Archiwum - numer 05/2007

Adam Pietrzyk
Praktyczne aspekty wykorzystania metod statystycznych w inżynierii utrzymania ruchu
Wraz z wdrożeniem w przedsiębiorstwach komputerowych systemów zarządzania utrzymaniem ruchu następuje zmiana sposobu prowadzenia utrzymania parku maszynowego. Obecnie w większości przedsiębiorstw wśród licznych informacji rejestrowanych każdego dnia coraz bardziej istotną rolę odgrywają właśnie informacje pochodzące z systemów CMMS, związane z konserwacją i naprawami urządzeń. Ze względu na dużą ilość informacji, jaka jest z reguły rejestrowana w trakcie eksploatacji instalacji technicznych, jak również występujący w nich naturalny rozrzut, dane stają się przydatne, dopiero gdy zostaną poddane analizie statystycznej. W wyniku zastosowania metod statystycznych informacja, która zawarta jest w danych eksploatacyjnych, a wynika z natury procesu eksploatacyjnego, jest lub może zostać przekształcona w rzeczywistą wiedzę eksploatacyjną.

***
Oferta firmy Multiprojekt, czyli jak zredukować koszty produkcji
Od początku działalności firma Multiprojekt postawiła sobie za główny cel zorganizowanie sprzedaży oferowanych przez siebie produktów w taki sposób, aby z jednej strony móc zapewnić klientom pomoc techniczną na bardzo wysokim poziomie, a z drugiej strony utrzymać konkurencyjne ceny oferowanych produktów. Cel ten został osiągnięty poprzez odpowiedni dobór dostawców oraz właściwą organizację firmy. Mocną stroną firmy jest współpraca z producentami, którzy posiadają bardzo wąską specjalizację, co zapewnia wysoką jakość produktów. Firma ABBA Linear Tech specjalizuje się w produkcji elementów techniki liniowej. Firma BALDOR to znany na rynku od ponad 80 lat producent napędów. Firma FATEK specjalizuje się w produkcji kompaktowych sterowników PLC, a firma WEINTEK produkuje dotykowe pulpity HMI. W artykule przedstawiono ofertę firmy Multiprojekt oraz zwrócono uwagę na jej aspekty ekonomiczne.

***
Krzysztof Dzwonkowski
Napędy Lenze w przemyśle spożywczym
W otaczającej nas rzeczywistości coraz większy nacisk kładziony jest na szybkość i dokładność działania większości istniejących produktów. Trend ten jest szczególnie widoczny w przemyśle, gdzie czynniki te decydują o wydajności produkcji, a co za tym idzie, wpływają na wyniki finansowe firmy. Wymagania te w połączeniu z postępem technicznym są dziś znacznie łatwiejsze do spełnienia niż jeszcze kilka, kilkanaście lat temu. Dodatkowo zaobserwować możemy, iż różnorodność rozwiązań istniejących na rynku automatyki, pozwala na dokładniejsze „dopasowanie” oferty projektanta automatyki do zadanego procesu produkcyjnego.

***
Marek Trajdos, Wiesław Monkiewicz
Kurtyny świetlne i ich praca w układzie sterowania bezpiecznym zatrzymaniem maszyny z przekaźnikami bezpieczeństwa – cz. II
W pierwszej części artykułu, który ukazał się w poprzednim numerze, opisaliśmy Państwu budowę i zasadę działania kurtyny świetlnej, zastosowanie układu kurtyn host-guest oraz możliwość zmiany kierunku promieni za pomocą specjalnych zwierciadeł. W tej części chcemy się skupić na funkcjach bardziej złożonych, tzn. funkcjach przysłaniania, pracy cyklicznej, mutingu. Funkcje przesłaniania - Jak wspomniano wyżej, kurtyna świetlna ze względu na swoją budowę posiada obszar wykrywania o prostokątnym kształcie, określonym jej wysokością oraz odległością montażu pomiędzy nadajnikiem i odbiornikiem.

***
Inteligentna przetwornica częstotliwości do sterowania napędami w gospodarce wodno-ściekowej. VLT® AQUA Drive
VLT® AQUA Drive jest napędem dedykowanym do aplikacji w gospodarce wodno-ściekowej. VLT® AQUA Drive zapewnia najniższe koszty inwestycji oraz pewną, bezawaryjną eksploatację układów pompowych, dmuchaw, aeratorów i innych maszyn technologicznych z tego obszaru zastosowań. Napęd VLT® AQUA Drive został skonstruowany na bazie nowej modułowej platformy sprzętowej, realizującej założenia plug & play, znanej z programu AutomationDrive. VLT® AQUA Drive to prosta i bezpieczna obsługa „jak z dziecięcej bajki”.

***
Czujne „organy” automatyzacji. Sensory Festo
Bezpieczeństwo procesu, optymalne parametry i niezawodność – nowy, obszerny asortyment czujników Festo kompleksowo spełnia te ważne wymagania i zapewnia płynność oraz sprawność procesów technologicznych w produkcji. Czujniki położenia tłoka. Czujniki zbliżeniowe służą do bezdotykowej sygnalizacji położeń tłoka. Nowa rodzina czujników SME/T-8M charakteryzuje się systemem niezawodnego mocowania oraz odpornością na wibracje.

***
Krzysztof Zbierski, Mariusz Smoczyński
Napęd magnetoelektryczny. Przebiegi sił – cz. III
W magnetoelektrycznym rozrządzie tłokowego silnika spalinowego magnetoelektryczny napęd i zawór rozrządu tworzą układ: napęd – zawór (rys. 1). Z prac [4, 6] wynika, że magnetoelektryczny napęd zaworu powinien być napędem wielokrotnym, co najmniej podwójnym, zawierającym w swych pakietach magnetycznych dwie warstwy magnesów. Korpus ruchomej cewki posiada kształt cylindra, którego jeden koniec zamknięty jest za pomocą denka. Z denkiem połączony jest zawór rozrządu. Do uzwojenia cewki doprowadzany jest prąd za pomocą sprężystych przewodów.

***
Techniki uszczelnień łożysk w ABEG
Łożysko należy do istotnych części składowych wielu maszyn, gdzie często bywa ono tzw. „elementem krytycznym”, którego sprawność ma istotny wpływ na bezawaryjne działanie całych podzespołów, a nawet maszyn. Stąd też w takich urządzeniach eksploatacja łożysk jest szczególnie kontrolowana poprzez przyrządy pomiarowe typu czujniki drgań lub kamery termowizyjne. Jako że te metody są czasami bardzo drogie w porównaniu do całego węzła łożyskowego, stąd w wielu wypadkach wymienia się łożyska profilaktycznie, unikając nagłych awarii i drogich przestojów w pracy.

***
Systemy napędowe w przemyśle spożywczym
Napędy NORD są optymalnie dostosowane do użytku w zakładach przetwórstwa żywności, spełniając wszystkie wymagania stawiane przez ten przemysł. Charakterystyczne cechy to: higieniczna konstrukcja, dostosowanie do szerokiego zakresu temperatur, absolutna szczelność wykluczająca jakiekolwiek ryzyko zanieczyszczenia olejem oraz odporność na wodę i środki czyszczące. Ognioszczelne silniki i przekładnie NORD do stosowania w miejscach niebezpiecznych zapewniają zgodność z Dyrektywami Europejskimi ATEX 94/9/EC oraz 99/92/EC. Konstrukcja i opcjonalne wyposażenie każdego z naszych wyrobów mogą być zmieniane na wiele sposobów. Zespoły napędowe mogą być dobierane lub modyfikowane dla precyzyjnego dostosowania, niezależnie od obrysu i kształtu przestrzeni montażowej przewidzianej w maszynie. Inżynierowie mechanicy i właściciele zakładów przemysłu przetwórstwa żywności mają możliwość skonfigurowania swojego własnego specjalnego systemu napędu poprzez dostosowanie wielu komponentów i konstrukcji z bogatego wyboru uniwersalnych wyrobów.

***
Piotr Augustynek
CAN w napędach – cz. III. Język Python w napędach z CAN
Komputery czy urządzenia cyfrowe mają bardzo charakterystyczną cechę – nie rozumieją języka ludzkiego. To, co dociera do mikroprocesora i układów logicznych, to cyfry. Potrzebny zatem jest interfejs, który przetłumaczy język „ludzki” na język „komputerowy” i załaduje program do pamięci mikroprocesora. Firma Alcatel--Lucent Dunkermotoren w kooperacji z miControl stworzyła środowisko służące do pisania skryptów w języku wysokiego poziomu Python. Interfejs ten nazywany jest mPLC. Dzięki niemu istnieje możliwość stworzenia oprogramowania i przesłania go poprzez magistralę CAN do pamięci mikroprocesora, który jest mózgiem regulatora silnika, zawartego w silniku BLDC produkowanym przez Alcatel – Lucent Dunkermotoren.

***
Ryszard Dindorf
Manipulator hydrauliczny do naprowadzania młota na kruszarki szczękowe
W artykule przedstawiono projekt manipulatora hydraulicznego do naprowadzania młota hydraulicznego do rozbijania i rozkruszania brył skalnych znajdujących się na przenośniku łańcuchowym i w zesypie kruszarki szczękowej. Gdy do kruszarki szczękowej dostaną się nadgabarytowe bryły skalne (tzw. nadgabaryty) niemieszczące się w przenośniku łańcuchowym, zesypie i komorze kruszącej, wówczas kruszarka nie może pracować i zostanie zablokowana. Kruszarka może zostać także zablokowana przez mokrą skałę przywierającą do szczęk kruszących.

***
Od Hübner Elektromaschinen do Baumer Hübner. Nowy enkoder działający przy prędkości 30 000 obrotów
Mamy przyjemność poinformować Państwa, że od 31 marca 2007 roku ulega zmianie nazwa firmy „Hübner Elektromaschinen” na „Baumer Hübner”. Firma Hübner należy do grupy Baumer od 2002 roku. Decyzja o zmianie nazwy związana jest z rozwojem firmy, a w szczególności z wdrażaniem nowych technologii, opartych na bogatych doświadczeniach firm działających w grupie Baumer. Wart przypomnienia jest fakt, że firma działa na rynku już od ponad 70 lat. Zacieśnienie współpracy wzmocni pozycję i podniesie prestiż firmy Baumer Hübner pośród producentów przetworników obrotu.

***
Przyjaciel, a nie zwykły nóż
O żadnych przedmiotach nie opowiada się tylu zapierających dech w piersiach historii, co o scyzorykach. Tracheotomia na pokładzie samolotu, naprawa silnika na odludziu czy brawurowa ucieczka z płonącej windy – mały czerwony nóż raz za razem potwierdza swoją przydatność. Dlatego też eksperci od automatyzacji firmy B&R są dumni, że będą mieli możliwość uczestniczenia w tym sukcesie. Przyjaciel, a nie zwykły nóż” – niełatwo byłoby znaleźć trafniejsze określenie produktów firmy Victorinox niż słowa amerykańskiego wielbiciela tych scyzoryków.

***
PLC montowane na Szynie DIN
Od lat rozwiązania automatyzacji B&R maja opinię: dla wysokich wydajności. Szybkie jednostki centralne CPU odgrywają ważną rolę przy kreowaniu tej tezy. Teraz są one także dostępne jako element Systemu X20. Technologia PC-based. Bazujące na najnowszych procesorach Intel Celeron, jednostki centralne X20 CPU, obsługiwane przez wielozadaniowy system operacyjny czasu rzeczywistego B&R Automation Runtime, mogą obsłużyć minimalny czas skanu wynoszący 200 µs. To pozwala na automatyzację ekstremalnie szybkiego procesu – tak aby zapewnić najwyższy poziom precyzji i powtarzalności. Jakość maszyny i wydajności osiągają nowe szczyty!

***
Regulacja temperatury
Regulacja temperatury jest jednym z najpoważniejszych i najczęściej spotykanych procesów w naszym życiu. Poczynając od naszego mieszkania, gdzie musimy regulować chociażby temperaturę wody, przez urządzenia sprzętu AGD, takie jak lodówka czy klimatyzator, po skomplikowane procesy technologiczne, podczas których temperatura ma zasadniczy wpływ na technologię, jakość oraz zasadnicze właściwości gotowego wyrobu. Do niedawna najczęściej używano termometru z regulowanym prętem przewodzącym. Obecnie tę niewdzięczną rolę przejęły mikroprocesory.

***
Christoph Leifer
Nowe Technologie w Systemach Automatyki. Technologiczne trendy pomiędzy modułowymi listwami zaciskowymi a systemami automatyki
Zwykle wypełniają swoje zadania ukryte w szafie sterowniczej i rzadko są zauważane jako produkty o nowatorskiej technologii – w ciągu ostatnich paru lat urządzenia interfejsowe zostały bardzo znacząco unowocześnione. Zainteresowanie użytkowników budzi zawsze fakt, że dzięki tym często niepozornym elementom można przeprowadzić znaczną racjonalizację. Dzisiaj na każdych targach handlowych nowe platformy technologiczne i systemy sterowania pracujące w sieci Profinet są wystawiane jako atrakcje pokazujące technologiczny rozwój w przemyśle.

***
Roman Dziaduch
Pozycjonowanie silników asynchronicznych z użyciem PowerFlex40P Allen-Bradley. Przemienniki rodziny PowerFlex 0,2 kW–25 MW
We współczesnych aplikacjach napędowych wyróżniają się dwa główne obszary zastosowań urządzeń energoelektronicznych: regulacja prędkości i sterowanie typu serwo. Rozwiązaniem łączącym oba te trendy są przemienniki częstotliwości dla silników asynchronicznych wykorzystujące funkcje pozycjonowania charakterystyczne dla napędów serwo. Firma Rockwell Automation pod marką Allen-Bradley proponuje rozwiązanie, które dla prostych aplikacji pozycjonowania z powodzeniem zastępuje układy typu serwo.

***
Robert Pastuszka, Ireneusz Sosnowski
Okablowanie w wybranych systemach komunikacji
W ciągu ostatnich lat postęp w elektronice i automatyce wymusił zmiany w konstrukcji kabli sterowniczych i zasilających. Pewność połączeń, dokładność przekazywania danych są elementem skutecznej komunikacji. Jest to bardzo ważny czynnik w instalacjach aparatury kontrolno-pomiarowej oraz w komputeryzacji sterowania urządzeniami i całymi liniami produkcyjnymi, szczególnie pracującymi w trudnych warunkach środowiskowych. Każdy ze standardów komunikacji, transmisji danych wymaga zupełnie innych połączeń kablowych, a kable do poszczególnych systemów oprócz właściwej budowy muszą charakteryzować się niezawodnością w warunkach pracy, do których są przeznaczone.

***
ZŁOTY WZROST u partnerów
ASTOR zorganizował dwudniowe ogólnopolskie spotkanie dla swoich partnerów w Mszczonowie pod Warszawą. – Jak na Gazelę Biznesu przystało firma inwestuje w szkolenia personelu i swoich partnerów oraz pamięta o wyróżnieniu i nagrodzeniu najlepszych. W 2007 r. mamy 115 certyfikowanych partnerów – tłumaczy Małgorzata Stoch z firmy ASTOR. Wydarzenie to było okazją do wymiany doświadczeń, przedstawienia nowych rozwiązań w zakresie zarządzania produkcją i nowatorskich narzędzi programistycznych.

***
Możliwości aplikacyjne falowników wektorowych MFC710 firmy TWERD
Ekonomiczne sterowanie prędkością silników prądu przemiennego realizowane jest przez zmianę częstotliwości zasilania. Do tego celu stosowane są powszechnie pośrednie przemienniki częstotliwości składające się w typowej konfiguracji z prostownika sieciowego, pośredniczącego obwodu napięcia stałego oraz falownika napięcia. Dzięki stałemu postępowi w dziedzinie budowy półprzewodnikowych elementów mocy (tranzystory IGBT) najpowszechniej wykorzystywaną topologią został falownik napięcia o modulowanej szerokości impulsów PWM (ang. Pulse Width Modulation).

***
Specjalista w pomiarze przepływu cieczy i gazów
Firma STASTO Automation specjalizuje się w dystrybucji komponentów do instalacji pneumatycznych, hydrauliki siłowej oraz armatury przemysłowej. W swojej ofercie posiada między innymi czujniki przepływu, które znajdują zastosowanie w kontroli i monitorowaniu przepływu cieczy i gazów. Główne obszary zastosowań to obwody chłodzenia maszyn, urządzenia spawalnicze, wtryskarki, systemy dozowania, pompy, kompresory, układy hydrauliczne i instalacje wysokiego ciśnienia.

***
Sondy pojemnościowe w procesach szybkozmiennych i w detekcji rozdziału faz cieczy
Pomiar poziomu cieczy metodą pojemnościową jest znany od wielu lat i stosowany powszechnie w przemyśle. Ekonomiczna sonda umożliwia monitorowanie poziomu, głównie w małych zbiornikach magazynowych i technologicznych. Z uwagi na krótki czas odpowiedzi nadaje się do pomiarów w procesach szybkozmiennych, w których stosowanie przetworników z obróbką echa akustycznego lub mikrofalowego nie przynosi zadowalających efektów. Przyrząd zapewnia bezpieczny i pewny pomiar niezależnie od geometrii zbiornika (króćce zalewowe, mieszadła itp.) oraz materiału ścian (tworzywo sztuczne, stal, beton itp.).

***
Kujawska Fabryka Manometrów KFM SA – bezpieczny partner w biznesie
Kujawska Fabryka Manometrów to czołowy producent aparatury kontrolno-pomiarowej i największa fabryka manometrów w Europie Wschodniej. 90 lat doświadczeń składa się na dzisiejsze oblicze KFM. Współpraca z głównym partnerem – firmą WIKA – liczne inwestycje, szkolenia, wykwalifikowana kadra menedżerska, a także wdrożenie japońskiego systemu zarządzania KAIZEN przyczyniły się do wzrostu wydajności z 4 mln do prawie 15 mln sztuk przyrządów produkowanych rocznie.

***
Danuta Hozakowska
Klimatyzatory przemysłowe, wymienniki ciepła, chłodziarki płynów – firmy Cosmotec-Stulz
Wysoka temperatura ma bardzo niekorzystny wpływ na aparaturę elektryczną i elektroniczną. Przy zwiększonej temperaturze pracy rośnie awaryjność i zmniejsza się trwałość układów oraz elementów półprzewodnikowych. Wysoka temperatura w szafie z aparaturą elektryczną może powodować zakłócenia w jej pracy, a nawet awarie powodujące zatrzymanie pracy urządzenia i przestoje w produkcji. W naszej ofercie posiadamy sprzęt chłodniczy firmy Cosmotec-Stulz, którego zastosowanie może pomóc w rozwiązaniu tego typu problemów.

***
Technika czujnikowa: przewód czujnikowy zgięty 60 milionów razy
Już od 20 lat firma igus z Kolonii, specjalista ds. przewodów na obszarze poruszanych dynamicznie systemów przesyłania danych i energii, oferuje przewody typu sensor – aktor serii CF9. Od ponad dwóch lat są one oferowane także z odlewanymi ciśnieniowo wtyczkami typu M8 i M12 odpowiadającymi klasie ochrony IP67. Nowością jest poszerzenie serii „Chainflex” CF9.IN o serię CF98.INI przeznaczoną dla szczególnie małych promieni zginania, wynoszących tylko 4xd i mniejszych.

***
Polimerowe łożyska ślizgowe przy rekordzie świata w locie na wysokość. Lekkie i niezawodne elementy w prawie beztlenowej atmosferze
Indie: przemysłowiec i lotnik Dr. Vijapat Singhania w swoim balonie na gorące powietrze ustanowił nowy rekord świata w locie na wysokość. W zagrażających życiu warunkach pogodowych przy 40 hPa ciśnienia powietrza (na poziomie morza 1 013 hPa) i przy temperaturach wynoszących –60°C (na ziemi przy starcie i lądowaniu +38°C w cieniu) wzniósł się on na wysokość 21 290 m. Zdaniem konstruktorów osiągnięcie tak dużej wysokości umożliwiły lekkie i niezawodne łożyska ślizgowe „iglidur” z tworzywa sztucznego wyprodukowane przez firmę igus GmbH z Kolonii, prowadzącą badania nad polimerami i będącą specjalistą ds. łożysk.

***
Andrzej Dymitrowski
REOTRON i REOVIB – nowoczesne regulatory i sterowniki energoelektroniczne
REOTRON. W wielu zastosowaniach konieczna jest regulacja prądu, napięcia lub mocy. Układy tyrystorowe są doskonałym rozwiązaniem w przypadku takich aplikacji, ze względu na uzyskiwaną bardzo dużą sprawność, przekraczającą nawet 99%. Charakteryzują się one dużą przeciążalnością, a sterowanie fazowe pozwala na uzyskiwanie doskonałych parametrów dynamicznych. Nowoczesnymi układami regulatorów tyrystorowych jest seria REOTRON. Regulatory mają cyfrowe sterowanie, pozwalające na programowanie wielu parametrów wymaganych przez użytkownika. Możliwa jest również współpraca z zewnętrznymi układami pełniącymi nadrzędną funkcję w systemie. Regulatory jednofazowe mogą być zasilane napięciem 230 V lub 400 V. Dopasowanie odbywa się w sposób automatyczny. Układy wykonywane są dla prądów wyjściowych do 300 A. Układy trójfazowe obejmują prądy do 3 x 200 A.

***
Janusz Kotowicz, Katarzyna Janusz, Grzegorz Wiciak
Układy i technologie przemysłowe ograniczające emisję CO2
W krajach Unii Europejskiej uruchomiono w 2005 r. system handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych. Przedsięwzięcie to ma na celu ograniczenie emisji zanieczyszczeń wprowadzanych do atmosfery. W Europie już od kwietnia 2002 r. handel uprawnieniami do emisji prowadzony jest w Wielkiej Brytanii i jest to pierwszy ponadsektorowy system tego typu na świecie. Na podstawie doświadczeń zebranych w Danii, Wielkiej Brytanii i USA stwierdzono, że system handlu uprawnieniami jest najbardziej efektywnym rynkowym instrumentem polityki ekologicznej. System ten zachęca do poszukiwania i rozwoju nowych technologii redukcji emisji zanieczyszczeń i ich wdrażania – przede wszystkim technologii o niskich kosztach redukcji emisji.

***
Mieczysław Dworczyński
Przetwornice częstotliwości TECO
Od wielu lat INTROL reprezentuje na rynku polskim firmę TECO, wcześniej znaną pod nazwą TAIAN. TECO jest dużą firmą elektrotechniczną z siedzibą na Tajwanie, posiadającą w swojej ofercie różnorodne urządzenia automatyki, w tym także przetwornice częstotliwości. Wprowadzone niedawno na rynek nowe modele dobrze ilustrują nowe tendencje w projektowaniu małych napędów. Nowa generacja produkowanych przez TECO przetwornic częstotliwości składa się z dwóch serii...

***
Stefan Piontek
Monitoring Emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłu w BOT Elektrownia Turów SA i jego wykorzystanie w procesie technologicznym
Ogólny opis i charakterystyka systemu. Monitoring Emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłu jest zbiorem funkcjonalnym, służącym do realizacji wymogów prawnych (rozliczenie z wyemitowanych, określonych składników spalin w zakresie spełnienia wymaganych standardów emisji, jak również opłat za korzystanie ze środowiska) oraz funkcji technologicznych i zarządzania. Elementami tego zbioru są m.in. elementy konstrukcyjne, metrologiczne, informatyczne oraz zbiór różnych procedur organizacyjnych, algorytmów przeliczeniowych, sposobów agregacji informacji ekologicznych w zależności od potrzeb użytkownika, wykonywanych w sposób automatyczny bądź manualny.

***
Edward Tomasiak
Niekonwencjonalne sterowanie proporcjonalne natężeniem przepływu
Sterowania numeryczne maszyn technologicznych wymagają zastosowania w napędach hydraulicznych techniki proporcjonalnej. Technika ta realizuje proporcjonalność pomiędzy sygnałem sterującym (natężeniem prądu sterującego lub napięciem) a wielkością hydrauliczną wyjściową w postaci ciśnienia lub natężenia przepływu. Stąd też istnieje możliwość: – ciągłego dopasowywania obciążenia i prędkości roboczych w celu utrzymania optymalnych warunków technologicznych i technicznych; – utrzymania obciążeń i prędkości roboczych zgodnie z cyklogramem procesu technologicznego; – zastosowania mikroprocesorów i sterowników programowalnych do realizacji procesów technologicznych.

***
Godżajew, Borkowski, Cypko, Sokołow-Dobriew, Szechowcow, Szewczuk, Liaszenko
Model dynamiczny do badania procesów obciążenia elementów układu napędowego ciągnika gąsienicowego
Postęp w budowie ciągników gąsienicowych charakteryzuje się stałym wzrostem wymagań dotyczących zarówno wskaźników funkcjonalnych (wydajność, uniwersalność, szybkobieżność, dynamiczność), jak i użytkowych (niezawodność, trwałość, mała hałaśliwość i wibroaktywność). Zarówno jedne, jak i drugie wskaźniki są wprost zależne od obciążenia i jakości konstrukcji zespołów układu napędowego, bezpośrednio zaangażowanych w proces przenoszenia napędu od silnika do pędnika gąsienicowego.

***
O tym, czego nie widać w tunelu
Śląska aglomeracja jest bardzo ważnym węzłem komunikacyjnym o znaczeniu europejskim, w którym przecinają się transeuropejskie korytarze drogowe z kierunków wschód – zachód i północ – południe. Kierunkiem dominującym w ruchu drogowym jest kierunek wschód – zachód, który według szacunków pokonuje ok. 150 tys. pojazdów na dobę. Do przeniesienia takiej ilości pojazdów jeden szlak komunikacyjny w postaci autostrady A4 jest niewystarczający.

***
Ian C. Evans
Napędy prądu przemiennego do zastosowań morskich i offshore – czy mogą współistnieć w harmonii?
Napędy prądu przemiennego, powszechnie stosowane w instalacjach okrętowych i offshore, często charakteryzują się mocą wielu megawatów w przypadku jednego układu elektroenergetycznego oraz stanowią nawet do 85% całkowitego obciążenia zainstalowanego w takim układzie. Poniższe informacje stanowią rodzaj spojrzenia na zagadnienie zniekształceń od składowych harmonicznych oraz na realność rozwiązań z tym związanych (często odległą od tego, co inżynierowie sprzedaży napędów mówią swoim klientom!). Układy napędowe 6-impulsowe. Ogromna większość napędów prądu przemiennego o zmiennej prędkości w zakresie mocy od niewielu kW przy zasilaniu niskonapięciowym aż do około 10 MW na poziomie średnich napięć, instalowanych obecnie na statkach i obiektach offshore, jest typu PWM (o modulowanej szerokości impulsu).

***
Tadeusz Żaba
Monitoring i sterowanie systemem wodociągowo-kanalizacyjnym na przykładzie wodociągów krakowskich
W rozbudowanym systemie wodociągowym o skomplikowanej technologii uzdatniania wody w kilku zakładach produkcyjnych trudno jest prowadzić prawidłową eksploatację bez systemu rejestrującego podstawowe parametry procesu produkcji oraz pozwalającego na automatyzację pracy poszczególnych elementów procesu uzdatniania. Przy systematycznym wzroście długości sieci wodociągowej i jednoczesnym spadku ilości wody dostarczanej mieszkańcom istotnego znaczenia nabiera również monitoring sieci dosyłowej oraz miejskiej z jednej strony, a z drugiej właściwe sterowanie rozpływem wody i jej ciśnieniem w poszczególnych rejonach miasta dla zapewnienia pełnego komfortu obsługi mieszkańców.

***
Józef Koczor
Nowoczesne metody projektowania automatyki. CAD Elektryczny
W artykule przedstawiono krótki zarys możliwości oprogramowania dla elektryków i automatyków SEE Electrical Expert, oferowanego przez międzynarodowe przedsiębiorstwo IGE+XAO. Obecnie, w erze globalizacji usług, znaczna część zakupów nowego oprogramowania jest związana ze współpracą polskich inżynierów z inżynierami w Europie. Wymusza to stosowanie kompatybilnych rozwiązań w zakresie projektowania i prowadzenia dokumentacji technicznej maszyn i urządzeń. IGE+XAO Polska dostarcza rozwiązania powszechnie znane w Europie.

***
Mariusz Lipiński
Algorytm oceny jakości pracy układów regulacji dla potrzeb bloków energetycznych
Obecnie, w praktyce eksploatacyjnej bloków energetycznych, ma miejsce subiektywna ocena jakości pracy układów regulacji, głównie oparta na wzrokowej ocenie czasowego przebiegu wielkości regulowanej lub uchybu regulacji tej wielkości. Choć znane są powszechnie kryteria oceny jakości pracy układów regulacji, to nie są one w praktyce wykorzystywane. Dzięki prostocie prezentowanego algorytmu może być on stosowany do oceny jakości regulacji parametrów eksploatacyjnych bloku energetycznego. Jest to nowe spojrzenie na sposób oceny jakości regulacji, w którym to jego wynik jest zbieżny z oceną niezależnego eksperta.

***
Ryszard Klencz, Grzegorz Wiciak
Konferencja Naukowo-Techniczna. Automatyzacja w Elektroenergetyce 2007
Miesięcznik „Napędy i Sterowanie” w dniach 26–27 kwietnia br. zorganizował już po raz 9. Konferencję Naukowo-Techniczną z cyklu „Automatyzacja w Elektroenergetyce 2007”. Nad wydarzeniem, które odbyło się w Hotelu „Wodnik” w Bełchatowie, objęli patronat honorowy: BOT Górnictwo i Energetyka SA, BOT Elektrownia Bełchatów SA, BOT Elektrownia Turów SA, PKE SA Południowy Koncern Energetyczny, Instytut Maszyn i Urządzeń Energetycznych – Politechniki Śląskiej, Instytut Automatyki Systemów Energetycznych we Wrocławiu, KAPE, Bosch Rexroth.

***
Najwyższe oceny dla tegorocznej edycji Targów HANNOVER MESSE
Targi HANNOVER MESSE potwierdziły i umocniły swą pozycję światowego lidera wśród międzynarodowych imprez technologicznych. W halach targowych panowały wyjątkowo pozytywne nastroje: wyczuwalna otwartość na innowacyjne rozwiązania i gotowość do inwestowania w nowe technologie. Na tegoroczną imprezę przybyli przedstawiciele wszystkich najważniejszych gałęzi przemysłu, by w sprzyjającej atmosferze wyznaczyć nowe kierunki rozwoju i zaprezentować swe cele biznesowe. Rekordowe statystyki Targów oraz wyjątkowo duża liczba pokazanych innowacji produktowych przekroczyły zarówno oczekiwania odwiedzających, jak i samych wystawców. HANNOVER MESSE po raz kolejny stały się platformą prezentacji osiągnięć światowego rynku oraz inspiracją do jego dalszego rozwoju.