Archiwum - numer 04/2020

Katarzyna Zając
Medale rozdane!
Redakcja miesięcznika „Napędy i Sterowanie” we współpracy z Katedrą Automatyki AGH zorganizowała kolejną edycję Konkursu na najlepsze rozwiązanie – PRODUKT ROKU 2019. Przedsięwzięcie związane z ideą wydawnictwa, którego celem jest wyróżnienie nowych rozwiązań technicznych oraz zaprezentowanie ich Czytelnikom.

***

Urządzenie przeznaczone do kartonowania zbiorczego, wyposażone w hybrydowy manipulator wieloosiowy z podwójną obrotnicą horyzontalną. RPHP-100
RPHP-100 to urządzenie przeznaczone do kartonowania zbiorczego, wyposażone w hybrydowy manipulator wieloosiowy z podwójną obrotnicą horyzontalną, które służy do zautomatyzowanego procesu pakowania różnego rodzaju produktów w opakowaniach jednostkowych typu DOYPACK do kartonów typu 0201 oraz 0202 według katalogu FEFCO.

***

Maciej Sakowicz
Najnowsza seria paneli dotykowych Weintek została oznaczona symbolem X
Najnowsza seria paneli dotykowych Weintek została oznaczona symbolem X. Trzy modele z największymi ekranami o przekątnej  15,6; 15,0 oraz 9,7 cala – zaprezentowanymi niedawno jako pierwsze z całej rodziny. Dzięki wysokiej rozdzielczości wielkość przestaje mieć znaczenie – odwrotnie niż w przypadku urządzeń sprzed kilku lat, gdzie, aby zmieścić wiele elementów na ekranie, należało kupić większy ekran.

***

Dariusz Zgorzalski
Wybrane aspekty wymagań zasilaczy stosowanych do urządzeń przeciwpożarowych – na przykładzie zasilacza do napędów bram napowietrzających UZS-230V-1kW-1F firmy EVER. Cz. 1. Wprowadzenie w specyfikę trendów i zachowań
Specjaliści, którzy choć trochę zetknęli się z analizą ryzyka, doskonale zdają sobie sprawę z faktu, że poważne awarie zostały wywołane czynnikami, które z pozoru wydawały się mało istotne, przez co zostały zbagatelizowane. Pracując jako inspektor jednostki certyfikującej Instytutu Techniki Budowlanej oraz Centrum Naukowo-Badawczego Ochrony Przeciwpożarowej, miałem okazję być zaangażowanym w pomoc w rozstrzyganiu wielu sporów, w tym również rozgrywek pomiędzy ubezpieczycielem a podmiotem objętym ochroną ubezpieczeniową.

***

Aplikacja NORDCON APP oraz moduł Bluetooth NORDAC ACCESS BT
Dzięki aplikacji NORDCON APP oraz modułowi Bluetooth NORDAC ACCESS BT firma stworzyła mobilne rozwiązanie do rozruchu, monitorowania i obsługi wszystkich napędów NORD. Aplikacja NORDCON APP oraz wtyczka NORDAC ACCESS BT oferują mobilny rozruch i obsługę wszystkich napędów NORD.

***

Silniki dla inteligentnych napędów
Dynamiczne, precyzyjne i łatwe w konfiguracji – najnowsze rozwiązania w dziedzinie napędów firmy Bosch Rexroth spełniają wyśrubowane wymogi w zakresie automatyki

***

Adash A4500 VA-5 Pro
To, co niegdyś oferowały komputery, dziś jest standardem w smartfonie. Wszyscy oczekujemy coraz więcej… Podobnie jest w obszarze analizatorów drgań. W związku z tym jeden z liderów branży – firma Adash – niedawno zaprezentował najnowsze dziecko, profesjonalny analizator drgań A4500 VA-5 Pro, jednocześnie oferując niespotykanie bogatą funkcjonalność, wykraczającą poza zaawansowane pomiary drgań. Termowizja i ultradźwięki uzupełniają przetwarzanie czterech kanałów pomiarów dynamicznych drgań, zachowując przy tym niewygórowaną cenę urządzenia, prawdopodobnie nieosiągalną dla klasowej konkurencji.

***

Nowa generacja wysokosprawnych elektrowibratorów do urządzeń wibracyjnych
W dotychczasowych rozwiązaniach dwusilnikowych napędów elektrowibracyjnych dla przemysłu, które są źródłem drgań liniowych sinusoidalnie zmiennych, stosowane są elektrowibratory z silnikami indukcyjnymi, zasilanymi zwykle bezpośrednio z trójfazowej sieci elektrycznej. W latach 2015–2018 w Łukasiewiczu – Instytucie Napędów i Maszyn Elektrycznych KOMEL – oraz w firmie DEMETRIX Sp. z o.o., Sp. k. opracowano nowe rozwiązanie napędu elektrowibracyjnego, w którym zamiast silników indukcyjnych zastosowano wysokosprawne silniki synchroniczne z magnesami trwałymi (ang. skrót PMSM od Permanent Magnet Synchronous Motor), zasilane z dedykowanego przemiennika częstotliwości, opracowanego we współpracy z firmą ENEL-PC.

***

Przygotuj się na spotkanie z cMT-SVR-200, nowej generacji interfejsem operatora dla Twoich bezprzewodowych aplikacji przemysłowych. Interfejs cMT-SVR-200
Przez ostanie lata Weintek nieustannie inwestował w badania i rozwój w zakresie innowacji dotyczących serii cMT, która  stopniowo zwiększała zasób swoich możliwości, zyskując uznanie w różnych zastosowaniach i aplikacjach IIoT – przy czym wspierając głównie kablową komunikację sieciową. Niemniej jednak firma Weintek jest świadoma tego, że nie wszystkie fabryki tworzone są w oparciu o kablową łączność sieciową.

***

Simplified Motion Series. Łatwe pozycjonowanie
Simplified Motion Series łączy prostotę pneumatyki z zaletami automatyzacji elektrycznej. Zintegrowane napędy tego typu są doskonałą alternatywą dla tych wszystkich użytkowników, którzy szukają rozwiązań elektrycznych do bardzo prostych zadań ruchu i pozycjonowania, ale bez skomplikowanego uruchamiania wymaganego w przypadku tradycyjnych napędów elektrycznych. Nie ma potrzeby stosowania żadnego oprogramowania, ponieważ obsługa opiera się na zasadzie plug and work. Cyfrowe wejścia/wyjścia oraz IO-Link® są zawsze zintegrowane – produkt posiada oba typy sterowania w standardzie.

***

Marta Osińska
Wspieranie transferu technologii
W kwietniu br. Agencja Rozwoju Przemysłu planuje przeprowadzić kolejny konkurs na Transfer Technologii. Konkurs planowany jest w ramach Projektu grantowego Sieć Otwartych Innowacji Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014–2020, I komponentu, Działania 2.2. Otwarte innowacje – Wspieranie transferu technologii.

***

IO-Link Master z interfejsem OPC UA – łatwiejszy dostęp do danych w chmurze
Kompleksowa komunikacja jest warunkiem wstępnym dla Przemysłu 4.0 i IIoT. Połączenie interfejsu czujnika IO-Link z protokołem komunikacyjnym Ethernet OPC UA w jednym urządzeniu otwiera poziom pola na niezakłócony przepływ informacji. Nowe mastery IO-Link firmy Pepperl+Fuchs umożliwiają bezpośrednie połączenie czujnika z chmurą. Dane do identyfikacji urządzenia, diagnozy i parametryzacji są powszechnie dostępne. Rozwiązania z wartością dodaną można tworzyć przy minimalnym wysiłku w celu zwiększenia dostępności instalacji.

***

Pierścieniowa głowica odczytu/zapisu i inne urządzenia IO-Link. Śledzenie towarów z pomocą RFID
RFID z powodzeniem ugruntował swoją pozycję jako standardowa technologia do automatycznego śledzenia produktów w wielu różnych branżach. Dzięki rozwiązaniom specyficznym dla aplikacji i ulepszonej komunikacji poprzez IO-Link jest więcej możliwości aplikacji niż kiedykolwiek wcześniej. Głowica RFID w kształcie pierścienia – pierwotnie opracowana dla przemysłu oponiarskiego i umożliwiająca pełną automatyzację procesów z rolkami materiału – jest doskonałym przykładem tego trendu. Urządzenia z interfejsem IO-Link dzierżą ster do ciągłego przepływu danych i aplikacji Przemysłu 4.0.

***

Wysoko wydajny sterownik Bosch Rexroth. BODAS RC5-6, pierwszy z nowej serii 40
Sterownik BODAS RC5-6 serii 40 firmy Bosch Rexroth bazuje na zupełnie nowej platformie technologicznej w zakresie sprzętu i podstawowego oprogramowania. Spełnia nie tylko obecne, ale także przyszłościowe wymagania dla elektronicznych jednostek sterujących stosowanych w mobilnych maszynach roboczych.

***

TXOne Networks – nowe rozwiązania dla bezpieczeństwa w przemyśle od producenta Moxa
Zapewnienie bezpieczeństwa infrastrukturze przemysłowej staje się coraz większym problemem. W przeszłości urządzenia przemysłowe zwykle znajdowały się w odseparowanych pomieszczeniach, więc wymagania bezpieczeństwa wobec nich były minimalne. Obecnie wymagania odnośnie infrastruktury przemysłowej są zupełnie inne. Na szczęście rośnie społeczna świadomość i są podejmowane kroki, aby wyjść naprzeciw problemom współczesnego przemysłu w zakresie cyberbezpieczeństwa. W 2018 roku weszła w życie ustawa o powstaniu Krajowego Systemu Cyberbezpieczeństwa (KSC).

***

IO-Link Murrelektronik. Łatwy w użyciu
Moduły sieciowe MVK Metal i Impact67 zastosujesz dokładnie tam, gdzie chcesz. Doskonale nadają się do integrowania urządzeń IO-Link. Zalety: szybka integracja i szybkie czasy uruchomienia przy maksymalnej elastyczności.

***

Zobacz proces produkcji konektorów w nowym filmie Murrelektronik. Tworzymy konektory!
Liczne fabryki automatyki przemysłowej produkują dziś konektory. Prawdziwym wyzwaniem pozostaje jednak możliwość uzyskania wszystkich potrzebnych przewodów różnego typu z jednego źródła. Do tego wymóg odpowiedniej jakości! Jednak wybranie odpowiedniego partnera zamienia wyzwania w rozwiązania.

***

Rozwiązania napędowe NORD łączą wydajność energetyczną ze zmniejszoną liczbą wariantów napędów. LogiDrive dla intralogistyki
Duże projekty intralogistyczne dla lotnisk, centrów dystrybucji przesyłek, magazynów wysokiego składowania i innych obiektów magazynowych muszą godzić wiele konkurujących ze sobą wymagań. Dzięki rozwiązaniu napędowemu LogiDrive firma NORD DRIVESYSTEMS stosuje kompleksowe podejście do całkowitego kosztu użytkowania (TCO). Tym sposobem udało się połączyć efektywność energetyczną i mniejszą liczbę wariantów z optymalnymi rozwiązaniami systemowymi dla intralogistyki. Rozwiązanie LogiDrive firmy NORD zostało zaprojektowane dla systemów intralogistycznych lotnisk, centrów dystrybucji przesyłek, magazynów wysokiego składowania i innych obiektów magazynowych.

***

Na czym tak naprawdę polega predykcyjne utrzymanie ruchu i jakie narzędzia warto zastosować. Predykcyjne utrzymanie ruchu
Każda awaria maszyny lub przestój z powodu wymaganej konserwacji oznacza odczuwalną stratę liczoną w każdej minucie bezczynności linii produkcyjnej. Zastosowanie predykcyjnego utrzymania ruchu często okazuje się strzałem w dziesiątkę, by naprawić sytuację. Wykrywanie zagrożeń maszyn jeszcze przed wystąpieniem problemu nie tylko zapobiega przestojom w produkcji, ale wydłuża też okres ich eksploatacji. Może otwierać również nowe możliwości biznesowe.

***

Hydraulika mobilna. Nowa generacja elektrohydraulicznych układów skrętu
Elektrohydrauliczne układy skrętu w przyczepach i holowanych maszynach roboczych stają się coraz bardziej popularne w rolnictwie ze względu na rosnące wymagania dotyczące zwrotności, zużycia środków, ochrony gleby, jak i stabilności kierunku jazdy. Aktualnie takie systemy wymagania te spełniają, oferując bezpieczeństwo funkcjonalne, a jednocześnie zapewniając prostą i bezpieczną obsługę.

***

Ważne funkcje przemienników częstotliwości w elektrowniach słonecznych
Odnawialne źródła energii są coraz bardziej popularne i szacuje się, że w najbliższych latach będą one w coraz większym stopniu zastępować nieodnawialne źródła. Wzrastający popyt na tzw. „zieloną energię” sprawia, że jest ona produkowana przy wykorzystaniu różnorodnych technologii, a jej źródłami mogą być wiatr, woda, biomasa czy światło słoneczne. Ze względu na to, iż energia słoneczna jest jednym z najchętniej wykorzystywanych źródeł, warto poświęcić jej nieco uwagi.

***

Marzec miesiącem targów?
Podobnie jak w poprzednich latach, również w 2020 roku marzec miał obfitować w imprezy branżowe. Naszym zainteresowaniem cieszyły się szczególnie dwa wydarzenia: najpierw Targi Forum Wentylacja – Salon Klimatyzcja, które odbyły się w dniach 3–4 marca, a następnie Targi Automaticon, które miały trwać w dniach 17–19 marca 2020.

***

Prezentacja firmy IOW TRADE
Sprzęgła, przekładnie, silniki elektryczne, łańcuchy to asortyment z szerokiej gamy produktowej oferowanej przez IOW TRADE Sp. z o.o., prężnie działającej od ponad 25 lat firmie, stale rozwijającej się w wielu sektorach polskiego i zagranicznego rynku maszyn.

***

Radosław Gonet
Ogrodzenia ochronne jako elementy bezpieczeństwa podlegające oznakowaniu CE
Streszczenie: Automatyzacja procesów produkcyjnych powoduje, że coraz więcej linii technologicznych nie wymaga stałej interwencji operatorów. Obszary takie są wygradzane przy pomocy konstrukcji ochronnych, jakimi są ogrodzenia – najczęściej w postaci paneli z wypełnieniem ażurowym (siatki). Jednocześnie, zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami, tego rodzaju konstrukcje są elementami bezpieczeństwa w rozumieniu wymagań zasadniczych dotyczących maszyn. Powoduje to konieczność przeprowadzenia procedury oceny zgodności, wystawienia deklaracji zgodności WE oraz oznakowania znakiem CE – analogicznie jak w przypadku maszyn. Obowiązek prawny w tym zakresie nie zawsze ma zastosowanie. W artykule zostanie przedstawiona interpretacja przepisów bazująca na wytycznych Komisji Europejskiej.

ENG Abstract: The automation of production processes means that more and more technological lines do not require constant operator intervention anymore. Such areas are guarded by protective structures such as fences, usually in the form of net fences. At the same time, in accordance with applicable regulations, such fences are safety elements in the meaning of the essential requirements for machinery. Therefore, it is necessary for such safety elements to be subjected to the conformity assessment procedure followed by issuing the EC declaration of conformity and CE marking – similarly to machines. However, the legal obligation in this respect is not always applicable. The article presents the interpretation of provisions based on European Commission guidelines.

***

Stefan Gierlotka
Zatrzymanie krążenia jako skutek porażenia prądem elektrycznym
Streszczenie: W artykule opisano zmiany patologiczne występujące u porażonych prądem elektrycznym. Omówiono zjawiska histopatologiczne powstające w układzie nerwowym człowieka, spowodowane prądem rażeniowym. Przedstawiono sposoby rozpoznawania zatrzymania układu krążenia u człowieka.

ENG Abstract: Pathological effects in human body after electrocution are described in this paper. This study involves histopathological correlations in human nervous system after exposure to electric current. Identification of cardiac arrest was also described.

***

Oksana Byts, Igor Kurytnik, Fedir Matiko, Leonid Lesovoy, Halyna Matiko
Szacowanie niepewności ilości energii cieplnej w układach pomiarowych z przepływomierzami zwężkowymi
Streszczenie: Dla systemów komercyjnego rozliczania energii cieplnej ważne jest uzyskanie nie tylko zmierzonej ilości energii cieplnej, ale również charakterystyki niepewności tej ilości. W artykule opracowano technikę oceny niepewności wyniku pomiaru energii cieplnej dla systemów pomiarowych, w których do pomiaru przepływu nośnika ciepła stosowane są przepływomierze zwężkowe. Opracowana technika polega na wykorzystaniu opracowanych przez autorów zależności do obliczenia względnej standardowej niepewności ilości energii cieplnej, entalpii i przepływu nośnika ciepła. Zależność do obliczania niepewności entalpii nośnika ciepła opracowano przy użyciu zależności metody IAPWS IF 97. Podejścia zaproponowane przez autorów umożliwiają opracowanie zależności do szacowania niepewności zmierzonej wartości ilości energii cieplnej dla układów o różnej konfiguracji, a także układów wykorzystujących przepływomierze różnych typów.

ENG Abstract: In commercial metering systems of thermal energy it is important to obtain not only the measured value of the amount of thermal energy, but also the characteristic of the uncertainty of this value. The paper presents the developed technique for evaluating the uncertainty of the measurement result of the amount of thermal energy for metering systems with differential pressure flowmeters used for metering the heat carrier flowrate. The technique uses the dependencies developed by the authors for calculating the relative standard uncertainty of the amount of thermal energy, enthalpy and flowrate of heat carrier. The equation for calculating the uncertainty of heat carrier enthalpy was developed by applying the dependencies of the technique IAPWS IF 97. The approaches proposed by the authors make it possible to develop dependencies for evaluating the uncertainty of the measurement result of the amount of thermal energy for systems of different configurations and systems with different types of flowmeters.

***

Jan Górzyński
Wstęp do efektywności energetycznej  w działalności gospodarczej
W systemie społeczno-gospodarczym kraju funkcjonują jednostki prowadzące działalność gospodarczą (przedsiębiorstwa) i jednostki realizujące funkcje społecznie użyteczne nieprzynoszące dochodu. Jednostki gospodarcze wytwarzają dobra w postaci wyrobów i usług o cechach akceptowanych na rynku, których celem jest kreowanie dochodu. Aby utrzymać się na rynku, jednostki gospodarcze muszą podejmować działania zmierzające do poprawy jakości swoich wyrobów i usług w celu zmniejszenia kosztów wytwarzania. Często jednostka gospodarcza musi podejmować działania zmierzające do realizacji celów strategicznych, zapewniających unowocześnienie swoich wyrobów i wyposażenia technicznego lub wprowadzania na rynek nowych, bardziej konkurencyjnych wyrobów.

***

Jan Górzyński
Efektywność energetyczna w działalności gospodarczej. Nośniki energii i system społeczno-gospodarczy
Większość spotykanych rodzajów energii wywodzi się ze Słońca emitującego promieniowanie, którego część dociera na Ziemię, gdzie ulega przemianie w energię cieplną (przenoszoną przez promieniowanie, konwekcję i przewodzenie), energię mechaniczną (np. ruchy mas powietrza w atmosferze, energia wody). Energia promieniowania słonecznego ma istotne znaczenie dla organizmów żywych. Rośliny dzięki zdolności fotosyntezy pobierają bezpośrednio energię promieniowania słonecznego oraz, wykorzystując węgiel znajdujący się w atmosferze w postaci dwutlenku węgla (CO2) i wodę z gruntu, tworzą związki organiczne węgla i wodoru nazywane biomasą. W ten sposób rośliny tworzą biomasę, wykorzystywaną jako surowiec energetyczny, i same stają się również źródłem energii.

***

Jacek Kabziński, Przemysław Mosiołek
Stabilność nieliniowych układów dynamicznych
Teoria stabilności nieliniowych układów dynamicznych wchodzi w zakres podstawowego kursu teorii sterowania dla studentów automatyki i robotyki oraz mechatroniki. Zazwyczaj omawia się podstawowe definicje stabilności i twierdzenia najważniejsze dla bezpośredniej metody Lapunowa, służące do badania stabilności punktów równowagi układów stacjonarnych i autonomicznych. Tymczasem w ostatnich dziesięcioleciach teoria stabilności układów nieliniowych była ciągle rozwijana i sukcesywnie pojawiały się twierdzenia rozszerzające jej zastosowania. Rozdziały w tej części książki mają charakter encyklopedycznego przeglądu aktualnego stanu wiedzy w tym zakresie. Podano najpierw definicje precyzujące różne pojęcia stabilności (rozdział pierwszy), a następnie twierdzenia, które można zastosować przy badaniu stabilności układów stacjonarnych (rozdział drugi) i niestacjonarnych (rozdział trzeci). Przedstawione pojęcia zilustrowano kilkoma przykładami. Dowody twierdzeń podano jedynie wtedy, gdy ułatwiają one zrozumienie istoty zjawisk. Sporo miejsca poświęcono ograniczoności i ostatecznej ograniczoności trajektorii, które są bardzo „praktycznym” rodzajem stabilności układów nieliniowych.

***

Andrzej Dębowski
Współczesny elektryczny napęd trakcyjny. Powody upowszechniania się pojazdów z napędem elektrycznym
Od bardzo dawna pojazdy kołowe używane w różnych krajach na świecie do przewożenia ludzi i towarów na dłuższe i krótsze odległości, a także jako wozy bojowe (np. rzymskie rydwany czy średniowieczne machiny oblężnicze) wprawiały w ruch zwierzęta (najczęściej – konie). Jedyną znaną cywilizacją, która nie używała takich pojazdów, byli peruwiańscy Inkowie, w których państwie aż do podboju przez Hiszpanów jedynym wykorzystywanym zwierzęciem jucznym była lama. Pomimo że ich królestwo pokryte było niezwykle gęstą siecią dróg, Inkowie pojazdów kołowych nie używali nie tylko dlatego, że ich kraj był górzysty, ale przede wszystkim z tego prozaicznego powodu, że nie odkryli tak ważnej maszyny prostej, jaką jest koło (sic!).

***

Andrzej Dębowski
Przykłady elektrycznych napędów trakcyjnych. Cz. 1. Tramwajowy napęd elektryczny
Przez wiele lat elektrycznym silnikiem powszechnie stosowanym do napędu wszelkich pojazdów zasilanych energią elektryczną był komutatorowy szeregowy silnik prądu stałego (DC-SM, ang. direct-current series motor). Wyczerpujące informacje na temat jego budowy, a także równań matematycznych opisujących zachowanie się w stanach ustalonych i dynamicznych i wynikających z nich charakterystyk mechanicznych można znaleźć przede wszystkim w literaturze poświęconej zasadom budowy i eksploatacji klasycznego elektrycznego napędu trakcyjnego, jak [A4], ale również w wielu książkach poświęconych maszynom i napędom elektrycznym, na przykład [B1, B6, B7, B8, B9, B15, B22].

***

Stefan Gierlotka
Energetyka i kopalnictwo opali w Etiopii
Etiopia należy do najuboższych krajów świata. Usytuowana jest wysoko nad poziomem morza i obejmuje bardzo zróżnicowane krajobrazy. Tu przebiega Wielki Rów Afrykański, stanowiący system wielu obniżeń tektonicznych. Etiopia, licząca ponad 105 milionów mieszkańców, jest drugim pod względem liczby ludności państwem w Afryce. Stolicą jest Addis Abeba, którą zamieszkuje ponad 2,7 miliona mieszkańców. W Etiopii mówi się w języku Oromo i Amhara. Etiopskie dzieci uczą się w młodszych klasach języka plemiennego, a od szkoły średniej lekcje prowadzone są już w języku angielskim.