Archiwum - numer 09/2012

Mariusz Snowacki
Przekładnie hipoidalne THF. Idealny zamiennik dla przekładni ślimakowych
Szeroko stosowanymi przekładniami w budowie maszyn są przekładnie ślimakowe. Tak dużą popularność zyskały nie tylko dzięki swoim cechom technicznym, ale także dzięki prostej budowie oraz korzystnemu stosunkowi ceny do przenoszonej mocy z wału czynnego na bierny.

***
Enkodery firmy Baumer Hubner w morskim terminalu przeładunkowym
Jednym z najdynamiczniej rozwijających się portów w Ameryce Łacińskiej jest położony w Peru port w Calleo. Terminal posiada sześć żurawi o wydajności 28 kontenerów na godzinę, a głębokość kanału portowego, wynosząca 16 m, pozwala na obsługę największych statków typu Panamax o pojemności 8000 kontenerów. Obsługa statków odbywa się 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Terminal przeładowuje rocznie ponad 1,3 miliona kontenerów z całego świata.

***
effiDRIVE®. Energooszczędne rozwiązania SEW-EURODRIVE, które się opłacają
Dla wielu przedsiębiorstw dokładne określenie potencjalnych oszczędności energii podczas realizacji działań operacyjnych nie jest po prostu możliwe. Oczywiste miejsca zużycia energii, takie jak maszyny i urządzenia produkcyjne, są monitorowane i optymalizowane. Jednak odnalezienie „ukrytych” konsumentów energii, obliczenie ich potencjału oszczędności energii oraz opracowanie alternatywnych rozwiązań jest znacznie bardziej skomplikowane i zawsze wymaga wiele czasu i wysiłku.

***
Danfoss prezentuje przetwornice częstotliwości VLT® w nowych mniejszych obudowach D-frame
W związku z rosnącymi wymaganiami odnośnie wysokiej wydajności i niezawodności przetwornic częstotliwości i innych napędów elektrycznych, klienci i użytkownicy szukają nowych technologii, które pomagają oszczędzać energię i zmniejszać koszty. Do tego bardzo ważne jest, aby produkt był wysoce funkcjonalny i zapewniał bezproblemową pracę przez wiele lat.

***
Styczniki i wyłączniki średniego napięcia LS Industrial Systems
Koreański koncern LS Industrial Systems do tej pory znany był przede wszystkim z automatyki (przemienniki częstotliwości, sterowniki PLC, panele HMI) oraz aparatury niskiego napięcia. Od niedawna na polskim rynku jest również aparatura średniego napięcia w postaci styczników i wyłączników próżniowych LS. Oficjalnym dystrybutorem LS w Polsce od roku 2003 jest firma ANIRO.

***
Nowe rozdzielnice instalacyjne ISV firmy Rittal. Efektywna technologia rozdziału mocy z wysokim stopniem ochrony
Rozdzielnice instalacyjne są ważnym elementem infrastruktury sieci elektrycznej w budynkach, centrach danych i instalacjach przemysłowych. Zasilają one poszczególne odbiorniki energią elektryczną w zakresie niskiego napięcia. Rittal prezentuje proste w montażu nowe rozwiązania swoich rozdzielnic instalacyjnych ISV w ramach systemu modułowego Ri4Power. Dzięki wysokiemu stopniowi ochrony rozdzielnice nadają się doskonale do zastosowania w trudnych warunkach pracy.

***
Marek Urbaniak, Dariusz Kasperski, Zbigniew Raczyński
630 kW w układzie regeneracyjnym
Firma Apator Control Sp. z o.o. po raz kolejny podjęła współpracę z ośrodkiem badawczo-rozwojowym. Tym razem naszym celem było zaprojektowanie, wykonanie i uruchomienie części stanowiska laboratoryjnego do badania między innymi silników wysokoprężnych, skrzyni biegów i przekładni pojazdów kołowych i gąsienicowych.

***
Krzysztof Kania
Przemienniki częstotliwości do trudnych warunków pracy, czyli Vacon 100X i 20X
Idea stworzenia przemiennika częstotliwości odpornego na skrajnie trudne warunki otoczenia doprowadziła do powstania serii Vacon 100X i 20X.

***
ACS880 – nowa rodzina przemysłowych przemienników częstotliwości niskiego napięcia
W 2012 roku firma ABB wprowadza na rynek nową serię przemienników częstotliwości, które wyróżniają się wieloma innowacyjnymi rozwiązaniami, uniwersalnością, a także nieprzeciętnymi wynikami efektywności energetycznej. Nowa kompaktowa konstrukcja napędów ACS880, nowoczesny i przyjazny w obsłudze panel sterowania, a także szeroka funkcjonalność tych urządzeń sprawiają, że znajdą one zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu, w bardzo zróżnicowanych aplikacjach.

***
Piotr Gocłowski
Kombo serwera portów szeregowych i switcha zarządzalnego NPort S8458
Największymi niedogodnościami, jakie mają urządzenia szeregowe, są niezbyt duży zasięg w przypadku RS232, a dla RS422/485 potrzeba instalacji dodatkowego okablowania, co może być dość uciążliwe. Rozwiązaniem tego problemu są serwery portów szeregowych NPort firmy Moxa, dzięki którym można przesyłać dane z portów szeregowych poprzez istniejącą infrastrukturę sieciową. Jeden z najnowszych NPortów dodatkowo posiada rozbudowany switch, w którym znajdziemy porty ethernetowe i światłowodowe.

***
Odgromniki do stosowania w ekstremalnych warunkach pogodowych i środowiskowych. Skuteczna ochrona siłowni wiatrowych
Ekstremalne warunki pogodowe i środowiskowe na otwartym morzu stawiają wysokie wymagania wobec siłowni wiatrowych. Aby zwiększyć ich dyspozycyjność i ekonomiczność, konieczne są rozbudowane środki bezpieczeństwa. Odgromnik Powertrab typu I zapewnia wysoką wytrzymałość na przepięcia długotrwałe TOV, przejściowe oraz wielostopniowy system monitorowania.

***
Nowe reduktory walcowo-stożkowe w wersji zmywalnej i powłoki specjalne dla higienicznych rozwiązań napędowych. Mniej znaczy więcej
Dla maszyn i urządzeń w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym koniecznością są konstrukcje zapewniające wyższą higienę. Okresowe czyszczenie i sterylizacja, zwykle wykonywane w trakcie pracy, są kluczowym warunkiem, który zaostrza wymagania stawiane technice napędowej stosowanej w zakładach produkcyjnych tego typu. Prezentując nowe kierunki rozwoju, takie jak specjalna obróbka powierzchniowa i nowa seria zmywalnych przekładni walcowo-stożkowych, NORD DRIVESYSTEMS dostarcza technicznie i ekonomicznie atrakcyjne rozwiązania dla producentów maszyn i użytkowników końcowych.

***
Festo partnerem przemysłu spożywczego, napojów i maszyn pakujących
Bez względu na to, czy chodzi o wypiek pieczywa, przetwórstwo mięsa, mleka, produkcję sera czy lodów, Festo ma dla wszystkich branż przemysłu spożywczego „czyste rozwiązania” – kompletną ofertę specjalistycznych komponentów ze szlachetnych materiałów o wysokiej odporności na działanie środków myjących, przeznaczonych do bezpośredniego kontaktu z żywnością oraz strefą rozbryzgów.

***
Szybko i lekko na dalsze odległości
Nowa wersja systemu Omega Module łączy w sobie niską masę własną oraz szybki napęd paskowy, umożliwiając poprawę parametrów dynamicznych przy przemieszczaniach na większe odległości.

***
Włoska napełniarka z automatyzacją firmy Bosch Rexroth. Torebka cukru co pół sekundy
Można je spotkać wszędzie od gastronomi po biura – różne formy małych opakowań z cukrem są niezbędne tam, gdzie serwuje się gorące napoje. W samej Europie konsumenci zużywają kilkaset milionów tych opakowań rocznie. Cena jednostkowa poniżej 0,5 centa, niskie koszty i wysoka wydajność to kluczowe cechy związane z ich produkcją. Włoska firma M.F. snc Macchine Automatiche ma w swojej ofercie nową wysoko wydajną maszynę pakującą do napełniania małych opakowań. M.F. opiera się na automatyce firmy Bosch Rexroth z zastosowaniem komunikacji w czasie rzeczywistym poprzez magistralę SERCOS.

***
IP65 i więcej – automatyka firmy Beckhoff
Potężnymi i ważnymi gałęziami gospodarki, a przy tym wymagającymi specjalizowanych układów automatyki, są: przemysł spożywczy, chemiczny i farmaceutyczny.

***
Tomasz Haliniak
Enkodery Lika przeznaczone do ciężkich warunków pracy
W wyniku wieloletnich doświadczeń firmy Lika w dziedzinie energetyki wiatrowej powstał enkoder inkrementalny C100, który pierwotnie był projektowany do zastosowania w torze sprzężenia zwrotnego w generatorach turbin wiatrowych. Szybko okazało się jednak, że z powodzeniem zaczęto go stosować w różnych gałęziach przemysłu, ponieważ doskonale sprawdzał się w trudnych warunkach, z jakimi mamy do czynienia np. w przemyśle ciężkim (huty, walcownie), na platformach wiertniczych, w instalacjach okrętowych, w żurawiach i dźwigach, itp.

***
Ergonomia to przyszłość! COPA-DATA przedstawia zenon 7
Ergonomia stacji roboczej zazwyczaj odwołuje się do idealnych warunków pracy i obejmuje wszystkie urządzenia, które dostarczane są użytkownikowi, aby ten mógł osiągnąć optymalny wynik pracy. Celem firmy COPA-DATA jest wprowadzenie ergonomii do przemysłowych procesów produkcyjnych i cyklów roboczych. Z tego właśnie powodu powstał zenon 7 – wszechstronne oprogramowanie dla zintegrowanych i ergonomicznych rozwiązań, obejmujących cały zakres automatyki, od czujników do systemów ERP.

***
Paweł Czepiel, Krystian Pawełczyk
Rozwiązania mobilne Proficy. Teraz SCADA dostępna jest wszędzie!
Mobilne technologie Proficy posiadają zdolność udostępniania informacji w czasie rzeczywistym, w dowolnym miejscu zakładu produkcyjnego. Dzięki temu maksymalizują efektywność monitoringu i zarządzania procesem.

***
Kazimierz Heczko
SCADA system PROMOTIC: nowa wersja – nowe możliwości
Na polskim rynku systemów SCADA na zwrócenie uwagi zasługuje system PROMOTIC firmy Microsys.

***
Zwiększ dostępność i żywotność maszyny poprzez monitoring jej stanu
Od oscyloskopowych modułów po serwonapędy wyposażone w czujniki, od monitorujących procesorów wewnątrz każdego komputera przemysłowego Automation PC po inteligentne moduły analizujące wibracje – B&R oferuje wszystkie możliwości trzymania ręki na pulsie maszyny bez konieczności stosowania dodatkowych urządzeń zewnętrznych. Monitoring stanu maszyny jest już integralną częścią każdego systemu B&R, a w konsekwencji każdej maszyny stosującej technologię B&R. Predykcyjne utrzymanie ruchu, bazujące na ciągłym monitoringu stanu, pozwala uniknąć niespodziewanego przestoju maszyny i redukuje koszty magazynowania części zamiennych. Korzystanie z pomiarów stanu maszyny w układach sterowania z otwartą i zamkniętą pętlą może znacząco wydłużyć żywotność maszyny i przyczynić się do zasadniczej redukcji kosztów.

***
Systemy automatyzacji od jednego producenta
Firma Lenze dzięki ponad 60-letniemu doświadczeniu w dziedzinie techniki napędowej jest jednym z najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw w swojej branży. Wykorzystując to wieloletnie doświadczenie i obszerną wiedzę dotyczącą konkretnych aplikacji, firma Lenze stale rozwija się jako zorientowany na klienta dostawca systemów napędowych i automatyzacji.

***
Jacek Zarzycki
Z czego wynika sukces systemu SmartWire-DT firmy Eaton w Polsce?
Niedługo po wprowadzeniu systemu SmartWire-DT na rynek polski jego sprzedaż osiągnęła jeden z najwyższych poziomów w Europie. Co tłumaczy wysoką popularność systemu pomimo stosunkowo niedrogiej siły roboczej w Polsce?

***
Napędy PowerFlex 4M. Ekonomiczne sterowanie silnikami
Firma Elmark Automatyka proponuje napędy PowerFlex 4M w nowych atrakcyjnych cenach. Klasa tych napędów to przede wszystkim ekonomiczne sterowanie silnikami dla maszyn. Mocowanie na szynie DIN, łatwość programowania i prowadzenie kabli na wtyk sprawiają, iż opisywana przetwornica może być stosowana w konfiguracji standardowej w miejsce zarówno dotychczasowych, jak i nowych aplikacji. W obu tych przypadkach przetwornica PowerFlex 4M okazuje się idealnym rozwiązaniem do sterowania silnikami z regulowaną częstotliwością. Klienci używający opisywanej przetwornicy doceniają korzyści w zakresie poprawy wydajności i ochrony silników, jakie mają do dyspozycji.

***
Nowości HBM. Rejestrator danych CX22W dla systemu pomiarowego QuantumX
Wzmacniacz QuantumX, będący modułowym systemem akwizycji danych pomiarowych firmy HBM, umożliwia pomiar wielkości mechanicznych, elektrycznych i termicznych w prosty i bezpieczny sposób. System może współpracować również z wieloma innymi typami wzmacniaczy. Rejestrator danych dla serii QuantumX, którego prezentuje obecnie HBM, może być używany również w samodzielnym zapisie danych, bez konieczności podłączania komputera do systemu.

***
MIRO GSM
Dzięki MIRO GSM możliwe jest sterowanie i nadzorowanie maszyn z dowolnego miejsca na kuli ziemskiej przez całą dobę. Moduł komunikuje się z operatorem instalacji SMS-ami, informując go krótkimi komunikatami o aktualnym stanie urządzenia. Operator z kolei ma możliwość – również poprzez SMS – sterować wybranymi procesami.

***
Cezary Kalista
Przemysłowe switche Gigabit firmy Aaxeon
W ostatnich latach sieć Ethernet zyskała bardzo dużą popularność. Przemysłowe sieci Ethernet zapewniają stabilną i szybką komunikację na poziomie urządzeń, np. między PLC i panelami HMI, oraz łączność na poziomie informacyjnym między komputerami w przedsiębiorstwie. Zalety sieci Ethernet sprawiły, że od kilku lat jest to najczęściej wybierany standard w szeroko pojętej automatyce przemysłowej.

***
Wpływ wartości dodanej rozproszonych modułów I/O na produktywność maszyn
Maksymalna produktywność maszyn i urządzeń w zakładach przemysłowych jest jednym z celów stawianych przed osobami zajmującymi się wdrażaniem systemu TPM (Total Productive Maintenance). Czynności prowadzone w ramach TPM przyczyniają się do eliminowania źródeł potencjalnych awarii.

***
Adam Więch
steute Extreme – wyłączniki i czujniki do pracy w ekstremalnych warunkach
Inżynierowie projektanci często mają duży problem ze znalezieniem niezawodnych wyłączników czy czujników przeznaczonych do pracy w ekstremalnych warunkach. Żeby wyjść im naprzeciw, firma steute uruchomiła całkowicie nowy dział – Extreme – oferujący aparaturę łączeniową opracowywaną specjalnie z myślą o trudnych aplikacjach.

***
Nowość firmy Elesa. CFSW – zawias z wbudowanym wyłącznikiem bezpieczeństwa
Firma Elesa wprowadziła do swojej oferty nowy typ zawiasów zwiększający bezpieczeństwo pracy operatorów maszyn i urządzeń przemysłowych. Wbudowany w zawiasie zestaw przełączników umożliwia skuteczne odcięcie zasilania przy otwarciu drzwi lub osłony urządzenia. Właściwości nowego produktu potwierdza jego certyfikacja i zgodność z odpowiednimi normami bezpieczeństwa.

***
Rozwiązania dla przemysłu metalurgicznego. Motoreduktory przeznaczone do stołów samotokowych
Koncern Bauer dostarcza nowoczesne rozwiązania napędowe do wszystkich sektorów przemysłu, w których wymagany jest transport surowca. Klient korzysta na niezawodności i trwałości naszych produktów. Prosta i niedroga instalacja, niewielkie wymogi w zakresie konserwacji oraz wysoka wydajność energetyczna zmniejszają koszty w całym okresie wykorzystywania napędu.

***
Marek Krajewski
Innowacyjne wyspy zaworowe ASCO Numatics serii 2000
W dobie postępującej automatyzacji, nacisków na kompaktowość oraz modułowość systemów sterowania warto przyjrzeć się wyspom zaworowym ASCO Numatics serii 2000. Wyspy te występują w czterech typach, związanych wartościami przepływów powietrza. Najbardziej popularne to: seria 2002 z przepływem od 230–275 l/min (w zależności od rodzaju uszczelnienia), seria 2005 z przepływem 600 l/min, seria 2012 z przepływem 1310 oraz seria 2035 z przepływem 3820 l/min. Opcje te gwarantują optymalną dynamikę działania napędów w instalacji Klienta oraz determinują wielkość samego urządzenia.

***
Sławomir Miłoś
Falowniki serii rx w aplikacjach filtro-wentylacji przemysłowej
Występujące w przemyśle różne procesy technologiczne ge¬nerują często szkodliwe substancje, które mogą znaleźć się w środowisku pracujących tam ludzi lub przedostać się do atmosfery. Zadaniem wentylacji przemysłowej jest więc przede wszystkim dbałość o szeroko pojętą higienę pracy oraz ochronę środowiska przez odciąganie i filtrowanie różnych pyłów, dymów i oparów.

***
Przewody do przekształtnikowego zasilania silników
Przekształtniki znajdują coraz szersze zastosowanie w instalacjach przemysłowych dzięki łatwości sterowania silnikiem i spadającym cenom przekształtników. W przypadku zasilania przekształtnikowego należy pamiętać o specyficznym kształcie napięcia generowanego przez przekształtnik, co jest przyczyną generowania zaburzeń elektromagnetycznych i przepływu znacznego prądu przez pojemności kabla. W całym układzie przekształtnik – kabel – silnik to kabel stwarza największe problemy – po pierwsze, ze względu na swoją pojemność, po drugie, jest najbardziej rozległym geometrycznie elementem układu, mogącym generować zaburzenia elektromagnetyczne.

***
Dariusz Ziółkowski
Kable i przewody w wymagających aplikacjach
Jest wiele dziedzin życia, w których nie można obyć się bez kabli i przewodów. Zasilanie urządzeń, sterowanie nimi, przesyłanie informacji jest często realizowane w specyficznych warunkach. Z trudnymi warunkami eksploatacji idą w parze wymagania dotyczące ochrony środowiska i ograniczenia stosowania pewnych substancji stwarzających ryzyko, zarówno podczas normalnego użytkowania, jak i na wypadek pożaru bądź mającej nastąpić w przyszłości utylizacji. Zazwyczaj w tego rodzaju sytuacjach nie sprawdza się stosowanie tradycyjnych kabli.

***
Arkadiusz Noszczyk
Rozwój drogą do sukcesu
Firma Archimedes powstała w Toruniu w 1998 r., stawiając sobie za cel stworzenie kompleksowej oferty sprzedaży urządzeń i podzespołów przemysłowych, dedykowanych klientom zajmującym się produkcją, eksploatacją oraz serwisem maszyn. Dziś firma zatrudnia ponad 50 osób w 2 oddziałach, w Toruniu oraz Dąbrowie Górniczej i obsługuje ponad 4500 klientów.

***
Technika napędowa firmy eaton w zastosowaniach przemysłowych
„Przemienniki jakie są Każdy widzi” – działania serwisowo-szkoleniowo-kompetencyjne, realizacja projektów i aplikacji SIMLOGIC.

***
Silniki liniowe cpc
Wiele dziedzin przemysłu już od dawna wykorzystuje urządzenia realizujące ruch liniowy. Wśród technologii wykonujących przemieszczenia liniowe są m.in. śruby kulowe, napędy na pasku zębatym jak również coraz popularniejsze silniki liniowe, które szczególnie ze względu na dynamikę, ciągłą pracę i przenoszenie dużych obciążeń są znakomitym rozwiązaniem. W ofercie WObit od niedawna dostępne są silniki liniowe firmy Chieftek Precision Co. Ltd.

***
Miliony cykli prowadników igus w przemyśle farmaceutycznym
GlaxoSmithKline jest liderem na polskim rynku farmaceutycznym. GSK jest także największym inwestorem w branży. Firma zatrudnia w Polsce ponad 1600 osób, w tym 1000 pracowników w Poznaniu. GSK za swoją działalność została uhonorowana licznymi nagrodami, m.in.: nagrodą „Wielkopolskiego Tytana Biznesu”, i uzyskała tytuły: „Złotego Inwestora”, „Przyjaznego Pracodawcy” i „Złotego Eksportera”. W 1999 roku GSK, inwestując w rozwój linii produkcyjnej, rozpoczęła współpracę z firmą igus®. Na początku przeprowadzono testy techniczne, poprzez zamontowanie systemu prowadnikowego w maszynie do składowania palet.

***
System kontroli rozdziału paliwa w kotłach pyłowych
Z obserwacji problemów występujących w krajowej energetyce, wynikających z braku kontroli rozdziału paliwa, wiemy, jak ważna dla użytkownika jest prawidłowa regulacja stosunku ilości powietrza do ilości paliwa w każdym indywidualnym palniku. Zachwianie tej równowagi skutkuje bądź to zwiększeniem ilości części palnych w popiele i żużlu, bądź też zwiększeniem emisji tlenków NOX. Zarówno jedno, jak i drugie zjawisko jest niekorzystne z punktu widzenia kosztów eksploatacji kotła.

***
Optymalizacja obsługi silników dzięki złączom Han-Drive®
Stabilność pracy silników i napędów elektrycznych jest często krytycznym aspektem pracy zakładów przemysłowych oraz linii produkcyjnych. Przestój zespołu napędowego jest niepożądany i bardzo kosztowny. Stosowanie silnikowych złączy elektrycznych typu Han-Drive pozwala zminimalizować czasy przestoju oraz ułatwia obsługę.

***
Przekładnia krokowa (indeksująca) De-Sta-Co
Przekładnia krokowa (indeksująca) De-Sta-Co znajduje zastosowanie tam, gdzie liczy się precyzja i dokładne pozycjonowanie w procesie produkcyjnym, a więc w: urządzeniach montażowych i pakujących, przenośnikach, centrach obróbczych, maszynach poligraficznych, urządzeniach napełniających i dozujących dla przemysłu spożywczego, farmaceutycznego i wielu innych.

***
BoWex® GT – sprzęgło z zębami łukowymi do pomp technologicznych
Łatwe w montażu, umożliwiające kompensację dużych odchyłek oraz wolne od sił przywracających.

***
Lekkie dźwignice podwieszane ABUS. Gdzie kryją się oszczędności?
Systemy lekkich dźwignic podwieszanych ABUS (systemy HB) cieszą się w Polsce dużą popularnością dzięki optymalnym rozwiązaniom konstrukcyjnym oraz wypracowanym przez lata standardom. Warto się przyjrzeć ewentualnym korzyściom, jakie można odnieść, decydując się na takie rozwiązanie transportu wewnętrznego w magazynie, warsztacie lub na hali produkcyjnej.

***
Katarzyna Zając
MULTIPROJEKT – kreatywność – innowacyjność na rynku automatyki
Z dr. inż. Grzegorzem Góralem właścicielem firmy Multiprojekt, rozmawia redaktor miesięcznika „Napędy i Sterowanie” Katarzyna Zając.

***
SILESIA INNOVATICA 2012 DNI GÓRNICZE – branża dyskutuje o innowacjach i bezpieczeństwie
W dniach 17–19 października 2012 r. odbędzie się międzynarodowa konferencja związana z zagadnieniami innowacji w aspekcie bezpieczeństwa w polskim górnictwie.

***
Ryszard Klencz
II Międzynarodowy kongres górnictwa rud miedzi – perspektywy i kierunki rozwoju
W dniach od 16 do 18 lipca bieżącego roku około 400 osób z 15 państw świata, m.in. z Australii, Afryki, Azji, obu Ameryk oraz Europy, wzięło udział w II Międzynarodowym Kongresie Górnictwa Rud Miedzi w Lubinie, który odbył się pod honorowym patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego. Patronat medialny nad Kongresem objął miesięcznik naukowo-techniczny „Napędy i Sterowanie”. Goście ze świata nauki, przemysłu, w tym inżynierowie i technicy z firm wydobywczych, uczestniczyli w sesjach tematycznych dedykowanych ogólnym problemom światowego górnictwa rud miedzi, technologii wydobycia, przetwórstwa oraz bezpieczeństwa pracy.

***
Mirosław Janik, Jerzy Kuska, Piotr Świeczak, Marek Wojtas, Krzysztof Fitowski
Próby ruchowe sterowania elektrohydraulicznego DOH matic w ścianie 305 w pokładzie 206 w Kopalni Węgla Kamiennego „Ziemowit”
Próby ruchowe systemu sterowania elektrohydraulicznego DOH-Matic przeprowadzone w KWK „Ziemowit” miały na celu weryfikację przyjętych w systemie rozwiązań technicznych, ocenę oraz porównanie sterowania elektrohydraulicznego z hydraulicznym kompaktowym pilotowym sterowaniem obudową zmechanizowaną.

***
Ryszard Popowski
Efektywność energetyczna a Program Poprawy Efektywności w PGE GiEK SA
Intencją każdego przedsiębiorstwa rozpoczynającego lub kontynuującego działalność gospodarczą jest osiągnięcie sukcesu rynkowego. Bezustannie dąży ono do uatrakcyjnienia swojej oferty – wprowadza na rynek nowe produkty, usiłuje zwiększyć poziom sprzedaży dotychczasowych, podnosząc ich jakość, walory użytkowe oraz atrakcyjność.

***
Marek Kapella
Poprawa efektywności energetycznej na etapie wytwarzania w PGE GiEK SA
Rosnące zapotrzebowanie na energię elektryczną wymusza na polskiej energetyce budowę nowych jednostek wytwórczych oraz modernizowanie już działających. Polska w porównaniu z krajami „starej” Unii Europejskiej posiada duży potencjał w zakresie zwiększania efektywności energetycznej. Droga w kierunku dalszego poprawiania efektywności wytwarzania prowadzi stosunkowo niewielkimi nakładami do zwiększenia produkcji. Celem jest osiągnięcie 9% oszczędności energii finalnej w 2016 roku. Rząd wprowadzając regulacje prawne oraz system wsparcia dla działań poprawiających efektywność energetyczną w postaci białych certyfikatów nakreślił cele i kierunek w obszarze oszczędności energii. PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna SA (PGE GiEK SA) jako lider na polskim rynku energetycznym postawiła sobie za cel systematyczną poprawę efektywności energetycznej co prowadzić będzie do zwiększenia jej konkurencyjności i utrzymaniu pozycji lidera na polskim rynku energetycznym.

***
Artur Łazicki
Wdrażanie i funkcjonowanie systemów zarządzania energią – norma energetyczna ISO 50001
Norma energetyczna ISO 50001 Systemy zarządzania energią – wymagania i zalecenia użytkowania jest nowym standardem służącym procesowi ciągłego doskonalenia efektywnego wykorzystania energii. Celem standardu jest tworzenie procesów i systemów niezbędnych do poprawy w zakresie oszczędności energii. Norma energetyczna jest kolejną z serii standardów systemów zarządzania i może być stosowana niezależnie lub może być zintegrowana z dowolnym innym systemem zarządzania.

***
Krzysztof Fuzowski
Zaawansowane technologie energetyczne – na przykładzie projektów nowych bloków energetycznych w PGE GiEK SA
Po wejściu w struktury Unii Europejskiej polski sektor energetyczny stanął przed poważnymi wyzwaniami. Z jednej strony cechuje nas wysokie zapotrzebowanie na energię finalną, energetyka oparta głównie na węglu kamiennym i brunatnym (90% mocy), znaczące wyeksploatowanie mocy wytwórczych i przesyłowych, brak energetyki atomowej, uzależnienie od zewnętrznych dostaw gazu ziemnego (68%) i ropy naftowej (94%) oraz brak jednolitego prawa energetyczno-klimatycznego. Z drugiej strony zmagamy się z permanentnymi zmianami prawnymi dotyczącymi najważniejszych ustaw i rozporządzeń obejmujących poszczególne działalności sektora (zwłaszcza w obszarze wytwarzania energii), a także z ciągłym zaostrzeniem polityki klimatycznej i wymogów środowiskowych określonych w dyrektywach środowiskowych EU. Wymaga to nowego podejścia do prowadzenia polityki energetycznej i środowiskowej nie tylko przez Państwo Polskie, ale przede wszystkim przez wszystkie przedsiębiorstwa energetyczne, których głównym celem działalności jest przecież zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego Polski.

***
Krzysztof Szybalski
Modernizacje urządzeń energetycznych w PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna SA gwarancją poprawy efektywności wytwarzania i spełnienia wymagań środowiskowych
Unia Europejska, której Polska jest członkiem od 2004 roku, ma aspiracje, aby stać się światowym liderem w zakresie szeroko rozumianych działań proekologicznych mających na celu minimalizację negatywnych skutków bytności człowieka i jego aktywności gospodarczej na ekosystem, między innymi poprzez: zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych (we wszystkich dziedzinach życia gospodarczego) i rozwój niskoemisyjnej gospodarki, rozwój szeroko rozumianej energetyki odnawialnej, poprawę efektywności energetycznej, skutkującą bardziej optymalnym wykorzystaniem wytworzonej energii.

***
Marek Miara
W jakim stopniu pompy ciepła korzystają z odnawialnych źródeł energii?
Na zawarte w tytule pytanie nie ma jednej prostej odpowiedzi i może właśnie dlatego często dochodzi na tym polu do niejasności i sporów. W zależności od podejścia do tematu, jak również od partykularnych interesów, można usłyszeć najróżniejsze odpowiedzi na tak zadane pytanie. Celem tego artykułu jest przedstawienie różnych możliwości spojrzenia na to zagadnienie i przedstawienie obiektywnych informacji. Przeprowadzone zostanie również porównanie z innymi technologiami oraz próba przewidzenia zmian, jakie nastąpią w przyszłości i będą miały znaczącą rolę w spojrzeniu na technologię pomp ciepła.

***
Krzysztof Blecharz, Krzysztof Kowalewski
Niskoindukcyjne układy połączeń części silnoprądowych przekształtników energoelektronicznych
Streszczenie: W artykule poruszono problem występowania przepięć komutacyjnych w układach falowników napięcia. Jednym ze sposobów ograniczania wartości przepięć jest minimalizacja indukcyjności pasożytniczych połączeń wewnętrznych przekształtnika. W artykule opisano metodę projektowania niskoindukcyjnych połączeń wewnętrznych w układach falowników napięcia oraz zaprezentowano wyniki badań laboratoryjnych wybranej konstrukcji połączenia niskoindukcyjnego.

ENG Abstract: The article discusses the problem of commutation overvoltage in voltage power converters. On way to limit the value of overvoltage is minimization of the inside connections parasitic inductances in converter topology. The article shows how design low inductance connections in the low voltage inverters and laboratory test results for type selected busbar connection.

***
Zbigniew Szulc
Zwiększenie efektywności energetycznej bloku 200 MW poprzez modernizację układów napędowych dużej mocy potrzeb własnych
Krajowy system energetyczny w zdecydowanej większości opiera się o bloki energetyczne o mocach od 120 MW do 500 MW [1]. Liczbowo najwięcej (62 szt.) jest bloków energetycznych o mocy znamionowej 200 MW. Bloki te zainstalowane są w elektrowniach na węgiel kamienny lub brunatny. Sprawność energetyczna brutto tych bloków jest rzędu 37% i na początku XXI w. była o ok. 8% niższa niż w Unii Europejskiej [1]. Niska sprawność brutto wynika z zasady działania elektrowni cieplnych oraz ze zużycia wyprodukowanej energii elektrycznej na cele potrzeb własnych. Wśród potrzeb własnych najwięcej energii zużywają układy napędowe. Na rys. 1 została przedstawiona zależność zużycia mocy na potrzeby własne (PWA) bloku 200 MW oraz zużycie mocy przez napędy (PNA) największe (wentylatory i pompy) w funkcji mocy (PG) brutto bloku [2]. Z porównania tych przebiegów widać, że układy napędowe dużych mocy bloku 200 MW zużywają ok. 75% mocy potrzeb własnych. Z tych względów zmniejszenie zużycia mocy przez napędy potrzeb własnych polepsza efektywność energetyczną (sprawność energetyczną) bloku 200 MW.

ENG ENHANCEMENT ENERGY EFFICIENCY OF POWER UNITS 200 MW BY MODERNIZATION HIGH POWER DRIVE SYSTEMS FOR OWN NEEDS
National energy system mainly based on power units with power from 120 MW to 500 MW [1]. The largest group (62 items) are power units with power rating 200 MW. These units are installed in power plants which are fed by coal or charcoal. Gross power efficiency is 37% and at the beginning of 2000 it was around 8% lower than in European Union [1]. Low gross efficiency is caused by rules of power plants’ work and by energy consumption which is produced for own needs. Between these needs, the most energy is consumed by drive systems. In the article were presented posibilites of power unit 200 MW energy efficiency enhancement by modernization high power drive systems. In national energy system most of power units 200 MW have to be, though, rebuilt their generation capacity because technic life of many of them is ending. In conclusion, this is a very good time to modernizate drive systems, though high power, in order to enhancement their energy efficiency and thanks to this energy consumption for own needs will be lower that it is now.

***
Stefan Gierlotka
Elektryczna maszyna wyciągowa pracująca od 100 lat w kopalni Wujek
Pierwszą maszynę wyciągową o napędzie parowym uruchomiono na Śląsku w 1814 roku w kopalni „Król” w Chorzowie. W 1852 roku w 78 śląskich kopalniach pracowało 26 parowych maszyn wyciągowych i 38 odwadniających. Pod koniec pierwszej połowy XIX wieku w wielu kopalniach górnośląskich przystąpiono do eksploatacji głębinowej. W 1896 roku spośród 293 szybów aż 220 miało głębokość poniżej 200 m, a 4 przekraczały głębokość 400 m. Epoka budowy maszyn parowych kończy się w pierwszej połowie XX w., a zaczyna się wówczas epoka maszyn elektrycznych.

***
Ryszard Klencz
Efektywność energetyczna – rozwój nowych technologii
XIV Konferencja z cyklu „EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA 2012”, ma szczególne znaczenie w aspekcie rozwoju nowych technologii energetycznych. Spotkanie miało miejsce w dniach 4–5 czerwca 2012 r., w Bełchatowie, umożliwiało poszukiwanie optymalnych rozwiązań zarówno spełniających wymogi jak i zaspokajających potrzeby użytkowników. Konferencja jest organizowana cyklicznie przez miesięcznik „Napędy i Sterowanie” we współpracy z PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna SA oraz firmą TAURON Wytwarzanie SA. Ostatnie lata w polskiej energetyce, to okres wielu zmian. Powstały nowe silne podmioty na rynku przedsiębiorstw energetycznych. Zaznacza się potrzeba budowy nowych elektrowni systemowych. Nowe bloki i technologie dostosowane do standardów ekologicznych oznaczają poszerzenie pola do współpracy między instytucjami naukowymi a przemysłem energetycznym. Należy też uwzględniać przewidywany w Europie wzrost konsumpcji energii, który generuje konieczność stosowania nowoczesnych technologii energetycznych, spełniających zaostrzone normy ochrony środowiska.

***
Piotr Bogusz, Mariusz Korkosz, Jan Prokop
Studium rozwiązań konstrukcyjnych wysokoobrotowych silników reluktancyjnych przełączalnych
Sprzęt gospodarstwa domowego (AGD) jest istotnym segmentem rynku napędów elektrycznych. W chwili obecnej jest on zdominowany przez napędy elektryczne z silnikami komutatorowymi prądu przemiennego. Zaletą silników komutatorowych jest łatwość sterowania, wadą – relatywnie niska trwałość z uwagi na istnienie zestyku komutator – szczotka. Jeżeli jednym z wymogów stosowanego napędu jest podwyższona trwałość, to należy stosować napędy elektryczne z komutacją elektroniczną. Jedną z odmian takich napędów są maszyny reluktancyjne przełączalne [1]. Są to bardzo niezawodne maszyny o znacznej trwałości limitowanej żywotnością zastosowanych łożysk. Sprawność przetwarzania energii jest wyższa niż w tradycyjnych silnikach komutatorowych, chociaż niższa niż w napędach bezszczotkowych z magnesami trwałymi. Brak magnesów w konstrukcji silnika jest wadą ze względu na niższą sprawność, ale też zaletą – ze względu na niższe koszty produkcji.

ENG STUDY SOLUTIONS OF THE HIGH SPEED SWITCHED RELUCTANCE MOTORS
The article discusses the use of switched reluctance motors (SRM) for high speed drives home appliances. A comparison of two-phase 4/2 and three-phase 6/2 design motors, based on field calculations. Three machines was taken into conside¬ration with: symmetric rotor, symmetric rotor with discrete air gap and asymmetric rotor with discrete air gap. For the two analyzed cases, the structure 4/2 and 6/2 static characteristics was calculated. Mechanical characteristics and efficiency of solution were determined and analyzed.

***
Andrzej Kwiecień, Piotr Gaj, Jacek Stój
Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Sieci Komputerowe”. Konferencje jako miejsce doskonalenia inżynierów
Ostatnia dekada pokazuje, jak istotna w obecnym świecie jest komunikacja zarówno w prywatnej sferze życia, jak i w obszarach związanych z aktywnością zawodową. Intensywny rozwój portali społecznościowych jest na to najlepszym dowodem w odniesieniu praktycznie do każdej osoby obcującej na co dzień z komputerem. Portale te są używane przede wszystkim do komunikacji na gruncie osobistym, ale także w ramach obowiązków służbowych. Ponadto każdy może dostrzec rozwój potrzeby komunikacji na przykładzie swojej indywidualnej profesji