Archiwum - numer 05/2013
Napędy i Sterowanie
numer 05/2013
Tegoroczne Międzynarodowe Targi Energetyczne ENERGETAB 2013 odbędą się w dniach od 17 do 19 września. Targi w Bielsku-Białej są od wielu już lat największą prezentacją urządzeń dla branży elektroenergetycznej w Polsce. W ubiegłorocznej, jubileuszowej 25-tej edycji Targów wzięło udział 720 wystawców z kilkunastu krajów europejskich oraz Chin.
***
Andrzej Makarski
Serwonapędy firmy ESTUN w ofercie firmy Multiprojekt
Firma Estun specjalizuje się w produkcji serwonapędów obrotowych z bezszczotkowymi silnikami synchronicznymi z magnesami stałymi, które mogą być stosowane w wielu gałęziach przemysłu. Wąska specjalizacja firmy sprzyja produkcji wyrobów o najwyższej jakości i parametrach technicznych spełniających wysokie wymagania klientów przy zachowaniu konkurencyjnej ceny. W niniejszym artykule przedstawiono najważniejsze możliwości, cechy i dane techniczne serwonapędów.
***
Technika wibracyjna AViTEQ Vibrationstechnik GmbH
Technika wibracyjna jest używana w wielu aplikacjach na całym świecie w prawie wszystkich gałęziach przemysłu. AViTEQ Vibrationstechnik GmbH (dawniej AEG Vibrationstechnik) produkuje i dostarcza pełen zakres systemów i napędów wykorzystujących technologię wibracyjną, takich jak napędy magnetyczne oraz bezwładnościowe.
***
Jednofazowe przetwornice częstotliwości serii SY6600 firmy Sanyu
Seria SY6600 to generacja sterowanych skalarnie przetwornic częstotliwości z zabudowanym prostym sterownikiem PLC.
***
Technologia serwo dla każdego – niskie koszty i optymalne parametry
Siłownik elektryczny EPCO z silnikiem skokowym EMMS-ST i pozycjonerem CMMO-ST w trybie ServoLite to napęd łączący prostotę działania siłownika pneumatycznego z zaletami napędu elektrycznego. Siłownik EPCO maksymalnie upraszcza pozycjonowanie i jest znacznie tańszy od konwencjonalnych systemów pozycjonowania elektrycznego.
***
Arkadiusz Szojer
Enkodery absolutne z interfejsem Etehrnet/IP przygotowane do pracy w CIP Motion
Platforma midrange Rockwell Automation, to zapewnienie systemowi sterowania uniwersalnej platformy sterownikowej, sieciowej oraz napędowej. Dzięki integracji urządzeń w sieci Ethernet/IP oraz narzędziu RSlogix 5000 programowanie i projektowanie systemów automatyki jest proste jak nigdy dotąd.
***
Serwonapędy – silniki o wysokiej efektywności energetycznej
Przemysł stawia wysokie wymagania elementom wykonawczym, takim jak silniki. Wymagania te nieustannie rosną, gdyż każdy chce produkować szybciej, lepiej i oczywiście taniej. Z tego względu bardzo dużą popularnością cieszą się serwonapędy, które charakteryzują się wysoką dynamiką, sprawnością i precyzją pozycjonowania. Firma WObit proponuje silniki serwo firmy Kinco wraz z odpowiednim sterowaniem, które zostało ostatnio wzbogacone o nową serię FD.
***
MB CAP ULTRA. Awaryjne zasilanie zapobiega przestojom
Ponieważ napięcie sieciowe podlega wahaniom i nigdy nie można całkowicie wykluczyć jego zaniku lub spadku, systemy zasilające stosowane w instalacjach automatyki przemysłowej należy konsekwentnie zabezpieczać. Konstruktorzy maszyn i urządzeń zadają sobie przy tym najczęściej pytanie o to, czy zabezpieczenie zasilania na wypadek awarii realizować za pomocą baterii czy ultrakondensatorów.
***
Moduły automatyki SZR Relpol – dobór i praktyczne zastosowanie
Zadaniem automatyki Samoczynnego Załączenia Rezerwy (SZR) jest przełączenie zasilania podstawowego na rezerwowe w przypadku zaniku lub nadmiernego obniżenia się napięcia w torze zasilania podstawowego, przy jednoczesnej pełnej sprawności urządzeń zasilania rezerwowego. Automatyka SZR ma na celu poprawienie niezawodności dostaw energii elektrycznej lub jej zastąpienie w przypadku całkowitego braku zasilania z sieci.
***
Kompaktowy i odpowiedni do małych obciążeń. Prowadnica liniowa i prowadzenie przewodów w jednym
Na Targach Compamed 2012 firma igus zaprezentowała swój nowy, lekki system liniowy, który dzięki specjalnej konstrukcji może spełniać równocześnie kilka zadań, jakich do tej pory nie udało się rozwiązać za pomocą jednego komponentu. System ten składa się z niewymagającej smarowania prowadnicy liniowej oraz możliwości prowadzenia przewodów. Oznacza to, że drylin Q to pierwszy system z asortymentu 90 000 produktów igus, który łączy funkcje prowadnicy liniowej i prowadzenia przewodów w jeden ekonomiczny produkt. Obszar zastosowania nowego produktu to przede wszystkim technologie medyczne.
***
Anna Szymczak
IFS PACsecure – nowy standard w branży opakowaniowej
Wiele firm z branży opakowań posiada wdrożony system zarządzania jakością wg ISO 9001. Niektóre, współpracujące z branżą spożywczą, dodatkowo posiadają system HACCP lub coraz częściej BRC IOP czy system zarządzania ISO 22000. Jakiś czas temu pojawił się standard opracowany przez IFS – PACsecure.
***
Kaskadowy układ zasilania w wodę sterowany przetwornicą Danfoss VLT®AQUA Drive FC202 i sterownikiem MCO102
Wymagania stawiane przed współczesnymi systemami zasilania w wodę wymagają poszukiwań nowoczesnych i ekonomicznych rozwiązań.
***
Honorata Wojdat
Certyfikowane szkolenia Rockwell Automation
Firma Elmark Automatyka Sp. z o.o. jest Autoryzowanym Centrum Szkoleniowym Rockwell Automation od 1998 roku. W ofercie firmy znajduje się szeroka oferta szkoleń standardowych, obejmujących sprzęt Rockwell Automation oraz oprogramowanie Rockwell Software.
***
Prezydent Putin i kanclerz Merkel z wizytą na stoisku NORD w Hanowerze. Rosyjski przemysł potrzebuje efektywnych rozwiązań napędowych
W poszukiwaniu informacji o energooszczędnej technologii napędowej Prezydent Rosji Władimir Putin i Kanclerz Niemiec Angela Merkel zatrzymali się przy stoisku niemieckiego producenta napędów NORD DRIVESYSTEMS – odwiedzając wybranych wystawców – po tym, jak wspólnie dokonali otwarcia Targów Hanowerskich 2013. Od ostatniej przemiany w 2005 roku w jednego z głównych partnerów najważniejszych na świecie targów przemysłowych, Rosja stała się miejscem gwałtownego rozwoju świadomości w zakresie zrównoważonych praktyk biznesowych, technologii ochrony środowiska i zielonych strategii wzrostu. Biorąc pod uwagę ten trend, przywódcy obu narodów wybrali firmę Nord, znanego dostawcę wysoko wydajnych rozwiązań napędowych, jako przystanek w trakcie swojej krótkiej przechadzki po stoiskach najważniejszych niemieckich producentów, zwłaszcza w aspekcie innowacji przemysłowych.
***
Prezydent Putin i kanclerz Merkel z wizytą na stoisku NORD w Hanowerze. Rosyjski przemysł potrzebuje efektywnych rozwiązań napędowych
W poszukiwaniu informacji o energooszczędnej technologii napędowej Prezydent Rosji Władimir Putin i Kanclerz Niemiec Angela Merkel zatrzymali się przy stoisku niemieckiego producenta napędów NORD DRIVESYSTEMS – odwiedzając wybranych wystawców – po tym, jak wspólnie dokonali otwarcia Targów Hanowerskich 2013. Od ostatniej przemiany w 2005 roku w jednego z głównych partnerów najważniejszych na świecie targów przemysłowych, Rosja stała się miejscem gwałtownego rozwoju świadomości w zakresie zrównoważonych praktyk biznesowych, technologii ochrony środowiska i zielonych strategii wzrostu. Biorąc pod uwagę ten trend, przywódcy obu narodów wybrali firmę Nord, znanego dostawcę wysoko wydajnych rozwiązań napędowych, jako przystanek w trakcie swojej krótkiej przechadzki po stoiskach najważniejszych niemieckich producentów, zwłaszcza w aspekcie innowacji przemysłowych.
***
SIMLOGIC. Kompleksowa oferta usług dla przemysłu
Firma SIMLOGIC. działa w obecnej strukturze na polskim rynku od 2007 roku, lecz doświadczeniem pracowników i współpracowników sięga lat 90. ubiegłego stulecia. Na bazie wykonanych prac, szerokiej współpracy i pozytywnie wykonanych zleceń otrzymaliśmy liczne certyfikaty szkoleniowe oraz kilkadziesiąt listów referencyjnych. SIMLOGIC. to zespół, w którym pracują osoby w różnym wieku, głównie z wykształceniem technicznym.
***
Pełną parą w kierunku zintegrowanego przemysłu
W piątek, 12 kwietnia 2013 r., dobiegła końca tegoroczna edycja HANNOVER MESSE, którą zdecydowanie można uznać za udaną. „Najważniejsze międzynarodowe targi przemysłowe okazały się ważną siłą napędową czwartej rewolucji przemysłowej – powiedział dr Jochen Köckler z zarządu Deutsche Messe AG. – Zarówno wystawcy, jak i goście wystawili imprezie doskonałe noty – również dlatego, że odpowiednio dużą rangę nadała ona tematowi zintegrowanego przemysłu, który staje się coraz ważniejszym trendem we wszystkich gałęziach gospodarki.
***
Trzy dni, 25 konferencji i ponad 1200 słuchaczy. Centrum Kongresowe jeszcze nie otwarte, a w Targach Kielce królują konferencje
VI Targi Pneumatyki, Hydrauliki, Napędów i Sterowań PNEUMATICON oraz odbywające się równocześnie EneX, Enex Nowa Energia oraz Ekotech, które zakończyły się z ostatnim dniem lutego, to nie tylko 200 wystawców prezentujących najnowocześniejszy sprzęt z zakresu m.in. odnawialnych źródeł energii, ekologii i pneumatyki i ponad 6500 zwiedzających.
***
Ryszard Klencz
MONITORING I STEROWANIE SIECIĄ WOD-KAN – 2013
X Konferencja Naukowo-Techniczna „Monitoring i sterowanie siecią wodociągową 2013” to spotkanie ludzi nauki i praktyków z sektora wodociągowo-kanalizacyjnego. Pozwoliło ono na dokonanie przeglądu nowych technologii, nowoczesnych rozwiązań sprzętowo-programowych w sieciach wod-kan. Konferencja zorganizowana została przez miesięcznik „Napędy i Sterowanie” przy współpracy Izby Gospodarczej Wodociągi Polskie, MPWiK Wrocław SA, AQUA SA Bielsko-Biała, Wodociągów Kieleckich, Katedry Automatyki AGH, Instytutu Maszyn i Urządzeń Energetycznych Politechniki Śląskiej, Instytutu Sterowania i Elektroniki Przemysłowej Politechniki Warszawskiej.
***
Sławomir Szymaniec, Wojciech Kandora
Diagnostyka izolacji uzwojeń wysokonapięciowych maszyn elektrycznych wykonanych w technologii Resin-Rich na etapie produkcji
Turbogeneratory są i w najbliższym czasie pozostaną podstawowym źródłem energii elektrycznej. Współcześnie produkowane są stojany o mocy powyżej 2 GW, w projektowaniu zaś są coraz to większe jednostki. Przy tak wielkiej koncentracji mocy szczególnego znaczenia nabiera niezawodność i trwałość maszyn. Badania teoretyczne, laboratoryjne, jak i doświadczalne analizy zjawisk w układach elektroizolacyjnych maszyn elektrycznych wysokiego napięcia zmierzają do określenia wskaźników diagnostycznych opisujących stopień zużycia izolacji. Działania te stanowią podstawowe cele prac w dziedzinie diagnostyki wysokonapięciowej. Układ izolacyjny jest to struktura przestrzennie złożona z materiałów nośnych, izolacyjnych i przewodzących, zapewniających odpowiednią wytrzymałość elektryczną i funkcjonalność urządzenia. Izolacja uzwojeń w maszynach elektrycznych – zwana często „złem koniecznym” – jest elementem wymagającym zwiększenia gabarytów maszyny lub zmniejszenia jej mocy przy zachowaniu dotychczasowych wymiarów.
ENG INSULATION DIAGNOSTICS OF THE HIGH VOLTAGE ELECTRIC MACHINES MADE IN RESIN-RICH TECHNOLOGY DURING MANUFACTURING
Abstract: Paper contain laboratory study of partial discharge (PD) measurement on turbo-generator bars with a voids. Partial discharge patterns and PD interpretation were showed.
***
Wojciech Kandora
Diagnostyka off-line izolacji uzwojeń turbogeneratorów metodą pomiarów wyładowań niezupełnych
Wyładowania niezupełne (WNZ) są wyładowaniami występującymi wewnątrz układu izolacyjnego, które tylko częściowo zwierają izolację między przewodnikami i nie powodują bezpośrednio utraty własności izolacyjnych układu. Długotrwałe działanie wyładowań niezupełnych poprzez mikro- i makroskopowe zmiany w strukturze układów prowadzi do wyładowania zupełnego, czyli przebicia izolacji. W ostatnich latach można zaobserwować dynamiczny rozwój metod diagnostyki izolacji maszyn bazujących na analizie WNZ. Wspomagane komputerowo metody pozwalają nie tylko ocenić poprawność wykonania izolacji, ale również określić rodzaj i miejsce występowania defektu.
ENG DIAGNOSTIC OF THE TURBOGENERATOR WINDOGS WITH USE OFF-LINE PARTIAL DISCHARGE MEASUREMENT
Abstract: Paper contain laboratory study of partial discharge (PD) measurement on turbo-generator bars with a voids. Noise influence during PD measurement and theirs elimination were described. Some partial discharge patterns and PD interpretation were showed.
***
Jan Kapinos
Zagrożenia eksploatacyjne transformatora energetycznego spowodowane uszkodzeniem przepustu izolatorowego
Transformatory energetyczne stanowią jeden z podstawowych elementów systemu elektroenergetycznego. Niezawodność eksploatacyjna transformatorów energetycznych jest ważnym czynnikiem wpływającym na pracę systemu elektroenergetycznego. Utrzymanie poprawnego stanu technicznego transformatorów stanowi przedmiot szczególnej troski ich użytkowników. Statystyka awarii transformatorów zainstalowanych w krajowym systemie elektroenergetycznym pozwala stwierdzić, że w ostatnich latach uszkodzenie przepustów izolatorowych było przyczyną kilkunastu poważnych awarii transformatorów. Izolatory przepustowe są elementem wyposażenia transformatora.
ENG OPERATIONAL HAZARDS FOR POWER TRANSFORMERS CAUSED BY DEFECTS OF BUSHINGS
Abstract: In the paper are presented operational hazards of power transformers caused by defects of bushings. There are discussed the basic diagnostic methods for appraisal of technical conditions of a bushing in the used power transformer. There are presented selected failures of power transformers caused by defects of bushings. In the paper is underlined necessity of increasing frequency of carrying out bushings tests in framework of current control of transformer technical conditions what results in increase of transformer availability in the power system.
***
Roman Miksiewicz
Diagnostyka silników indukcyjnch dwuklatkowych z uszkodzonymi prętami
Z punktu widzenia niezawodności napędów elektrycznych diagnostyka silników indukcyjnych, zwłaszcza dużej mocy, jest obecnie ważnym zagadnieniem eksploatacyjnym. W związku z tym obserwuje się w ostatnich latach duże zainteresowanie tą tematyką. Powstało wiele publikacji, w których poddaje się analizie dostępne sygnały diagnostyczne (np. przebiegi czasowe prądów stojana, drgania maszyny) i na ich podstawie dokonuje się oceny stopnia uszkodzenia wirnika. Proponuje się zastosowanie filtrów pasmowych, analizę FFT, STFT, analizę falkową, sztuczne sieci neuronowe, filtry Kalmana i inne [1–10]. Dominująca cześć publikacji dotyczy silników z wirnikiem jednoklatkowym, niewiele prac poświęcono silnikom z wirnikiem dwuklatkowym [10]. W tym przypadku możliwe są uszkodzenia prętów klatki pracy lub klatki rozruchowej oraz pierścieni zwierających. Rozważyć należałoby również przypadki, w których wirnik ma wspólny lub oddzielny pierścień dla klatki pracy i klatki rozruchowej.
ENG DIAGNOSTIC OF DOUBLE SQUIRREL CAGE MOTORS WITH BROKEN BARS
Abstract: The paper presents the results of circuit-field calculations of induction motor with broken bars of lower cage and upper cage. Static characteristics of the motor for different cases of rotor asymmetry were compared. Stator current was used as a diagnostic signal to evaluate the degree of rotor damage. Bandpass filters of Mathcad program were used to separate additional components generated in the stator current at the asymmetry of rotor.
***
Andrzej Radecki
Falownikowy układ sterowania napędem indukcyjnym w stanach awaryjnych: możliwości i ograniczenia
Streszczenie: W artykule została przedstawiona metoda sterowania falownikowym napędem indukcyjnym, która umożliwia kontrolę momentu elektromagnetycznego silnika w stanach jego częściowego uszkodzenia. Zaprezentowane zostały możliwości oraz ograniczenia związane z wykorzystaniem falownika napięciowego opartego na potrójnym mostku H. W artykule zawarto wyniki badań symulacyjnych oraz wyniki badań laboratoryjnych, wskazujące na skuteczność opisywanych rozwiązań w sytuacji wystąpienia przerwy w jednej z faz stojana silnika trójfazowego.
ENG CONTROL SYSTEM OF INVERTER FED INDUCTION MOTOR DRIVE IN FAULTY CONDITIONS: CAPABILITIES AND LIMITATIONS
Abstract: In this article a control strategy of inverter fed induction motor drive in faulty states was presented. It was shown that with using a voltage inverter based on three independent H-bridges, an electromagnetic torque of three phase induction motor with one open phase can be well controlled. Capabilities and limitations of using proposed control algorithm was included in this article as well as waveforms achieved from simulations and laboratory tests.
***
Wojciech Leśniewski, Wojciech Litwin
Napęd i zasilanie hybrydowe niewielkich jednostek pływających
W ostatnich latach jesteśmy świadkami niezwykłego rozwoju praktycznie wszystkich dziedzin nauki. Dzięki temu zwłaszcza w krajach wysoko rozwiniętych projektowane i produkowane są nowe maszyny i urządzenia o coraz bardziej niezwykłych możliwościach. Postęp nie ominął okrętownictwa. Coraz ostrzejsze normy dotyczące ochrony środowiska oraz rosnące ceny paliw spowodowały, że podczas projektowania nowych jednostek oraz modernizacji starszych coraz większą wagę przywiązuje się do ich konstrukcji oraz przewidywanych kosztów eksploatacji. Należy również pamiętać o tym, że rodzaj zastosowanego napędu może mieć decydujący wpływ na to, czy jednostka zostanie dopuszczona do eksploatacji zwłaszcza na obszarach objętych ochroną, na przykład programem Natura 2000. Przeglądając literaturę fachową dotyczą okrętownictwa, coraz częściej można znaleźć artykuły, w tytułach których pojawiają się zwroty no emission, zero emission bądź green ship. Świadczy to o tym, że większą niż kiedyś wagę przywiązuje się do tak zwanych „czystych technologii”.
***
Zygmunt Paszota
Straty i sprawność energetyczna silników i układów napędowych
Zastąpienie wykresu Sankeya spadku mocy zgodnego z kierunkiem przepływu mocy wykresem wzrostu mocy przeciwnego do kierunku przepływu mocy otwiera nową perspektywę badań silników i układów napędowych
***
Bogdan Żółtowski
Bezpieczeństwo maszyn (cz. II)
Streszczenie: Wybrane zagadnienia wykrywania i nadzorowania zmian stanu obiektów w systemie eksploatacji to zadania główne stosowane w obszarze kształtowania bezpieczeństwa zadaniowego obiektów technicznych. Umożliwiają one nadzorowanie zmian stanu degradacji maszyn, lokalizacji uszkodzeń i minimalizacji skutków uszkodzeń i zagrożeń bezpieczeństwa. Projektanci i producenci, wytwarzając wyroby o zróżnicowanym poziomie bezpieczeństwa, rozpoznają szczegółowo wszelkie zagrożenia związane z maszyną, wyznaczając dopuszczalny poziom ryzyka. Użytkownicy maszyn wpływają na poziom ryzyka odpowiednio przez ich dobór lub dostosowanie do istniejących potrzeb technologicznych i warunków środowiska pracy oraz zobowiązani są do przestrzegania zasad i sposobów wykorzystywania zależnie od specyfiki realizowanych procesów i warunków środowiska pracy. W tak rozumiane zadania wpisuje się problematyka projektowania bezpieczeństwa maszyn, w której coraz częściej mówi się o inteligentnych systemach stanowiących podstawę podejmowanych decyzji eksploatacyjnych.
