Archiwum - numer 01/2006

System dopłat do silników energooszczędnych
Krajowa Agencja Poszanowania Energii SA zawarła umowy na realizację systemu dopłat do silników energooszczędnych w ramach programu rabatowego projektu PEMP.Krajowa Agencja Poszanowania Energii SA zawarła z wybranymi producentami silników elektrycznych umowy na realizację w latach 2005–2008 systemu dopłat do silników energooszczędnych w ramach Polskiego Programu Efektywnego Wykorzystania Energii w Napędach Elektrycznych (PEMP). Informacje na temat dostępności i cen silników objętych programem można znaleźć bezpośrednio u producentów: w Fabryce Silników Elektrycznych BESEL SA w Brzegu, Maszyny Elektryczne CELMA SA w Cieszynie, Fabryce Silników Elektrycznych INDUKTA SA w Bielsku-Białej oraz SIEMENS Sp. z o.o. System dopłat do sprzedawanych energooszczędnych silników elektrycznych jest jednym z komponentów Polskiego Programu Efektywnego Wykorzystania Energii w Napędach Elektrycznych (PEMP).

***
Grzegorz Drabik
Wysoko sprawne silniki elektryczne firmy Siemens, czyli: Jak oszczędzać pieniądze
Czy realizując inwestycję związaną z zakupem nowych silników elektrycznych, w nowych liniach technologicznych, maszynach, lub wymieniając zużyte silniki, można zaoszczędzić dodatkowe pieniądze? Okazuje się, że stosując wysoko sprawne silniki elektryczne, jest to możliwe. Ostatnio coraz więcej możemy przeczytać i usłyszeć o wysoko sprawnych silnikach elektrycznych. Nie bez powodu. Dzięki programowi PEMP, o którym szczegółowo pisano w listopadowym numerze „Napędów i Sterowania”, na rynku polskim silniki te powinny być osiągalne po znacząco niższych cenach niż do tej pory [1,4].

***
Festo – partnerem w technice automatyzacji
Festo jest wiodącym na świecie dostawcą technologii automatyzacji. Jako niezależna firma o zasięgu globalnym, z główną siedzibą w Esslingen w Niemczech, jest liderem w swojej branży od ponad 40 lat, dzięki swojej innowacyjności i kompetencji w rozwiązywaniu problemów w aspekcie aplikacji pneumatycznych, jak również dzięki unikalnym w skali światowej programom dydaktycznym i edukacyjnym. Festo zatrudnia na całym świecie ponad 11 000 pracowników i jest obecne w 176 krajach.

***
Restrukturyzacja w iSYSTEM
Firma iSYSTEM poinformowała o restrukturyzacji w swoich działach sprzedaży i marketingu. Od 2 grudnia 2005 r. nowym dyrektorem sprzedaży i marketingu został Erol Simsek, pracujący w firmie od połowy 2002 r. Poprzednio był on odpowiedzialny za działalność iSYSTEM w Europie Centralnej, jako kierownik ds. kluczowych klientów i kierownik sprzedaży. Nowym dyrektorem produktu oraz menedżerem projektu został mianowany 39--letni Werner Fischer, od początku związany z iSYSTEM, poprzednio zajmujący się międzynarodową siecią dystrybucji.

***
Wonderware dołącza do Międzynarodowej Rady Przemysłowej w organizacji MESA
- ASTOR Sp. z o.o., dystrybutor oprogramowania Wonderware, poinformowała o przyjęciu Clausa Abildgrena, menedżera ds. oprogramowania typu performance & production management firmy Wonderware, do zarządu organizacji MESA (Manufacturing Enterprise Solutions Association International). MESA jest organizacją non-profit promującą wymianę najlepszych praktyk, strategii i innowacji w doskonaleniu organizacji produkcji. W szczególności MESA proponuje praktyczne rozwiązania, wykorzystujące systemy produkcyjne typu MES, które łączą w sobie technologie z dziedzin informatyki, biznesu, produkcji oraz zarządzania łańcuchem dostaw.

***
Leon Swędrowski
Diagnostyka łożysk w silnikach indukcyjnych z wykorzystaniem prądu zasilającego
W silniku indukcyjnym mogą pojawić się uszkodzenia elementów mechanicznych (jak łożyska, wirnika, wału) lub uszkodzenia elementów układu elektromagnetycznego (uzwojenia stojana, wirnika czy obwodu magnetycznego). Statystyka wskazuje, że w przeważającej części awariom ulegają łożyska (źródła zachodnie podają, że jest to 40–50% uszkodzeń, rosyjskie [1] – nawet 90%). Tak więc to diagnostyka łożysk jest kluczowym zagadnieniem dla nadzoru stanu silnika. Rysunek 1 ilustruje statystykę uszkodzeń według dwóch niezależnych źródeł amerykańskich.

***
Maik Büttner
Nowe urządzenia do ochrony i sterowania pracą silników podstawą do wszechstronnego monitoringu warunków pracy. Zarządzanie pracą silników upraszcza obsługę serwisową
Rozdzielnice niskiego napięcia będą w coraz większym stopniu wyposażane w funkcje diagnostyczne. Nowa seria urządzeń zarządzających pracą silników Simocode pro, prezentowana w pełnym zakresie po raz pierwszy na Targach Hannover Messe 2005, uwidacznia ów trend do wszechstronnego Condition Monitoring. Oprócz ochrony silnika i funkcji sterujących urządzenia te zawierają dane eksploatacyjne, serwisowe i diagnostyczne w niespotykanej dotychczas różnorodności. W ten sposób producent oprócz korekcyjnej obsługi serwisowej odgałęzień silnikowych, umożliwia także ich obsługę bazującą na aktualnym stanie pracy.

***
Marek Trajdos
Paragraf 34!
W dniu 31 grudnia 2005 r. zakończył się okres przejściowy związany z doprowadzeniem poziomu bezpieczeństwa maszyn do spełnienia tak zwanych wymagań minimalnych. Mówi o tym słynny „paragraf 34” rozporządzenia Ministra Gospodarki (obecnie Gospodarki i Pracy) z dnia 30 października 2002 roku w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. nr 191, poz.1596). Z faktu tego wynika, że działać należy niezwłocznie!

***
Złota Statuetka „Przedsiębiorstwo Fair Play” dla SABUR
Na uroczystej gali 16 grudnia w Sali Kongresowej rozdano nagrody laureatom VIII edycji programu „Przedsiębiorstwo Fair Play”. Sabur już piąty rok z kolei został nagrodzony certyfikatem Fair Play i jednocześnie otrzymał Złotą Statuetkę „Przedsiębiorstwo Fair Play”. Program „Przedsiębiorstwo Fair Play” jest realizowanym na skalę ogólnopolską przedsięwzięciem, w którym oceniane są wszystkie aspekty biznesowej aktywności firmy, sposób i styl prowadzenia działalności przedsiębiorstwa, a nie tylko jej wyniki ekonomiczne czy jakość wyrobów.

***
Robert Kosmowski, Dariusz Kwiatkowski
Napędy AUMA w automatyzacji oczyszczalni ścieków
Jedną z podstawowych gałęzi przemysłu zaspokajających elementarne potrzeby człowieka, bez których trudno sobie wyobrazić postęp cywilizacyjny i prawidłowy rozwój aglomeracji miejskich, jest bez wątpienia sprawnie funkcjonująca gospodarka wodno-ściekowa. Problem efektywnej i skutecznej obróbki ścieków stanowi niełatwe wyzwanie zarówno na etapie powstawania projektu, jak również w trakcie funkcjonowania oczyszczalni ścieków.

***
Paweł Łoś
Najbardziej innowacyjna generacja komputerów przemysłowych B&R APC620
B&R rozwija i produkuje komputery dla zastosowań przemysłowych od ponad dziesięciu lat. W odróżnieniu od szybko przeistaczającego się rynku konsumenckiego, ciągłość i kompatybilność utrzymywana przez wiele lat oraz możliwość śledzenia wszystkich wersji produktów ma w dziedzinie automatyki kluczowe znaczenie. Setki tysięcy systemów komputerowych B&R zainstalowanych u naszych klientów na przestrzeni wielu lat dowodzą, że B&R spełnia wymagania branży.

***
Pojemnościowy pomiar odległości
Zasada pojemnościowego pomiaru odległości za pomocą systemu capaNCDT (capacitive Non-Contact Displacement Transducer) bazuje na sposobie działania idealnego kondensatora z płaskimi okładzinami. Obie elektrody kondensatora tworzone są przez czujnik i leżący naprzeciwko mierzony obiekt. Przy przepływie prądu przemiennego o stałej wartości pomiędzy okładzinami kondensatora amplituda napięcia przemiennego jest wprost proporcjonalna do odległości elektrod kondensatora. Po demodulacji napięcia przemiennego tworzona jest różnica do nastawialnego napięcia kompensacyjnego, następnie wzmacniana i wydawana na zewnątrz jako sygnał analogowy.

***
Tomasz Wilk
Odsłonięcie tablicy pamięci Profesora Paszka
Miesięcznik „Napędy i Sterowanie” został zaproszony przez władze Wydziału Elektrycznego Politechniki Śląskiej na uroczystość odsłonięcia tablicy upamiętniającej zmarłego 2 października 2004 r. prof. dr hab. inż. Władysława Paszka. Tablica została umieszczona na budynku Maszyn Elektrycznych, a jej odsłonięcia, które miało miejsce 2 grudnia 2005 r., dokonała żona Profesora.

***
Szkoła enkoderów – część VII. Transmisja danych
Szeregowa transmisja danych coraz częściej zastępuje transmisję równoległą, gdyż posiada wiele zalet, gdy wzrasta ilość transmitowanych danych. Transmisja równoległa opiera się na przenoszeniu każdego bitu przez osobny przewód – w transmisji szeregowej bity przesyłane są jeden za drugim poprzez ten sam przewód. Prostsze jest również rozszerzanie systemu i wbudowanie do niego nowych funkcji. Poniżej podajemy najważniejsze standardy komunikacji szeregowej typu złącze seryjne bus, które są używane w połączeniu z obracającymi się i liniowymi impulsatorami.

***
Pro-face AGP – technologia przyszłości!
Japoński koncern Digital Electronics Corporation, producent urządzeń z grupy HMI (Human Machine Interface), znanych na całym świecie pod nazwą Pro-face, opracował nową linię paneli operatorskich. Grupa MPL, dystrybutor urządzeń Pro-face na terenie Polski, wkracza w 2006 rok z bogatą ofertą nowoczesnych pulpitów serii AGP. AGP to w pewnym sensie kontynuacja poprzedniej rodziny GP2000 z uwzględnieniem najnowszych trendów rozwoju w automatyce, bieżących możliwości technicznych, jak również oczekiwań rynku HMI.

***
Inteligentne modemy przemysłowe Mitsubishi Electric
Koncern Mitsubishi Electric wprowadza na rynek nową serię modemów przemysłowych do sterowników Alpha XL i Melsec FX. Modemy te dzielą się na dwie grupy:– standardowe modemy przemysłowe wykorzystujące komendy AT; – inteligentne modemy alarmowe posiadające własne nieulotne pamięci i procesory, służące do przetwarzania danych procesowych. Modemy alarmowe są niezależnymi jednostkami, które za pomocą dedykowanego protokołu komunikacyjnego zbierają dane ze sterowników Melsec FX i Alpha XL i samodzielnie przetwarzają je na wiadomości SMS, e-mail itd. Nie ingerują w program sterownika i jego czas wykonywania. Obydwa rodzaje modemów zapewniają komunikację dwukierunkową.

***
Bartłomiej Szydłowski
Zrób to na NEED-zie
Kiedy patrzy się na produkt, jakim jest przekaźnik programowalny NEED firmy RELPOL, nasuwa się podstawowe pytanie: gdzie go można zastosować? Rynek nasycony jest podobnymi produktami, które często znajdują zastosowanie w wielu aplikacjach przemysłowych. Często jednak koszty zakupu i skomplikowana instalacja nie pozwalają na wykorzystanie tych urządzeń w prostych aplikacjach użytkowych. Wśród całej gamy przekaźników programowalnych uwagę zwraca polski produkt produkowany przez firmę Relpol o budzącej ciekawość nazwie NEED.

***
Z Eltronem w Świat Automatyki. Electronic-Key-System EKS
Bogdan Partyka System EKS służy do kontrolowania dostępu uprawnionych osób do komputera przemysłowego bądź poziomów zarządzania produkcją. Obecnie temat dostępu regulowany jest najczęściej przez zakładanie haseł. W praktyce prowadzi to jednak często do wstępu osób nieuprawnionych na zabronione obszary sterowania. Tam, gdzie tylko upoważnione osoby mogą mieć dostęp do urządzeń obsługi bądź systemów wizualizacji oraz mogą mieć wpływ na zmianę parametrów procesu technologicznego, system kontroli dostępu EKS może w znaczący sposób ułatwić użytkownikowi nadzór.

***
Piotr Ostrowski, Janusz Mędrych, Jerzy Przystupa
Redundancyjny system sterowania pomp soku w cukrowni
W dotychczas stosowanych rozwiązaniach napędu i sterowania pomp o regulowanej wydajności stosowano zdwojenie zespołów pompa – silnik oraz możliwość bezpośredniego zasilania silnika z pominięciem przekształtnika. Rozwiązanie to w przypadku awarii w torze przekształtnika eliminowało regulację wydajności pompy. Dla uzyskania pełnej redundancji należy wyposażyć zespół napędowy również w rezerwowy przekształtnik. Jeżeli obiekt zawiera więcej napędów regulowanych, przekształtnik rezerwowy może być wspólny dla większej ilości napędów. Redundancyjny system sterowania układu napędowego 6 zespołów pompa – silnik zrealizowano w ramach rozproszonego systemu sterowania w Cukrowni i Rafinerii CHYBIE.

***
Tomasz Śliwakowski
Przekaźniki pomiarowe firmy Wieland
W 2005 roku firma Wieland poszerzyła ofertę różnego rodzaju przekaźników elektronicznych. Stało się to za sprawą fuzji z firmą Schleicher Electronic i przejęcia części wytwarzanych przez nią produktów pod własną markę. Dla dotychczasowych nabywców przekaźników z asortymentu Schleicher będzie to oznaczać jedynie zmianę marki, bez wpływu na jakość czy parametry urządzeń. Również oznaczenia rodzin przekaźników pozostają bez zmian.

***
Wykorzystanie pomiarów radiometrycznych na obiektach automatyki przemysłowej
Przyrządy radiometryczne znajdują zastosowanie w ekstremalnych warunkach technologicznych (wysokie temperatury i ciśnienia, środowiska agresywne chemicznie, media intensywnie ścierne itd.) oraz na instalacjach, których budowa mechaniczna lub geometria wykluczają korzystanie z innych sposobów pomiaru. Od dziesięcioleci metoda radiometryczna sprawdza się w nieinwazyjnych pomiarach i sygnalizacji poziomu, pomiarze gęstości lub koncentracji, detekcji rozdziału faz, jak również w pomiarach przepływu masowego z użyciem przepływomierza objętościowego. Z uwagi na pełną niezależność od właściwości medium, pomiar radiometryczny gwarantuje najwyższy stopień bezpieczeństwa i niezawodności.

***
Bogdan Szutowski
Przepływomierz ultradźwiękowy ALTOSONIC V firmy KROHNE – zastosowanie w aplikacjach rozliczeniowych
Przepływomierz ultradźwiękowy ALTOSONIC V firmy KROHNE w liniach przesyłowych TAL Deutsche Transalpine Ölleitungs GmbH (TAL) – jeden z największych w Europie operatorów przesyłu ropy, odpowiedzialny za roczny przesył o wartości 13–14 mld euro – stosuje dla celów rozliczeniowych przepływomierze ultradźwiękowe ALTOSONIC V firmy KROHNE. Zainstalowane na ośmiu odgałęzieniach linii, wyposażone w unikalny zespół pięciu par wiązek pomiarowych, urządzenia o średnicach znamionowych od DN 300 do DN 500 mierzą natężenia przepływu od 2,500–7,100 m3/h. Lepkość ropy waha się w granicach 0,7–120 cSt.

***
Radarowy miernik poziomu wykorzystuje szersze pasmo
Firma KROHNE wprowadziła na rynek nowy radarowy miernik poziomu, OPTIWAVE 7300 C, przeznaczony do pomiarów odległości, poziomu i objętości cieczy, past, szlamów i substancji sypkich. W przeciwieństwie do wcześniej stosowanych typów, urządzenie pracuje w poszerzonym paśmie częstotliwości, umożliwiającym uzyskanie znacznie lepszych osiągów w odniesieniu do rozdzielczości, dokładności oraz powtarzalności pomiaru. W fazie projektowej położono szczególny nacisk na to, by urządzenie pozostawało w maksymalnym stopniu niewrażliwe na występowanie w otoczeniu wiązki pomiarowej innych działających urządzeń procesowych (mieszadła) oraz wewnętrznych elementów konstrukcyjnych zbiornika (otworów i króćców wlotowych, rozpórek, zastrzałów, drabin, linii spawu i in.).

***
Jan Rduch
Maszyny i urządzenia hydrauliczne w energetyce – cz. II
Turbiny hydrauliczne w elektrowniach wodnych. W elektrowniach wodnych w zależności od spadu, natężenia przepływu (przełyku) oraz sposobu pracy stosowane są turbiny hydrauliczne (wodne): - akcyjne – Peltona (rys.1), o przepływie poprzecznym (Banki-Michella) (rys. 2); - reakcyjne – Francisa (rys. 3), Deriaza (rys. 5), Kaplana (rys. 6), śmigłowe (rys. 4). Turbina napędza generator synchroniczny bądź asynchroniczny bezpośrednio (duże instalowane moce) lub poprzez przekładnię mechaniczną zębatą bądź pasową (małe moce).

***
Krzysztof Gołąb
Sterowanie serwonapędami i napędami krokowymi przy użyciu sterownika PLC firmy FATEK
Wśród sterowników kompaktowych produkowanych przez firmę FATEK można wyróżnić serię MN dedykowaną do sterowania napędami serwo lub krokowymi. Specjalne funkcje pozwalają w prosty i szybki sposób skonfigurować napęd, a bardzo dobre parametry techniczne (wejścia i wyjścia różnicowe działające z prędkością do 920 kHz) umożliwiają sterowanie z dużymi prędkościami przy jednoczesnym utrzymaniu dużej dokładności. Sterowanie serwonapędami może obywać się w trzech trybach pracy: sterowanie momentem, prędkością lub pozycją. Najczęściej wykorzystywane jest sterowanie pozycją przy pomocy indeksera wbudowanego w serwonapęd lub zewnętrznego. Indeksery wbudowane w serwonapęd posiadają pewne ograniczenia związane np. z liczbą możliwych do zaprogramowania ruchów.

***
Czytniki kontrastu nowej generacji firmy SICK
Czytniki kontrastu, od lat służące do wykrywania markerów w opakowalnictwie, cały czas podlegają nieustannym modyfikacjom. Dzieje się tak na skutek zwiększania wydajności poszczególnych maszyn oraz całych linii produkcyjnych, na których są montowane. Zwiększaniu zdolności produkcyjnych towarzyszy również rozwój samych opakowań. Jak wykryć poprawnie marker na wielokolorowym opakowaniu? Odpowiedź stanowią czytniki kontrastu nowej generacji firmy SICK!

***
Edward Szmit
Nadzorowana produkcja okrętowego wyposażenia elektrycznego
Współczesny statek lub okręt, przemieszczając się po morzach całego świata, często w ciągu stosunkowo krótkiego czasu narażony jest na oddziaływanie zmiennego środowiska naturalnego, np. temperatur i wilgotności. Dodatkowo zainstalowane na jednostce pływającej mechanizmy maszynowe i obsługujące je urządzenia elektryczne wytwarzają specyficzne środowisko, które powoduje innego rodzaju narażenia.

***
Gazele Biznesu 2005...dla firmy SABUR oraz dla firmy Pneumat System
W tegorocznym organizowanym przez dziennik „Puls Biznesu” rankingu najbardziej dynamicznych małych i średnich firm SABUR Sp. z o.o. został uhonorowany nagrodą Gazeli Biznesu 2005. Nagrody te są przyznawane przedsiębiorstwom, które osiągają bardzo dobre wyniki finansowe, dynamicznie się rozwijają oraz są rzetelnymi partnerami biznesowymi... Do prestiżowego grona Gazel Biznesu 2005 dołączyła wrocławska firma Pneumat System – producent siłowników pneumatycznych oraz dystrybutor sprzętu pneumatycznego. Wyróżnienie przyznawane jest od 6 lat przez „Puls Biznesu” oraz międzynarodową wywiadownię gospodarczą Coface Intercredit Poland najdynamiczniej rozwijającym się małym i średnim firmom w Polsce.