrażaniu nowoczesnych mikroprocesorowych systemów sterowania i przemysłowych systemów monitoringu do śledzenia i sterowania obiektami. W poniższym artykule pragniemy przedstawić Państwu nasze obserwacje dotyczące zmian technicznych i organizacyjnych, jakie już są lub będą dostępne w najbliższym czasie.

***
Piotr Jednorowski
Lokalne sterowanie i wizualizacja w automatyce - oferta firmy ESA elettronica
Włoska firma ESA elettronica jest uznanym na całym świecie liderem w produkcji szerokiej gamy inteligentnych terminali operatorskich. W ofercie firmy można znaleźć takie produkty jak: - tekstowe terminale operatorskie, - graficzne terminale operatorskie, - terminale z ekranem dotykowym, - przemysłowe monitory LCD, - przemysłowe komputery PC, - osprzęt dodatkowy do sieci komunikacyjnych (konwertery Profibus DP/RS, Interbus/RS, CANbus/RS). Tak szeroka gama produktów pozwala na polu lokalnego sterowania i wizualizacji sprostać praktycznie dowolnym potrzebom klientów.

***
Andrzej Baryłko
Sukces przez partnerstwo
Mitsubishi Electric jest jednym ze światowych liderów w technologiach automatyki przemysłowej wyróżniającym się ciągłym wzrostem obrotów na rynkach europejskich. Sukces ten w ogromnej części można przypisać stosowanej przez nas strategii partnerstwa. W ciągu ostatnich kilku lat europejska, w tym także polska sieć sprzedaży i dystrybucji, znacznie się rozrosła. Nawiązaliśmy współpracę z wieloma partnerami systemowymi, działającymi w szczególnie ważnych sektorach przemysłowych. Nasze systemy i elementy automatyki przemysłowej zastosowano w przemysłach: motoryzacyjnym, spożywczym, chemicznym, elektromaszynowym, odradzającym się sektorze budowy obrabiarek, a nawet robotyce.

***
Waldemar Fedorowicz
Przekaźniki czasowe firmy FINDER
Ze względu na coraz bardziej złożoną konstrukcję maszyn i urządzeń, zwiększające się wymagania technologiczne oraz wszechobecną automatyzację procesów przemysłowych, coraz powszechniejsze zastosowanie znajdują wysokiej jakości, odporne na zakłócenia elektroniczne przekaźniki czasowe. Aby realizować niezbędne funkcje, potrzebna jest na rynku szeroka oferta wyspecjalizowanych i przystępnych cenowo przekaźników czasowych. Od 1954 roku firma FINDER zajmuje się wyłącznie projektowaniem i produkcją przekaźników elektromagnetycznych i posiada w swojej ofercie całą gamę wyrobów spełniających ww. założenia.

***
Piotr Glinka
Systemy sieciowe w strefach zagrożonych wybuchem
Systemy sieciowe zagościły na stałe w układach automatyzacji procesów przemysłowych. Strefy zagrożone wybuchem są specyficznym obszarem dla układów sterowania. W tego typu środowiskach droga od elementów wykonawczych do układu przetwarzania wydatnie się zwiększa i usiana jest dużą liczbą dodatkowych połączeń. Zastosowanie systemu Excom firmy Turck to nowa propozycja, wydatnie redukująca liczbę wymaganych dotąd połączeń.

***
Aleksandra Pacek-Puc
Wasz partner w nowoczesnych systemach identyfikacji Baumer IDENT
Podstawowym celem działania każdej firmy, czy to handlowej, czy też produkcyjnej, jest przede wszystkim podnoszenie jakości oferowanych wyrobów, możliwie największa produktywność oraz szybkość komunikacji z klientem, głównie na poziomie szybkich i bezproblemowych dostaw. Przy użyciu tradycyjnych metod jest bardzo trudne, o ile nie niemożliwe, znaleźć efektywne rozwiązanie przy zachowaniu wariantowości procesu produkcyjnego. Kluczem do rozwiązania tego problemu są automatyczne systemy identyfikacyjne. Umożliwiają one znalezienie prostych i szybkich działań tak na poziomie jednostkowych segmentów produkcji, jak i w całym procesie produkcyjnym.

***
Zbigniew Mińkowski
Układ sterowania CNC - ULTIMAX 4
Układ CNC typu ULTIMAX 4 należy do grupy sterowań przeznaczonych do obsługi frezarek i centrów obróbkowych. W swej istocie jest to komputer klasy przemysłowej, zabudowany w szafie sterowniczej, połączony z pulpitem operatora.

***
Adam Struzik, Dariusz Pitura
Automatyzacja procesu tworzenia mieszanek energetycznych w ZPMW KWK "Bolesław Śmiały"
Mamy przyjemność przedstawić Państwu układ automatycznego tworzenia mieszanek energetycznych, zrealizowany przez PKiMSA " CARBOAUTOMATYKA" SA przy współudziale Zakładu Przeróbki Mechanicznej Węgla w KWK "Bolesław Śmiały". Celem układu automatycznego tworzenia mieszanek energetycznych jest uzyskanie mieszanki o zadanych parametrach, założonych przez odbiorcę, umożliwiające przestrzeganie wymogów dopuszczalnej emisji SO2 i pyłu. Ze względu na określone potrzeby i możliwości obiektu, przyjęto następujące założenia technologiczne, a co za tym idzie także rozwiązania techniczne.

***
Wywiad
Kiedy zniesienie barier w metrologii prawnej będzie realne?
Główny Urząd Miar jest instytucją, która ma fundamentalne znaczenie dla producentów, handlowców i użytkowników urządzeń, w których zastosowano jakiekolwiek systemy lub przyrządy pomiarowe. Podstawowe zadanie tej instytucji to - zapewnienie wzajemnej zgodności i wymaganej dokładności wyników pomiarów dokonywanych na terenie kraju, a także ich powiązanie z międzynarodowym systemem miar. W kontekście integracji z Unią Europejską przed Głównym Urzędem Miar postawiono zadanie, aby do prawodawstwa polskiego zostały wdrożone prawa obowiązujące w krajach UE w dziedzinie metrologii prawnej. W praktyce tego typu działanie ma doprowadzić do zniesienia barier dla swobodnego przepływu przyrządów pomiarowych.

***
Sebastian Pyrdek
Wpływ klasy przetwornika na dokładność ważenia
Systemy ważenia należą do najbardziej kosztownych inwestycji w dziedzinie metrologii przemysłowej. Spowodowane jest to zarówno ceną samych urządzeń, jak i zakresem prac montażowych oraz czasem realizacji zadania. Dlatego też wybór usługodawcy nie powinien być przypadkowy. Niestety, bardzo często nie budzi naszego niepokoju ograniczenie się dostawcy do pytań o zakres i dokładność pomiaru. Niektórzy sądzą nawet, że taka ilość informacji w zupełności wystarczy fachowej firmie do zaproponowania odpowiedniego rozwiązania. Cóż, skutki takiego przekonania nie dają na siebie długo czekać. Po uruchomieniu instalacji okazuje się, że w warunkach rzeczywistych parametry wagi znacznie odbiegają od wytycznych technologa, a dział utrzymania ruchu, częściej niż jest to wymagane, kalibruje wagę, powodując przestoje linii produkcyjnej.

***
Mieczysław Mieczyński
Energia, energetyka, źródła odnawialne
Pojęcie energii, niezwykle utrwalone w naszej intuicyjnej świadomości, wskutek częstego jego używania w języku codziennym, technicznym i naukowym jest w istocie tylko abstrakcyjną funkcją matematyczną. Określoność jej na zbiorze zmiennych niezależnych empirycznie mierzalnych (masa, położenie, prędkość, ciśnienie, temperatura itd.) na rzeczywistych ciałach fizycznych czyni ją pozornie tak poglądową wielkością, że niemal zmysłowo postrzegalną przez powszechnego użytkownika a nawet badacza przyrody.

***
Wanda Piechocka
Spotkanie automatyków na II Konferencji Naukowo-Technicznej w Ostrowcu Świętokrzyskim
Redakcja miesięcznika techniczno-informacyjnego "Napędy i Sterowanie" na przełomie maja i czerwca br. zorganizowała już po raz drugi konferencję naukowo-techniczną pn. "Napędy - Sterowanie - Automatyka Przemysłowa"; tym razem odbyła się ona w Ostrowcu Świętokrzyskim (poprzednia była w Ustroniu). Honorowy patronat nad tym spotkaniem objęli: Przewodniczący KBN prof. A. Wiszniewski - Minister Nauki, Wojewoda Świętokrzyski - W. Lubawski oraz Marszałek Województwa Świętokrzyskiego - J. Szczepańczyk. Głównym sponsorem była firma ASTOR Sp. z o.o z Krakowa, a patronat medialny objął "Nowy Przemysł".

***
72. MTP `2000 Technologie Przemysłowe i Dobra Inwestycyjne
Po raz 72. zorganizowano w Poznaniu największe w swoim zakresie targi MTP Technologie Przemysłowe i Dobra Inwestycyjne. Impreza odbyła się w dniach od 12 do 16 czerwca br. Podczas targów Hiszpania zorganizowała oddzielną, o imponujących rozmiarach ekspozycję.