Archiwum - numer 11/2014

Łukasz Widera
Falowniki Yaskawa V1000 w układach dozowania
Seria falowników V1000 firmy Yaskawa nie bez powodu zdobywa coraz większą popularność na polskim rynku napędów. Sprzyjają temu przede wszystkim bogate wyposażenie standardowe, szeroki zakres mocy i wyjątkowa niezawodność. Jednym z wielu zastosowań serii V1000 są układy dozowania.

***
Anna Szymczak
Nowe dotacje – lep na przedsiębiorców
Trwa okres posuchy w dotacjach, a dokładniej – stare dotacje się skończyły, a nowe czyli, na lata 2014–2020, dopiero się tworzą. Aktualnie dostępne są projekty dokumentów i kilka rozporządzeń. Zainteresowanie tematyką dotacyjną jest duże i niektórzy próbują taką sytuację wykorzystać, aby zarobić na łatwowierności czy nieuwadze przedsiębiorców.

***
Krzysztof Gołąb
Dynamika i precyzja w aplikacji – serwonapędy firmy ESTUN
Producent serwonapędów – firma ESTUN – w ostatnim roku dokonał uzupełnienia oferty i rozwinął flagowy produkt, jakim jest serwonapęd serii PRONET. Pojawiła się opcja zasilania 100 V AC, usprawniono napęd pod względem komunikacji – aktualnie użytkownicy mają możliwość zamówienia napędu z wbudowanym protokołem EtherCAT. Dodatkowo do oferty zostały wprowadzone silniki o mocy 50 W i 100 W do bardzo małych aplikacji. Pomimo zmian, firma pozostała przy dotychczasowej polityce cenowej, co powoduje, że napędy ESTUN są konkurencyjne na rynku polskim.

***
SANYU na Międzynarodowych Targach Maszynowych w Brnie
Republika Czeska od wielu lat należy do największych partnerów gospodarczych Polski. W ostatnich latach, a szczególnie po przystąpieniu obydwu krajów do Unii Europejskiej, nasze wzajemne obroty handlowe wzrosły prawie trzykrotnie, osiągając poziom 15 mld EUR rocznie.

***
MOVITRAC® B. Falowniki firmy SEW-Eurodrive – kompaktowe i uniwersalne do standardowych zastosowań
Modułowa budowa oraz niewielkie gabaryty są kluczowymi czynnikami decydującymi o wyborze falownika do standardowych aplikacji. Urządzenia serii MOVITRAC® B nie tylko spełniają większość wymagań technicznych stawianych falownikom, lecz również oferują korzystne warunki zakupu i eksploatacji oraz niezawodność, udowodnioną w praktyce przez szereg lat użytkowania.

***
Łukasz Chmiel
Nowa norma (EN) ISO 14119. Urządzenia blokujące sprzężone z osłonami – zasady projektowania i doboru
Norma (EN) ISO 14119 skierowana została do projektantów systemów blokujących (np. system integratorów, producentów maszyn), jak również producentów urządzeń blokujących. Należy jednak mieć świadomość, że dotyczy ona projektowania nowych maszyn. Norma (EN) ISO 14119 wyjaśnia dotychczasowe niejasności i potwierdza zastosowanie nowoczesnych technologii w projektach wyłączników blokujących.

***
Michał Wilk
Programowalny sterownik bezpieczeństwa AC500-S oraz oprogramowanie Automation Builder firmy ABB
ABB ma przyjemność zaprezentować programowalny sterownik bezpieczeństwa AC500-S, który umożliwia uzyskanie zgodności z wymogami specyfikacji SIL3 (wg IEC 61508 wyd. 2 oraz IEC 62061) lub PL e (wg ISO 13849). W celu maksymalnego wykorzystania możliwości AC500-S, a także innych produktów znajdujących się aktualnie w ofercie Dywizji Napędów i Automatyzacji Produkcji ABB, wprowadzono także do sprzedaży nowy pakiet oprogramowania narzędziowego o nazwie Automation Builder.

***
Internet of Things – rewolucja w zarządzaniu produkcją
– Wokół Internet of Things jest mnóstwo szumu. Mówi się o inteligentnych domach, samochodach i systemach, które będą monitorować naszą kondycję i zdrowie, ale to zastosowanie w produkcji może pociągnąć za sobą prawdziwą rewolucję – wyjaśnia Charles Walker z  firmy Forcam.  – Wielu z tych, którzy przyjęli ten system wcześniej, osiąga wzrost produktywności rzędu 20 procent i więcej. Komunikacja między maszynami (ang. Machine-to-Machine (M2M)) zapewni brytyjskim producentom większą konkurencyjność i innowacyjność, czyli cele, które są niezbędne dla sukcesu gospodarczego.

***
Tomasz Lebitko
Lean Manufacturing – przepis na sukces
Od czasu, kiedy wydano słynną książkę The Machine That Changed the World Womacka i Jonesa, minęło 20 lat. W publikacji zaprezentowano wyniki kilkuletnich badań, dokumentujących przewagę modelu Lean nad modelem produkcji masowej. W przełomowych latach 90. ub.w. książka stała się objawieniem i wydawało się, że sukces filozofii Lean będzie szybki i spektakularny. Jednak ta metoda zarządzania wciąż nie jest powszechnie stosowana, chociaż efekty, które przynosi, robią wrażenie na największych światowych koncernach. Tym bardziej warto przyjrzeć się z bliska sposobom jej implementacji na przykładzie BorgWarner Cooling Systems – niemieckiej firmy z sektora automotive.

***
Automatyzacja produkcji zyskuje na znaczeniu
Ostatnie lata na rynku robotyki to okres bardzo dobrej koniunktury, dzięki której branża odrobiła straty poniesione podczas kryzysu w 2009 roku. Z najnowszych danych Międzynarodowej Federacji Robotyki (IFR) wynika, że lata 2012–2013 były kolejnymi rekordowymi okresami sprzedaży robotów przemysłowych na świecie. W 2012 r. sprzedano 168 tys. sztuk robotów, co stanowiło 5-proc. wzrost w stosunku do 2011 roku, a w 2013 r. sprzedaż inteligentnych maszyn sięgnęła 179 000 sztuk i była o 12 proc. wyższa niż w 2012 roku.

***
Elektroniczny rozrusznik silnikowy EMS
Wymagania projektantów i użytkowników urządzeń o dużej częstotliwości rozruchów, których sterowanie odbywa się za pomocą elektrycznych układów rozruchowych, leżały u podstaw stworzenia przez firmę EATON elektronicznego rozrusznika silnikowego EMS.

***
Przyszłość dostępna już dziś!
Szukasz skutecznego narzędzia do projektowania własnych aplikacji, które pozwalają na łączenie funkcji różnych przedmiotów i urządzeń? Jeżeli tak, to skorzystaj z zestawu WunderBar, który łączy w sobie prostotę programowania oraz niemal nieograniczone możliwości zastosowania.

***
Piotr Olech
Samowyładowczy górniczy przodkowy wóz odstawczy (shuttle car) z Zabrza
Pojazdy tego rodzaju są użytkowane w wysoko wydajnych systemach eksploatacji filarowo-komorowej, gdzie wyrobiska są drążone w układzie równoległych chodników w kierunku frontu eksploatacyjnego, poprzecinanych systemem wyrobisk prostopadłych.

***
Najważniejsze w 2015 roku targi dla przemysłu obróbki metali i branży maszynowej w Lipsku
Jak co dwa lata, inauguracja roku targowego dla branży maszynowej i automatyzacji produkcji odbędzie się w Lipsku. W dniach od 24 do 27 lutego 2015 roku przedstawiciele tej branży z całego świata spotkają się w Lipsku na Międzynarodowych Targach Obrabiarek, Technologii i Automatyzacji Produkcji Intec. Do głównych zagadnień targów należy najnowsza oferta maszyn i obrabiarek, automatyzacja produkcji i robotyka, technika laserowa i technika spawania, technologie operowania, technika pomiarowa i kontrola jakości, jak i narzędzia precyzyjne, przyrządy oraz produkcja narzędzi i form. Podczas targów obecni są wszyscy wiodący międzynarodowi producenci narzędzi, urządzeń oraz firmy oferujące technologie i usługi w zakresie innowacyjnych technik produkcyjnych i obrabiarek. Aktualnie udział w targach zgłosiły prawie wszystkie wiodące marki producentów, m.in. Bystronic, Trumpf, Evo Tech, Innomax AG czy OTC Daiher Europe. Organizatorzy sprzedali już ponad 85% powierzchni wystawienniczej, tj. ponad 51 000 metrów kwadratowych.

***
20-lecie firmy ASCO NUMATICS w Polsce
Firma ASCO Numatics Sp. z o.o. obchodzi w tym roku 20 lat swojej obecności w Polsce. Jak więc można podsumować to dwudziestolecie działalności na polskim rynku?

***
ExpoWELDING – nowoczesne technologie w najbardziej uprzemysłowionym regionie Polski  
W dniach 14–16 października 2014 roku odbyła się kolejna edycja Międzynarodowych Targów Spawalniczych ExpoWELDING 2014. Było to najważniejsze wydarzenie spawalnicze w środkowo-wschodniej Europie. Impreza została objęta patronatem Instytutu Spawalnictwa w Gliwicach, a honorowy patronat nad nią objęło Ministerstwo Gospodarki.

***
Sterownik OPLC serii UniStream: Pracuj mniej, zrób więcej
UniStream to seria sterowników firmy Unitronics o modułowej budowie. Zawiera wszechstronny i potężny procesor, wiele dotykowych i kolorowych paneli HMI, bardzo łatwe w montażu moduły komunikacyjne i moduły I/O, wymagające minimalnego okablowania.

***
Przemienniki częstotliwości Astraada DRV
Od początku istnienia produkty marki Astraada cechuje dobre dopasowanie funkcjonalno-cenowe do potrzeb polskiego rynku automatyki przemysłowej. Oferta jest systematycznie rozbudowywana, a istniejące grupy produktowe rozwijane zgodnie z najnowszymi trendami i zmieniającą się technologią. Efektem tych prac jest wprowadzenie do oferty przemienników częstotliwości Astraada DRV i płynne przejście z dotychczasowej, sprawdzonej na wielu instalacjach rodziny GD.

***
Komponenty i rozwiązania do przemieszczeń liniowych
Ruch liniowy jest niezwykle często realizowany w różnorodnych procesach przemysłowych przez maszyny czy też kompletne linie produkcyjne. Firma WObit proponuje szeroką gamę komponentów do przemieszczeń liniowych, jak również gotowe rozwiązania.

***
Nowe kolumny sygnalizacyjne „Smart Light” firmy Balluff zapewniają łatwą wizualizację różnych stanów maszyny. Komunikaty świetlne
Sygnalizacja świetlna jest nieodzownym elementem wielu maszyn i urządzeń, służącym do zrozumiałego i bardzo widocznego komunikowania stanów roboczych i instrukcji działań. Firma Brose, dostawca z branży samochodowej, po raz pierwszy zastosowała nowe kolumny sygnalizacyjne „Smart Light” ze zintegrowanym interfejsem IO-Link firmy Balluff. W przeciwieństwie do tradycyjnych lamp sygnalizacyjnych, które składają się z wielu różnokolorowych modułów, nowe urządzenie jest kompletnym rozwiązaniem, które można dostosowywać na bieżąco do zadań z poziomu sterownika. Rozwiązanie „Smart Light” można szybko zainstalować i podłączyć za pomocą trzyżyłowego przewodu, standardu w przypadku interfejsu IO-Link. Dzięki temu można zaprezentować wizualnie bardzo szeroki zakres stanów roboczych w sposób indywidualny i elastyczny.

***
Agnieszka Staniszewska
Elastyczność, prostota, niezawodność, Ethernet w standardzie, konkurencyjna cena
Wieloletnie doświadczenie firmy Parker w projektowaniu i produkcji napędów zaowocowało powstaniem serii napędów AC30. Wśród ich wielu zalet na wyróżnienie zasługuje redukcja kosztów energii, która jest możliwa dzięki ciągłemu dopasowywaniu prędkości na wyjściu napędu do aktualnych wymagań procesu.

***
Współpraca firm VIPA GmbH oraz INT Technics Sp. z o.o. w zakresie szkoleń PLC oraz HMI
Firma VIPA działa na rynku automatyki przemysłowej już ponad 25 lat. Jako producent systemów PLC oraz HMI, od początku działalności skupia się na wymaganiach swoich klientów i partnerów, stawiając przede wszystkim na innowacyjność rozwiązań. Za pośrednictwem swoich przedstawicieli VIPA jest obecna na wszystkich kontynentach.

***
Zbliża się Konferencja Bezpieczeństwa Przemysłowego
Bezpieczeństwo użytkowania maszyn i urządzeń będzie tematem Konferencji Bezpieczeństwa Przemysłowego. Tegoroczna edycja odbędzie się w dn. 4–5 grudnia w Łodzi. Partnerem merytorycznym wydarzenia jest Stowarzyszenie Klub Paragraf 34, patronem strategicznym – SIEMENS.

***
Złącza M23 – proste i niezawodne przyłączanie serwonapędów
Serwonapędy często przyłączane są z wykorzystaniem złączy M23, które stały się obecnie standardem i są zdecydowanie najbardziej popularnym rozwiązaniem. Murrelektronik wprowadził do swojej oferty najwyższej jakości przewody zasilające i sygnałowe (rozmiar 1.0) z wtykami M23. Są one perfekcyjnie wykonane, odporne na wstrząsy i uderzenia, łatwe i pewne w montażu.

***
Układy Pick & Place firmy SCHUNK najszybsze na rynku! Czas trwania cyklu od 0,54 s
Precyzyjne, szybkie i niezawodne rozwiązania Pick & Place są obecnie pożądane bardziej, niż kiedykolwiek wcześniej. Ze względu na rosnącą presję cenową i wysokie wymagania związane z dokładnością w operacjach montażu i przenoszenia, układy Pick & Place, dzięki rosnącej liczbie wariantów i miniaturyzacji, znajdują szerokie zastosowanie m.in. w takich dziedzinach przemysłu, jak elektronika, fotowoltaika czy aplikacje optyczne.

***
Zdalne moduły wejścia/wyjścia ADAM firmy Advantech. Małe urządzenia dla wielkich zastosowań
Zdalne moduły wejścia/wyjścia ADAM firmy Advantech od prawie 20 lat zajmują stałą i niezawodną pozycję w automatyce przemysłowej. Pomimo że ich zasadnicze funkcje w zasadzie pozostały niezmienne, zespół badawczo-rozwojowy firmy Advantech nieustannie analizuje i poprawia typoszereg ADAM z zastosowaniem bardziej zaawansowanych technologii, niż oferują konkurenci. Począwszy od wcześniejszej opartej na RS485, serii ADAM-4000, po nowszą, opartą na Ethernet serię wejścia/wyjścia ADAM-6000, firma Advantech rozwijała swoją technologię, osiągając czołową pozycję w dziedzinie zaawansowanych technologii sieciowych.

***
Marcin Nowak
Seria LT4000M Rear module z aplikacją mobilną
Seria LT4000M – produkt firmy Pro-face z grupy rozwiązań zintegrowanych PLC + HMI – została bardzo dobrze przyjęta na polskim rynku. Modułowa budowa, czytelne matryce oraz szerokie możliwości przyczyniają się do ciągłego wzrostu sprzedaży tej serii. Oferta w tym zakresie została wzbogacona o samodzielną jednostkę PLC z możliwością podglądu wbudowanej wizualizacji z urządzeń mobilnych.

***
Automat do montażu i testowania podzespołów kawiarki
KarT spółka z o.o. z siedzibą w Białymstoku obecna jest na rynku od ponad 30 lat. Przez pierwsze lata funkcjonowania działalność firmy związana była głównie z kompleksową obróbką metali oraz wykonywaniem prostych urządzeń technologicznych. Obecnie, poza produkcją części mechanicznych z metali żelaznych i nieżelaznych, form wtryskowych i rozdmuchowych, specjalnością spółki jest projektowanie i wykonywanie specjalistycznych maszyn i urządzeń technologicznych, dedykowanych między innymi dla przemysłu spożywczego oraz producentów sprzętu AGD. Kompletne linie produkcyjne, urządzenia testujące i montażowe stanowią trzon działalności firmy.

***
igus, ekspert w dziedzinie tworzyw sztucznych, prezentuje nową trybotaśmę oraz inne produkty do branży obrabiarek. Polimery igus zapewniają niezawodność maszyn i oszczędność kosztów
Presja cenowa w branży obrabiarek nieustannie rośnie, co jest wynikiem bardzo silnej konkurencji na rynku międzynarodowym. W związku z tym producentom bardzo zależy, aby móc korzystać z wysokich jakościowo i niezawodnych komponentów w niskich cenach. igus oferuje właśnie takie produkty do branży obrabiarek. Trybotaśma wykonana z nowego materiału, bezsmarowne polimerowe łożyska talerzowe z indywidualnie regulowanym zakresem obrotu lub nowy, odporny na wióry e-prowadnik przewodów R2.75.

***
Studium przypadku: Chivas Brothers – linia butelkowania
Duży sukces, jaki osiągnęła firma Chivas Brothers, stając się globalnym liderem na szybko rozwijającym się rynku premium Szkockiej Whisky, wymagał znacznego zwiększenia produkcji, w związku z czym pojawiła się również potrzeba rozbudowy linii do pakowania i paletyzacji produktów w zakładzie w Dumbarton na przedmieściach Glasgow. Urządzenia pracujące wzdłuż tej linii odgrywają kluczową rolę w procesie dystrybucji takich marek, jak Ballentine’s, Beefeater Gin i Chivas Regal 25 Year Old. W projekcie rozbudowy systemu przenośnikowego i paletyzującego wykorzystano znaczną ilość elektrorolek pracujących w strefach sterowanych przez moduł do zarządzania transportem beznaporowym (Zero Pressure Accumulation), dostarczanych przez Itoh Denki.

***
Zintegrowany system bezpieczeństwa – przewaga nad systemem tradycyjnie kablowym
Bezpieczne odcięcie nie zawsze musi pociągać za sobą całkowite zatrzymanie maszyny. Inteligentne, bezpieczne reakcje na zdarzenia zapewniają bezpieczeństwo bez potrzeby zatrzymywania całego procesu produkcyjnego. Zdecentralizowana i zintegrowana technologia bezpieczeństwa B&R, z niezwykle krótkimi czasami odpowiedzi, otwiera całkowicie nowe możliwości odnośnie do bezpieczeństwa maszyn i systemów. Możliwość wyboru opcji maszyny, programowanie zamiast sztywnego okablowania, bezpieczne serwisowanie i diagnostyka oraz bezpieczna komunikacja na poziomie całego systemu – wszystko to pozwala na optymalizację zarówno elastyczności, jak i gotowości do pracy maszyn i systemów.

***
Nowe czujniki wizyjne SBSI firmy Festo. Sposób na zbudowanie prostych rozwiązań wizyjnych
Nowe czujniki wizyjne SBSI upraszczają pracę z przetwarzaniem obrazu w zastosowaniach przemysłowych. Intuicyjna konfiguracja czyni je łatwymi w użyciu, nawet bez specjalistycznej wiedzy.

***
Program DCX gwarantuje niezrównaną wydajność. Teraz konfiguracja oraz zamówienie produktów możliwe są w każdej chwili online. Silniki DC z możliwością konfiguracji firmy maxon motor
Na internetowej stronie szwajcarskiego specjalisty w dziedzinie silników – dcx.maxonmotor.com – można znaleźć nowoczesne silniki szczotkowe DC, przekładnie planetarne i czujniki. Zachwycająca jest nie tylko charakterystyka wydajności precyzyjnie wykonanych silników, lecz przede wszystkim szczególna usługa oferowana przez producenta: możliwość konfiguracji oraz zamówienia silnika DCX, napędu GPX oraz enkodera ENX online.

***
Niezawodne rozwiązania sprzętowe firmy NORD Drivesystems. Nowoczesny system przeładunkowy sypkich materiałów spożywczych nabrzeża portowego Świnoujście
Grupa Bunge jest jednym z największych na świecie przetwórców nasion oleistych i wiodącym producentem konfekcjonowanych olejów roślinnych. Posiada fabryki na pięciu kontynentach i prowadzi działalność w 450 zakładach produkcyjnych, zatrudniając ponad 25 tys. pracowników. W Polsce firma jest obecna od 15 lat i jest właścicielem Zakładów Tłuszczowych „Kruszwica” SA –  największego w kraju i należącego do największych w Europie Środkowej przetwórcy nasion oleistych i producenta tłuszczów roślinnych. W związku z dynamicznym rozwojem oraz potrzebą zwiększenia mocy przerobowych Grupa podjęła decyzję o budowie od podstaw na nabrzeżu portowym w Świnoujściu nowoczesnej bazy przeładunkowej, która ma służyć do transportu sypkich materiałów spożywczych. Całość instalacji odpowiedzialnej za załadunek oraz rozładunek towarów ze statków oparta została o rozwiązania firmy NORD – wiodącego producenta technologii napędowej dla rozwiązań mechanicznych i elektronicznych.

***
Johannes Kühn
Inteligentny system Motion Control ze znormalizowanymi funkcjami technologicznymi. Przemyślane koncepcje zapewniają przewagę wobec konkurencji
Jeśli proces konstruowania maszyny ma być szybszy i bardziej efektywny, to konieczne jest wykorzystanie znormalizowanego oprogramowania. Bazę dla wszystkich automatyków stanowi obecnie standard IEC61131-3. Kierowanie ruchami skomplikowanej maszyny na ogół programuje się obecnie przy wykorzystaniu modułów funkcyjnych PLCopen Motion Control. Standardy te stanowią wprawdzie solidną podstawę oprogramowania, w oparciu o którą można zautomatyzować pracę maszyn, jednak dla zapewnienia optymalnego rozwiązania pod kątem uproszczenia inżynierii pracy i obsługi maszyny – to nie wystarcza. Naprawdę skuteczne programowanie będzie dopiero przy wykorzystaniu przemyślanych koncepcji maszyn, gdzie użyte zostaną nie tylko moduły PLCopen, lecz całe funkcje technologiczne. Tutaj spotykają się ze sobą metody z dziedziny inżynierii programowania, technologii sterowania i kontroli oraz wiedzy fachowej z branży budowy maszyn. Firma Lenze oferuje moduły technologiczne FAST, które tworzą standardowe oprogramowanie nawet przy bardzo skomplikowanych wymaganiach stawianych maszynom.

***
Tomasz Haliniak
Serwosterowniki CDHD
Serwosterowniki CDHD to obecnie sztandarowy produkt izraelskiej firmy Servotronix. Wyróżniają się dużą wydajnością i gęstością mocy. Uproszczona procedura rozruchu, duża wszechstronność i 30-miesięczna gwarancja dodatkowo zwiększają atrakcyjność tych urządzeń.

***
Silniki górnicze, które mogą więcej
Instytut Napędów i Maszyn Elektrycznych KOMEL zajmuje się wspieraniem przemysłu, opracowywaniem i produkcją silników oraz napędów elektrycznych od 66 lat. W ostatnich latach działalności swój potencjał skupił na wprowadzeniu na rynek silników górniczych nowej generacji – wysoko wydajnych silników wzbudzanych magnesami trwałymi, które znakomicie sprawdziły się w innych gałęziach przemysłu, gdzie obecnie stanowią już standard.

***
Cezary Kalista
Produkty Power Over Ethernet firmy Antaira
Technologia Power Over Ethernet została opracowana przez firmę Cisco w 2000 roku w trakcie prac na nowo powstającym systemem VoIP. Pomysł przesyłania zasilania poprzez kable Ethernet szybko zyskał dużą popularność i w 2003 roku opracowano standard  IEEE 802.3af. Power Over Ethernet (PoE) stał się bardzo popularnym i często używanym terminem, jednak jego znaczenie nie zawsze jest do końca zrozumiałe. Istnieje wiele różnych skrótów i subtelnych różnic odnoszących się do urządzeń PoE, które mogą zmylić początkujących użytkowników. Na początku należy zauważyć, że nazwa PoE używana jest do określania wszystkich urządzeń obecnych na rynku PoE. W rzeczywistości jednak termin PoE można podzielić na dwie kategorie. Pierwszą z nich jest Power Sourcing Equiment (PSE). Są to urządzenia, które są w stanie przekazywać energię poprzez przewód Ethernet. Urządzeniami PSE są zazwyczaj switche i mediakonwertery. Druga kategoria to urządzenia końcowe, które konsumują energię, Powered Device (PD). Przykładami takich urządzeń są: kamery IP, telefony VoIP czy też punkty dostępowe do sieci bezprzewodowej.

***
Mariusz Ledwig, Andrzej Wolff
Inwentaryzacja instalacji procesowych na przykładzie Górażdże Cement SA
Nie wszyscy zdają sobie sprawę z przewagi cyfrowego modelu instalacji procesowej nad dokumentacją papierową. Nie każdy również wie, że inwentaryzację można wykonać praktycznie dla każdej instalacji. Prace te, choć złożone, przynoszą wiele korzyści użytkownikowi.

***
Zbigniew Plutecki, Janusz Smykała, Sławomir Szymaniec
Nowa metoda ustawiania napędów przemysłowych
Streszczenie: W artykule przedstawiono sposób wykorzystania inżynierii odwrotnej w diagnostyce wytwarzania, montażu i ustawień napędów przemysłowych maszyn obrotowych wielkogabarytowych na przykładzie suszarni bębnowej. Podstawą proponowanej metody jest bezdotykowy i bardzo szybki pomiar laserowy geometrii 3D obiektów rzeczywistych podczas ich wytwarzania i montażu. Na tej podstawie tworzona jest gęsta chmura punktów zawierających miliony punktów zorientowanych w przyjętym układzie współrzędnych 3D i które składają się na szczegółowy obraz badanego obiektu. W proponowanej metodzie otrzymane punkty zostały połączone w trójkąty, tworząc przestrzenną siatkę, a następnie dokonano transformacji na powierzchnie, na podstawie których wyznaczono podstawowe relacje geometryczne (kątowe i liniowe) między ważniejszymi elementami suszarni. Poprzez wykorzystanie narzędzi informatycznych, takich jak Inventor i SolidWorks, ustalono dokładność wykonania bardzo ważnych elementów maszyny z punktu widzenia pracy napędu, a których wyznaczenie tradycyjnymi metodami pomiarowymi, ze względu na kształt i wymiary badanych części, jest bardzo trudny. Opisana w artykule metoda pozwoliła zmierzyć rzeczywiste odchyłki montażowe kształtów, jak i wzajemnej prostopadłości wybranych części. Na tej podstawie dokonano jakościowego sprawdzenia, czy rzeczywista odchyłka mieści się w granicach dopuszczalnej tolerancji wykonania.

ENG A NEW METHOD FOR SETTING INDUSTRIAL DRIVES
Abstract: In paper shows run a 3d scan elements revolving drum dryer Trimble scanner and processing point cloud created by manufacturing scalening. Trimble scanner is an advanced laser device designed for use wherever you need quickly obtain accurate data. The result was scanning point cloud that has been treated with a view to removing unnecessary points and noise. The resulting points are combined to form a network of triangles. Transforming the grid allowed to change it to the surface, has been appointed the angle between the elements of the dryer. Through the use of tools such as Inventor or SolidWorks 4 was determined by the accuracy of the machining and processing of the mechanical most important elements of the machine, which determine by measuring the elements due to the size and shape of parts is not possible. That method allows determine the limiting deviation in the implementation of part or the whole machine, having a runtime error tolerances and squareness.

***
Andrzej Białas, Emil Król
Silnik synchroniczny z magnesami trwałymi w napędzie pojazdu hybrydowego
Streszczenie: W artykule omówiono sposób doboru oraz miejsce montażu silnika synchronicznego do napędu pojazdu dostawczego hybrydowego bimodalnego. W pojeździe tym silnik elektryczny został zamontowany na wale Cardana. Zaprojektowano i wykonano specjalny silnik, który będzie pracował w dwóch trybach: jako napęd i jako generator ładujący akumulatory pokładowe. Zastosowany napęd cechuje się wysokim momentem oraz możliwością pracy w bardzo szerokim zakresie prędkości obrotowych.

ENG PERMANENT MAGNET SYNCHRONOUS MOTOR IN HYBRID VEHICLE DRIVE
Abstract: In the paper the concept of conversion a vehicle  for bimodal hybrid car was described. A special synchronous permanent magnets motor attended to the hybrid vehicle was designed. New motor will be mounted directly on the Cardan shaft. The special motor which will operate in two modes, as the drive and as a generator charging the on board battery was designed and made. The used drive has a high torque and ability to operate in a very wide speed range.

***
Emil Król
Hamowanie odzyskowe jako efektywny sposób zwiększenia zasięgu pojazdu hybrydowego
Streszczenie: W artykule przedstawiono historię oraz podstawowe rodzaje napędów hybrydowych wykorzystywanych w różnych typach pojazdów. Omówiono zasadę działania wykonanego pojazdu dostawczego z napędem hybrydowym bimodalnym. Przeprowadzono analizę wykorzystania tego pojazdu w ruchu miejskim oraz pozamiejskim, oszacowano ilość energii, jaką można odzyskać podczas hamowania regeneracyjnego, oraz jak ta odzyskana energia wpływa na zwiększenie zasięgu pojazdu.

ENG Abstract: Van with bimodal hybrid drive has been presented in the paper. The history and basic types of hybrid drives used in various types of vehicles. Discusses the principles of operation, of the van vehicle made hybrid bimodal. An analysis of the use of the vehicle in urban and extra-urban traffic, estimated the amount of energy that could be recovered during regenerative braking, and how this influences the recovered energy to increase the range of the vehicle.

***
Piotr Dukalski
Koncepcja silnika z magnesami trwałymi dla napędów górniczych
Streszczenie: W artykule przedstawiono rozwiązania konstrukcji oraz możliwości wprowadzenia silników wzbudzanych magnesami trwałymi do systemów transportu górniczego. Autor opisuje zalety silników górniczych z magnesami trwałymi oraz koncepcję rozwiązań konstrukcyjnych, umożliwiających zastosowanie tego typu silników w przemyśle górniczym, na przykładzie  zrealizowanych napędów trakcyjnych.

ENG Abstract: This paper presents the design solutions and the possibility of permanent magnet excited motors for mining transport systems. The author describes the benefits of mining motors with permanent magnets and the concept of design solutions that enable the use of these types of motors in the mining industry, on examples of realized traction drives.

***
Michał Sawicki
Architektura interfejsu szeregowego Thunderbolt
Streszczenie: Jednym z najnowszych przedstawicieli interfejsów szeregowych jest port Thunderbolt, oparty na protokołach PCI Express i DisplayPort, umożliwiający transmisję danych z dużymi szybkościami. Niniejszy artykuł prezentuje architekturę interfejsu Thunderbolt, opisuje budowę modelu komunikacyjnego, przewodu oraz wyjaśnia pojęcie meta-protokołu Thunderbolt.

ENG NEW serial interface thunderbolt
Abstract: One of newer serial interface is Thunderbolt port, which is based on the PCI Express and DisplayPort protocol, and transmits data at high speed. This paper presents the architecture of Thunderbolt interface, describes structure of the communication model, cable and explains term meta-protocol Thunderbolt.

***
Łukasz Herb
Metody cyfrowej regeneracji transmisji w sieciach polowych stosujących protokół Modbus RTU
Streszczenie: W niniejszym artykule przedstawiono wybrane sposoby regeneracji transmisji w sieciach polowych oraz przyczyny jej stosowania. Scharakteryzowano protokół Modbus RTU oraz format znaku występujący w nadajnikach UART. Metody regeneracji podzielono, ze względu na wielkość jednocześnie odtwarzanej informacji – bit, znak oraz ramka.

ENG The methods of the digital transmission regeneration in fieldbus with the modbus rtu protocol
Abstract: This paper presents reasons and methods of transmission regeneration in fieldbus. Describes Modbus RTU protocol and character format in UART transmitters. Methods were divided into three types of regeneration: a bit, a character and a frame.

***
Zygmunt Paszota
Porównanie mocy strat energetycznych w pompie wyporowej o zmiennej wydajności, określonych bez uwzględnienia bądź z uwzględnieniem mocy ściskania oleju hydraulicznego
Streszczenie: Porównano moce strat energetycznych w pompie wyporowej o zmiennej wydajności, określone bez uwzględnienia bądź z uwzględnieniem mocy ściskania oleju hydraulicznego. Ocena mocy ściskania cieczy w pompie stała się możliwa dzięki zastosowaniu, zaproponowanej przez autora, metody określenia stopnia zapowietrzenia cieczy w pompie. W metodzie określenia stopnia zapowietrzenia cieczy w pompie oraz w ocenie mocy strat objętościowych ściskania cieczy zastosowano uproszczony wzór (qPvc × pn)/2 opisujący pole pracy indykowanej strat objętościowych qPvc ściskania cieczy w trakcie jednego obrotu wału przy indykowanym przyroście ∆pPi ciśnienia w komorach. Porównano trzema metodami sumę mocy strat objętościowych ∆PPvl przecieków i ∆PPvc ściskania oraz strat mechanicznych wynikających z przyrostu ∆pPi ciśnienia indykowanego w komorach roboczych.

ENG Comparison of the powers of energy losses in a variable capacity displacement pump determined without or with taking into account the power of hydraulic oil compression
Abstract: Powers of energy losses in a variable capacity displacement pump are compared with or without taking into account the power of hydraulic oil compression. Evaluation of power of liquid compression in the pump was made possible by the use of, proposed by the Author, method of determining the degree of liquid aeration in the pump. In the method of determining the liquid aeration in the pump and of power of volumetric losses of liquid compression a simplified formula (qPvc × pn)/2 was used describing the field of indicated work of volumetric losses qPvc of liquid compression during one shaft revolution at indicated increase ∆pPi of pressure in the chambers. Three methods were used for comparing the sum of power of volumetric losses ∆PPvl due to leakage and ∆PPvc of compression and also of mechanical losses resulting from increase ∆pPi of indicated pressure in the working chambers.