Archiwum - numer 06/2015

Tomasz Haliniak
Produkt z okładki: SMAX –  funkcjonalny, wydajny absolutny enkoder liniowy w konkurencyjnej cenie
SMAX to magnetyczny, absolutny enkoder firmy Lika Electronic, zaprojektowany do pomiaru stosunkowo niewielkich przemieszczeń liniowych (do 600 mm, wersja SMAZ do 1250 mm) w typowych aplikacjach przemysłowych oraz w wyjątkowo trudnych warunkach, takich jak pojazdy użytkowe, wózki widłowe, dźwigi osobowe, podnośniki i platformy załadowcze, siłowniki, systemy teleskopowe oraz tłoki hydrauliczne montowane w podporach, zjeżdżalniach stabilizujących, dźwigach teleskopowych i belkach urządzeń przenośnych. Obok dużej funkcjonalności SMAX wyróżnia się również wyjątkowo korzystną ceną (patrz okładka).

***
Sentinel™ – wydajny, przenośny system oczyszczania płynów do całodobowej ochrony układów hydraulicznych
Urządzenie przeznaczone jest, by przez 24/7 stało na straży układu hydraulicznego, zwiększając produktywność poprzez eliminację wilgoci z oleju. Woda jest drugim najbardziej destrukcyjnym zanieczyszczeniem. Zwykle 200 ppm wody może zmniejszyć żywotność łożyska o 48% lub więcej. Wilgoć przyspiesza starzenie się płynów hydraulicznych, zmniejszając żywotność oleju, zwykle o ponad 50%.

***
Droga do zdobycia certyfikatu. Nowy Partner Szkoleniowy HEIDENHAIN: CKP WROCŁAW
Do pierwszego spotkania przedstawicieli firmy HEIDENHAIN i nauczycieli z Centrum Kształcenia Praktycznego we Wrocławiu doszło na Targach Poznańskich w roku 2012. Nauczyciele z Centrum wykazywali ogromne zainteresowanie nowym programem firmy HEIDENHAIN dotyczącym pomocy polskim szkołom zawodowym. Po czerwcowym spotkaniu odwiedziliśmy tę placówkę we Wrocławiu i mimo braku jakiegokolwiek urządzenia naszej firmy, zrobiła na nas niezwykle pozytywne wrażenie.

***
Sondy pomiarowe HEIDENHAIN
Firma HEIDENHAIN GmbH, która od ponad 30 lat z sukcesem wprowadza na rynek coraz bardziej zaawansowane systemy sond pomiarowych, doskonale rozumie oczekiwania dzisiejszego klienta. Nie sposób wyobrazić sobie nowoczesnej precyzyjnej obróbki CNC bez systemu pomiaru detalu i narzędzi. Aby być konkurencyjnym na rynku, dzisiejszy dostawca usług CNC musi nie tylko dostarczać produkty o wysokiej jakości, ale również produkować je w któtkim czasie i z ograniczonymi do minimum brakami. Musimy jednak pamiętać, że nawet najwyższej jakości obrabiarka, uzbrojona w najbardziej wydajne narzędzia nie zapewni nam sukcesu, jeżeli zabraknie w tym zestawie systemu pomiarowego narzędzia i detalu.

***
Technologia serwo dla każdego – niskie koszty i optymalne parametry
Siłownik elektryczny EPCO z silnikiem skokowym EMMS-ST i pozycjonerem CMMO-ST w trybie ServoLite to napęd łączący prostotę działania siłownika pneumatycznego z zaletami  napędu elektrycznego. Siłownik EPCO maksymalnie upraszcza pozycjonowanie i jest znacznie tańszy od konwencjonalnych systemów pozycjonowania elektrycznego.

***
Precyzyjne wały przegubowe. Rozwiązania „szyte” na miarę
Precyzyjne wały przegubowe w zależności od typoszeregu mogą pracować z prędkością 500, 1000 i 5000 obr/min. To, która z prędkości jest dopuszczalna, zależy od budowy i zastosowania wału.

***
Automatyzacja produkcji szansą na poprawę konkurencyjności przedsiębiorstw w Polsce
Z najnowszych danych Międzynarodowej Federacji Robotyki (IFR), wynika, że sprzedaż robotów przemysłowych pobiła kolejny rekord. W 2014 r. na świecie sprzedano ponad 200 tys. robotów przemysłowych, tj. o 15 proc. więcej niż w roku 2013. Biorąc pod uwagę, że już poprzednie lata 2011–2013 były uznawane za rekordowe okresy sprzedaży robotów (w 2011 r. sprzedano 166 tys. sztuk robotów, w 2012 r. 168 tys. sztuk robotów, a w 2013 r. sprzedaż inteligentnych maszyn sięgnęła 179 tys. sztuk1), można przypuszczać, że zapotrzebowanie na inteligentne rozwiązania nadal będzie rosło.

***
Pozycjonery w stanowiskach zautomatyzowanych i zrobotyzowanych
Pozycjonery znajdują zastosowanie przy automatyzacji i robotyzacji do manipulowania zamocowanymi na nich przedmiotami.

***
Koła przemysłowe – nowe zestawy kołowe do średnich i dużych obciążeń
Firma Elesa+Ganter, światowy lider w produkcji standardowych elementów maszyn, rozszerzyła ofertę kół przemysłowych o nowe zestawy pozwalające na transport ciężkich urządzeń i maszyn. Nowe koła przemysłowe nadają się idealnie do urządzeń transportowych w przemyśle ciężkim i produkcji metalowej.  

***
Ochrona okablowania robotów i maszyn produkcyjnych
Nawet 85% przyczyn przestojów robotów i systemów automatyki przypisać można problemom związanym z okablowaniem oraz wadliwością stosowanych połączeń. Stąd też zastosowanie odpowiednio dobranych i wysokiej jakości peszli, przepustów kablowych oraz innych elementów łączeniowych jest kluczowym czynnikiem niezawodności systemów przemysłowych. Do takich produktów należą wyroby firmy Reiku – niemieckiego producenta rozwiązań z zakresu ochrony okablowania.

***
X Krajowe Warsztaty Kompatybilności Elektromagnetycznej
Krajowe Warsztaty Kompatybilności Elektromagnetycznej to zarówno konferencja o charakterze szkoleniowym, naukowym, jak i forum wymiany wiedzy oraz doświadczeń między osobami, dla których problematyka kompatybilności elektromagnetycznej jest bliska z uwagi na prowadzoną działalność zawodową lub zainteresowania.

***
Niezawodne silniki DC w codziennym otoczeniu
Niewielkie silniki prądu stałego pracują w wielu urządzeniach z naszego codziennego otoczenia, jakim jest dom, sklep czy miejsce pracy, choć zazwyczaj nie zdajemy sobie z tego sprawy. W poniższym artykule chcielibyśmy pokrótce przybliżyć sylwetki napędów niemieckiej firmy Buehler Motor.

***
Kompaktowy, programowalny sterownik bezpieczeństwa z opcją rozbudowy
Firma Banner Engineering – której wyłącznym przedstawicielem w Polsce jest firma Turck – wprowadziła do swojej oferty sterownik bezpieczeństwa XS26-2 z opcją rozbudowy. Charakteryzuje się on niewielkimi rozmiarami i możliwością korzystania z logiki Boole’a, co zapewnia wysoką skuteczność i maksymalną elastyczność. Do nowego sterownika XS26-2 można podłączyć praktycznie dowolne urządzenia bezpieczeństwa, np. przyciski awaryjnego zatrzymania, włączniki linkowe, wyłączniki ochronne, wyłączniki mechaniczne (również z blokadą), czujniki fotoelektryczne, przyciski sterowania oburącz czy maty bezpieczeństwa.

***
Voswinkel częścią grupy Stauff
Dwie niemieckie firmy z wieloletnimi tradycjami, wywodzące się z regionu Sauerland, łączą swoje doświadczenie i know-how, aby stać się międzynarodowym ekspertem w branży części do hydrauliki siłowej. Lokalizacja zakładów Voswinkel – „Neugrünenthal” i „Auf der Koppel” – jest świetna; oba usytuowane w Meinerzhagen (Niemcy).

***
Targi SyMas i Maintenance pod znakiem zmian i nowości
Tej jesieni w Krakowie odbędzie się VII już edycja Międzynarodowych Targów Obróbki, Magazynowania i Transportu Materiałów Sypkich i Masowych SyMas oraz VI edycja towarzyszących im Targów Utrzymania Ruchu, Planowania i Optymalizacji Produkcji Maintenance. Tegoroczne Targi będą wyjątkowe między innymi ze względu na konsolidację firmy easyFairs Poland Sp. z o.o. z firmą Targi w Krakowie Sp. z o.o. – największym na południu kraju i czołowym w Polsce organizatorem targów i kongresów.

***
MQ12 – sprytne rozwiązanie!
Standard M12 dominuje obecnie wśród urządzeń wykonawczych i łączenia czujników w obszarze instalacji maszyny.

***
Polska jakość na światowym poziomie
Istnieje przekonanie, że „na Zachodzie” obowiązują wyższe standardy kultury organizacyjnej. Firma SEW-Eurodrive pokazała, że są firmy ulokowane w Polsce, które realizują strategię ciągłego doskonalenia na wielu obszarach działalności.

***
Ergonomiczne rozwiązania dla przemysłu
ID Lifting jest dostawcą urządzeń do transportu bliskiego: manipulatorów pneumatycznych, manipulatorów podciśnieniowych, wózków manipulacyjnych, suwnic, żurawi oraz chwytaków. Manipulatory pneumatyczne są dostarczane od firmy ATIS z Włoch, a dają one możliwość chwytania przedmiotów poza środkiem ciężkości, a także umożliwiają pochylanie obracanie w dowolne strony

***
Rodzina przemysłowych przemienników ACS880 – nowe warianty i funkcje programowe
Przemienniki częstotliwości ABB serii ACS880 są najbardziej zaawansowanymi technicznie urządzeniami przeznaczonymi do sterowania silnikami elektrycznymi pracującymi w wymagających aplikacjach przemysłowych. Zostały one wprowadzone na rynek w 2012 roku, mając docelowo zastąpić bardzo cenione i popularne napędy z serii ACS800. Rezultatem ich intensywnego rozwoju w ostatnim czasie są nowe warianty, wykonania i funkcje programowe dostępne od początku 2015 roku.

***
Anna Szymczak
Dotacje na rozbudowę firm w 3 krokach
Brak miejsca, ściśnięte maszyny, wąskie przejścia między ciągami produkcyjnymi, magazyn wypełniony do granic możliwości. Takie widoki można spotkać w firmach, które dosyć szybko się rozwinęły i dotychczasowy metraż stał się barierą rozwojową. W kontekście szumu związanego z uruchomieniem nowych środków unijnych z perspektywy 2014–2020 wielu przedsiębiorców rozważa, czy można skorzystać z dotacji przy rozbudowie firmy. Jakie są realne szanse na takie wsparcie?

***
Zewnętrzny moduł systemu diagnostycznego ADS firmy Leine&Linde
Flagowym produktem firmy Leine&Linde są niezwykle wytrzymałe enkodery serii 800, które znajdują zastosowanie w wielu dziedzinach przemysłu – produkcja papieru i opakowań, turbiny elektrowni wiatrowych, dźwigi i suwnice czy przemysł ciężki.

***
Łożyska hybrydowe drylin z dwiema rolkami od teraz dostępne do szyn o średnicach 10 i 16 milimetrów. Toczenie i ślizg: hybrydowe łożyska liniowe igus w nowych rozmiarach
Firma igus, specjalista w zakresie bezsmarowych technologii łożyskowych, rozszerzyła asortyment swoich łożysk hybrydowych z rolkami o dwa nowe rozmiary: 10 i 16 milimetrów. Lżejsze i cichsze prowadzenie liniowe na dwóch rolkach – również do aplikacji z ograniczoną przestrzenią instalacyjną.

***
Solidne i łatwe w montażu urządzenia sterujące i sygnalizacyjne o nowoczesnym wzornictwie
Modularny system urządzeń sterujących i sygnalizacyjnych w czterech liniach wzorniczych.
Duży wybór przycisków, przełączników i sygnalizatorów w różnych kolorach i wersjach dla wszelkich zastosowań.
Solidne wykonanie o stopniu ochrony IP69K.
Szczególnie łatwy i odporny na błędy sposób montażu i demontażu dzięki zabezpieczeniu przed obracaniem i koncepcji łączenia zatrzaskowego.

***
Jacek Zarzycki
Panele serii XV300 oraz rozproszone wejścia/wyjścia XN300 firmy Eaton
W ofercie Eaton pojawiły się dwa nowoczesne narzędzia do budowania systemów automatyki: obsługujący sterowanie gestami wielodotykowy panel XV300 oraz system rozproszonych wejść/wyjść nowej generacji – XN300.

***
ATB Tamel Spółka Akcyjna jest producentem silników elektrycznych od sześćdziesięciu sześciu lat
W naszej ofercie znajdą Państwo ponad 13 000 modyfikacji konstrukcyjnych. Zespół R&D ATB Tamel codziennie pracuje nad powstawaniem nowych wykonań silników, dostosowanych do indywidualnych potrzeb klientów.

***
Adam Więch
.steute – nowe produkty przeciwwybuchowe na Targach w Hanowerze
Kolejna edycja Targów w Hanowerze przeszła do historii. Firma steute prezentowała wiele nowości, z czego znaczna część to urządzenia w wykonaniu przeciwwybuchowym. Co niezwykle ważne, do sprzedaży wprowadzone zostały urządzenia bezprzewodowe w wykonaniu Ex, z zaimplementowaną technologią radiową sWave.

***
Bezprzewodowy budynek Eltako – kompletne rozwiązania automatyki budynkowej
Eltako – nazwa może się kojarzyć z meksykańską restauracją, ale jest to skrót od Elektrischer Tast-Kontakt, co po niemiecku oznacza „Elektryczny przycisk kontaktowy”. W 1949 roku w Stuttgarcie został zaprezentowany pierwszy przekaźnik impulsowy Eltako. W niedługim czasie w Niemczech nazwa Eltako stała się synonimem najwyższej jakości przekaźników impulsowych i przełączających. Przez długi czas firma Eltako była głównym producentem przekaźników impulsowych i przełączających w Europie. Technologia Eltako jest rozwijana od początku produkcji i aktualnie zalicza się do światowej czołówki. Od 2008 roku są produkowane elementy bezprzewodowe, odpowiedniki elementów tradycyjnych, jak i nowe modele wśród produktów Eltako o nieznanej wcześniej funkcjonalności. Wysoka jakość oraz najnowocześniejsze technologie są silną stroną produktów Eltako.

***
Rittal prezentuje nową generację klimatyzatorów Blue e+. Milowy krok ku większej ekonomiczności
Pod nazwą Blue e+ Rittal wprowadza na rynek całkowicie nową generację klimatyzatorów – to milowy krok w kwestii ekonomiczności. Poza znacznie wyższą efektywnością energetyczną w porównaniu z dotychczasowymi rozwiązaniami, urządzenia zaskakują także elastycznością, bezpieczeństwem i łatwością obsługi. Dostawca systemów szaf sterowniczych ponownie podkreśla swoje aspiracje do bycia liderem technologii klimatyzacji systemowej.

***
Anna Kocurek
Automatyka urządzeń techniki sceny w NOSPR
Apator Control wykorzystuje bogate doświadczenie na rynku automatyki przemysłowej, realizując projekty systemów sterowania i automatyki zarówno maszyn i linii produkcyjnych, jak i urządzeń w obiektach użyteczności publicznej. Przykładem tego ostatniego jest wykonanie na zlecenie firmy LTT automatyki urządzeń techniki sceny zainstalowanych w sali Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia (NOSPR) w Katowicach.

***
Inteligentne liczniki energii elektrycznej
Liczniki energii elektrycznej nieznacznie ewoluowały od czasów ich wprowadzenia. Najpopularniejsze są liczniki indukcyjne, ponieważ są dokładne i stosunkowo tanie w produkcji, drugie w kolejności są liczniki półprzewodnikowe, cyfrowe. Pewną rewolucją  było wprowadzanie nowych liczników, zwanych „inteligentnymi”, które zmieniają niezmienny od lat sposób odczytu energii elektrycznej, czyli odczytywanie wartości z licznika organoleptycznie.

***
Application Software Toolbox FAST rozbudowany o kompletne, wstępnie przygotowane moduły robotyki. FAST goes Robotic – Firma Lenze wprowadza na rynek moduły z pełnowartościowym rdzeniem robotyki
Lenze to przedsiębiorstwo działające w obszarze modułowych standardowych i wielokrotnie wykorzystywanych programów służących do konstrukcji maszyn. Obecnie specjaliści, wykorzystujący Motion Centric Automation z Application Software Toolbox FAST, otrzymali do dyspozycji kompletne, wstępnie przygotowane moduły dla robotyki. Dzięki temu udało się zintegrować roboty z całą koncepcją automatyzacji i znacząco uprościć sterowanie ruchów. Lenze zapewnia użytkownikom moduły technologiczne np. do aplikacji Pick & Place oraz odpowiednie oprogramowanie do transformacji koordynat dla różnych kinematyk. Wewnątrz każdego modułu zintegrowany jest już bardzo wydajny rdzeń robotyki o sześciu stopniach swobody, co stanowi naprawdę nowe rozwiązanie. Zapewnia on najwyższe stopnie swobody przy planowaniu ścieżki przy pomocy PLCopen Part 4, jednocześnie umożliwiając wykonywanie ruchów typu Pick & Place tylko przy pomocy parametryzacji, w sposób prosty i bez potrzeby znajomości zagadnień robotyki. W modułach robotyki FAST udało się specjalistom z Lenze w sposób perfekcyjny zintegrować robotykę i motion. Dzięki temu niepotrzebne są systemy i żmudne programowanie interfejsów.

***
Technologia czujników 4.0. Zarządzanie czujnikami poprzez SmartBridge
Badania koncepcyjne nad technologią SmartBridge wywołały w ubiegłym roku dużą sensację, pokazując, jak można połączyć rzeczywiste maszyny z wirtualnymi danymi. Firma Pepperl+Fuchs rozwinęła tę technologię jeszcze bardziej, co stanowi kolejny krok na drodze do standardu Przemysł 4.0. Dzięki technologii SmartBridge nawet proste czujniki mogą komunikować się ze smartfonami i tabletami. Urządzenia mobilne mogą być używane jako wyświetlacze, urządzenia do parametryzacji, cyfrowe śrubokręty lub routery sieciowe.

***
Nowy system filtracji z napędem NORD zapewnia autentyczny smak wina
Nowe systemy filtracji opracowane przez TMCI Padovan pomagają włoskiemu producentowi wyrabiać doskonałe wina, wzbogacone pełnią zapachów. Te nowatorskie systemy oparte są na zdecentralizowanych napędach NORD i zapewniają wysoce wydajne działanie.

***
Ryszard Klencz
XIX KONFERENCJA AUTOMATYKÓW RYTRO 2015
Organizowane już po raz dziewiętnasty spotkanie automatyków w Rytrze k. Nowego Sącza odbyło się w maju pod hasłem: „OZE, efektywność energetyczna i ochrona środowiska – wyzwania dla automatyków”. Przedstawiciele nauki i przemysłu mieli sposobność przedstawienia tendencji w systemach pomiarów i automatyki, promocji najnowszych wyrobów w aspekcie poprawy efektywności energetycznej i ochrony środowiska.

***
Wszystkie tory prowadzą do Gdańska
Rozmowa z Andrzejem Kasprzakiem, prezesem Zarządu Międzynarodowych Targów Gdańskich SA, organizatorem Międzynarodowych Targów Kolejowych TRAKO

***
Artur Met
Łomem czy przez Internet. Jak zabezpieczyć inteligentny budynek przed włamaniem?
Systemy automatyki budynkowej (BMS), w tym także systemy bezpieczeństwa budynków, stale zwiększają poziomy zabezpieczeń. Służy im do tego monitoring oraz zarządzanie pracą pełnej
infrastruktury technicznej budynku lub kompleksu budynków.

***
Kadri Allaf
Ważne kryteria do obniżenia kosztu systemów ochrony długich linii transportu wody
Powszechnie w świecie stosowane są systemy transportu wody na duże odległości o znacznej wydajności w celu dostarczania wody do wielu ośrodków przemysłowych i dużych skupisk ludności, które znajdują się daleko od źródeł wody (rys. 1 a, b). Projektowanie tych systemów zaczyna się od analizy map topograficznych w celu ustalenia przebiegu linii rurociągu i uniknięcia trudnych terenów, a następnie wyznacza się miejsca dla urządzeń niezbędnych do ich pracy. Ważnym elementem w konstrukcji niezawodnych systemów transportu wody jest doświadczenie projektanta i jego aktualna wiedza na temat nowości w technologii transportu wody. Do pracy tych systemów niezbędny jest kompleksowy i zintegrowany system kontroli.

ENG Important cost reduction criteria for protection systems of long-water pipelines
Abstract: Long-water pipeline systems of high efficiency are widely used in the world. The design of such systems requires experience in the design of water transport systems as well as comprehensive and integrated control system. Before starting the design should be analyzed topographic maps to select and determine the course of the water pipeline and then determine the location of the equipment necessary for the operation of these systems. The costs of such projects are very high, so it’s important to lower them in the greatest possible extent. For various reasons, these systems are exposed to the threat, that causes water hammer phenomenon. In this paper we will discuss the criteria that help in reducing the cost and likelihood of water hammer phenomenon, also they are important to minimize the dimensions of the structural elements of protection systems, often very large.

***
Marek Skowroński, Waldemar Sradomski, Paweł Borkowski
Modelowanie numeryczne transportu chłodu w sieci centralnej klimatyzacji kopalni głębinowej
Streszczenie: Głębokie kopalnie wymagają sprawnej instalacji klimatyzacji, dlatego że temperatura skał na głębokości 1000 m jest powyżej 36ºC. Klimatyzacja centralna kopalni składa się z umieszczonej na powierzchni stacji wytwarzającej wodę lodową, która następnie transportowana jest do wyrobisk. W czasie transportu wody lodowej następuje podgrzanie czynnika chłodzącego poprzez wymianę z otoczeniem i w wyniku strat przepływu. W artykule przedstawiono opis algorytmu określania temperatury wody lodowej w układzie pompowym klimatyzacji centralnej.

ENG: Abstract: Deep mines require efficient air conditioning installation, due to high temperature of rocks, which exceeds 36ºC at the depth of 1000 metres.  Central air conditioning of the mine consists of an ice water producing station placed on the surface, which is then transported to a working/pit. When transporting the ice water heating the cooling agent takes place due to the exchanges with the surrounding and as a result of some flow loss. In the article the algorithm was presented of the establishing ice water in the pumping system of the central air conditioning.

***
Jarogniew Rykowski
Modelowanie (dys)komfortu w domach inteligentnych
Streszczenie: Niniejszy artykuł został poświęcony zagadnieniu zapewnienia komfortu za pomocą wszechobecnych urządzeń elektronicznych – Internetu Rzeczy. Punktem wyjścia jest analiza potrzeb człowieka, na podstawie piramidy potrzeb Abrahama Masłowa, oraz przyporządkowanie procesu zaspokojenia tych potrzeb do konkretnych urządzeń automatyki. Następnie pokazano sposób modelowania komfortu w przeliczeniu na wartości liczbowe, w podziale na odczucie zadowolenia oraz spełnienie wymagań. Wskazano także, jak uwzględnić kontekst przy modelowaniu komfortu, oraz jak negocjować parametry komfortu dla grupy ludzi znajdujących się w tym samym miejscu i czasie. Pokazano też podstawowe trendy w wykorzystaniu komfortu do spełniania potrzeb użytkowników w „inteligentnym” domu i miejscu pracy oraz w miejscu publicznym (szpital, muzeum, dworzec itp.).
Artykuł jest spojrzeniem na zapewnienie komfortu z technicznego, a nie społecznego lub psychologicznego punktu widzenia. Nie odpowiadamy na pytanie „czy warto”, ale na pytania „czy jest to możliwe” i „jak można to zrobić”. W analizie koncentrujemy się na tych potrzebach, które mogą być zaspokajane za pomocą systemów komputerowych, czyli bez bezpośredniego udziału innych ludzi.

***
Józef Gierasimiuk
Obowiązki producentów i użytkowników maszyn w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Cz III. Obowiązki dotyczące użytkowania maszyn
Ogólne obowiązki pracodawców – użytkowników maszyn i innych urządzeń technicznych określa ustawa – Kodeks pracy [4] stanowiąc: art. 215. Pracodawca jest obowiązany zapewnić, aby stosowane maszyny i inne urządzenia techniczne: zapewniały bezpieczne i higieniczne warunki pracy, w szczególności zabezpieczały pracownika przed urazami, działaniem niebezpiecznych substancji chemicznych, porażeniem prądem elektrycznym, nadmiernym hałasem, działaniem drgań mechanicznych i promieniowania oraz szkodliwym i niebezpiecznym działaniem innych czynników środowiska pracy; uwzględniały zasady ergonomii; art. 216. § 1. Pracodawca wyposaża w odpowiednie zabezpieczenia maszyny i inne urządzenia techniczne, które nie spełniają wymagań określonych w art. 215. § 2. W przypadku gdy konstrukcja zabezpieczenia jest uzależniona od warunków lokalnych, wyposażenie maszyny lub innego urządzenia technicznego w odpowiednie zabezpieczenia należy do obowiązków pracodawcy; art. 218. Przepisy art. 215 i 217 stosuje się odpowiednio do narzędzi pracy.