Archiwum - numer 7-8/2018
Napędy i Sterowanie
numer 7-8/2018
Seria modułów półprzewodnikowych od Hitachi (seria Suijin) zapewnia szeroki zakres mocy oraz wysoką wydajność prądową, aby sprostać najbardziej wymagającym aplikacjom rynku motoryzacyjnego. Seria modułów od Hitachi dedykowanych dla pojazdów elektrycznych
Napęd elektryczny to temat zyskujący coraz większą popularność wśród producentów pojazdów, organów regulacyjnych oraz konsumentów. Projektanci pojazdów coraz częściej muszą zwracać uwagę, aby spełnić wymagania formalne oraz oczekiwania rynkowe związane z technologią napędu elektrycznego dla aut osobowych, dostawczych oraz pojazdów transportu zbiorowego.
***
Przekładnie przemysłowe. Rozwiązania dla systemów transportowych
Najwyższa wydajność potrzebuje sprawdzonego partnera – SEW-EURODRIVE od wielu lat jest jednym z wiodących światowych producentów techniki napędowej. Eksperci SEW-EURODRIVE służą swoim doświadczeniem w doborze optymalnego rozwiązania napędowego do wymagań klientów. Nasza oferta obejmuje nie tylko pojedyncze komponenty, takie jak przekładnie, sprzęgła lub hamulce, lecz także kompletne systemy, które są dopasowane do Państwa potrzeb.
***
HIWIN – robot gotowy. Robot w zestawie gotowym do montażu – do manewrowania i obróbki
Robot RA605 firmy HIWIN – specjalisty w zakresie techniki napędowej – to wytrzymały robot umożliwiający obciążanie do 5 kg. Dzięki swoim sześciu obrotowym osiom RA605 daje możliwość operowania małymi częściami, jak również wykonywania montażu, okrawania lub polerowania detali na liniach produkcyjnych.
***
Przewody i kable Helukabel stosowane w trudnych warunkach przemysłowych oraz w górnictwie odkrywkowym
Instalacje elektryczne stosowane w kopalniach odkrywkowych i zakładach przetwórczych kruszyw budowlanych muszą sprostać szczególnym wymaganiom. W tego typu aplikacjach przewody i kable są narażone na ciężkie, specyficzne warunki eksploatacji – duże zapylenie, wibracje, ciągle zmieniające się warunki atmosferyczne itp. Helukabel Polska, jako producent dostarczający kable i przewody stosowane w różnych aplikacjach i do różnych warunków pracy, może zaproponować odpowiednie rozwiązania dla przemysłu ciężkiego.
***
Zabezpieczenie przeciwprzepięciowe SineSentinel i SineTamer
W ciągu ostatnich 15 lat byliśmy świadkami redukcji napięć roboczych w korelacji z wykładniczym wzrostem prędkości przetwarzania mikroprocesorów. Wraz ze wzrostem szybkości przetwarzania informacji wzrasta potrzeba stabilności napięcia zasilającego. Ta szybkość wzrostu jest mniej wymagająca niż spadek nachylenia powyższych krzywych prędkości przetwarzania lub napięcia roboczego. Jednak popyt na stabilne dostawy energii elektrycznej istnieje i będzie rósł jeszcze bardziej w drugiej dekadzie XXI wieku.
***
Piotr Gaj, Grażyna Suchacka
25 lat w sieciach komputerowych
W dniach 19–22 czerwca w Gliwicach na Politechnice Śląskiej miała miejsce jubileuszowa edycja międzynarodowej konferencji naukowej Sieci Komputerowe (Computer Networks CN2018). Konferencja ta była organizowana po raz 25, licząc od pierwszej edycji w roku 1993. Dotychczas miejscem spotkań były zwykle ośrodki konferencyjne zlokalizowane poza Alma Mater organizatorów. W tym roku, z racji jubileuszu, konferencja odbyła się na terenie wydziału, z którego się wywodzi, czyli na Wydziale Automatyki, Elektroniki i Informatyki Politechniki Śląskiej.
***
Linteli CHARGE DUO. Wolno stojąca stacja ładowania samochodów elektrycznych
Linteli Sp. z o.o. specjalizuje się w sprzedaży urządzeń rozdzielczych i transformujących średniego napięcia, zabezpieczeń sieciowych, silników i napędów elektrycznych. W związku z rozwijającym się rynkiem elektromobilności, który jest spowalniany m.in. przez brak ogólnodostępnej infrastruktury ładowania samochodów elektrycznych w Polsce, wychodzimy naprzeciw oczekiwaniom przyszłych i obecnych właścicieli pojazdów z napędem elektrycznym i hybrydowym, proponując własny produkt wolno stojącej stacji ładowania prądem przemiennym o normalnej mocy.
***
Grzegorz Waligórski
Styczniki i przekaźniki przeciążeniowe firmy NOARK Electric
Firma NOARK Electric oferuje styczniki do różnorodnych systemów przemysłowych i sterujących, dla maksymalnego prądu znamionowego 500 A, w kategorii użytkowania AC-3 dla 400 V. Zostały również przygotowane specjalne wykonania styczników: do baterii kondensatorów Ex9CC oraz do układów nawrotnych z wbudowaną blokadą mechaniczną Ex9CSR i Ex9CR. Wszystkie styczniki mogą być rozbudowane o szeroką gamę akcesoriów, w celu spełnienia wymagań w najbardziej rygorystycznych aplikacjach.
***
Dziękujemy i zapraszamy za rok!
Dziękujemy za udział w Międzynarodowych Targach Energetyki EXPOPOWER oraz Międzynarodowych Targach Energii Odnawialnej GREENPOWER 2018. Wierzymy, że targowe dni były dla Państwa okazją do nawiązania nowych oraz podtrzymania dotychczasowych, trwałych kontaktów biznesowych.
***
Jerzy Sobczak
Falownik SX1000, moce 30 kW, 37 kW
W roku 2015 firma Sanyu Sp. j. wprowadziła nowy produkt. Jest nim przemiennik częstotliwości serii SX1000. Poświęciliśmy już wiele artykułów opisujących właściwości tego falownika na łamach miesięcznika „Napędy i Sterowanie”. Warto jednak przypomnieć, że reprezentuje on nową generację wysokiej jakości wielofunkcyjnych, ekonomicznych i tanich przemienników częstotliwości. Przemiennik częstotliwości SX1000 jest energooszczędnym przemiennikiem skalarnym, zasilanym jedno- lub trójfazowo, produkowanym obecnie do mocy 22 kW.
***
Napędy przemysłowe Rossi – „specjaliści od zadań specjalnych”
Firma Rossi już od 65 lat dostarcza rozwiązania napędowe dla najbardziej wymagających zastosowań przemysłowych. Oferta produktowa obejmuje bardzo szeroki asortyment przekładni, silników i motoreduktorów, zawarty w 17 katalogach produktowych.
***
Zoptymalizuj koszty, zwiększ efektywność – zainwestuj w NORD
„Koszty cyklu życia” rozwiązań napędowych obejmują wszystkie ponoszone koszty od zakupu i uruchomienia, przez użytkowanie i konserwację, aż po utylizację. Aby zoptymalizować całkowity koszt posiadania (TCO Total Cost of Ownership), NORD DRIVESYSTEMS oferuje indywidualne wyliczenia TCO, zintegrowane koncepcje dotyczące kosztów i optymalizacji wydajności, a także niezawodną i wydajną technologię napędową.
***
DREMA 2018 na drodze do Przemysłu 4.0
Już w dniach 11–14 września 2018 Poznań przez cztery dni stanie się stolicą przemysłu drzewnego i meblarskiego, a Międzynarodowe Targi Maszyn i Narzędzi dla Przemysłu Drzewnego i Meblarskiego DREMA wyznacznikiem zmian, trendów i kierunku, w jakim zmierza branża.
***
Konektory M12 dla przemysłowych instalacji Ethernet. Pełna prędkość transmisji danych
Konektory M12 z ochroną IP67 doskonale sprawdzają się w wymagających aplikacjach przemysłowych Ethernet. Wersje z kodowaniem X gwarantują wysoką jakość transmisji danych. Wersje z kodowaniem Y umożliwiają transmisję danych i zasilania.
***
Wydajne instalacje sieciowe
Maszyny i systemy coraz częściej pracują w sieciach. Rośnie znaczenie rozwiązań z zakresu automatyki oparte na Ethernet. Kluczowym zagadnieniem jest przejście z PROFIBUS na PROFINET, co umożliwia implementowanie elastycznych topologii gwiazdy. To prowadzi do zwiększenia liczby komponentów Ethernet na maszynach i w systemach. Murrelektronik oferuje ekonomiczne, odpowiednie do pracy w sieci moduły Ethernet.
***
Przekładnie Transtecno® IRON – moc w żeliwnej obudowie
Przekładnie zębate są stosowane zarówno w małych mechanizmach zegarowych, jak i w napędach olbrzymich statków. Szczególne znaczenie mają przekładnie przenoszące duże moce, które często mają zastosowanie jako napęd główny. Od prawidłowej pracy takich przekładni zależy nie tylko właściwa praca maszyn, ale również i całego zakładu. Dlatego w odniesieniu do tych przekładni oczekiwane są specjalnie wysokie wymagania dotyczące ich niezawodności i żywotności. Często warunki techniczne i ekonomiczne uniemożliwiają stosowanie w przekładniach dużych mocy nadmiernych zapasów bezpieczeństwa (przewymiarowania mocy i momentu) i dlatego konstruktor ma specjalnie trudne zadanie znalezienia kompromisu pomiędzy wymogami pewności ruchu a względami technicznymi i ekonomicznymi.
***
5–8.06.2018 r., Poznań. ITM Polska, Subcontracting, Modernlog, Focast, 3D Solutions
Dźwięki pracujących maszyn, liczne rozmowy, spotkania kooperacyjne oraz ciekawe konferencje – za nami Targi ITM Polska Innowacje – Technologie – Maszyny oraz odbywające się w tym samym czasie Targi Logistyki, Magazynowania i Transportu MODERNLOG, Targi Skanu i Druku 3D SOLUTIONS, Forum Odlewnicze FOCAST oraz Targi Kooperacji Przemysłowej SUBCONTRACTING. Przez cztery dni na każdym metrze kwadratowym przestrzeni targowej czuć było powiew zmian.
***
Elmatic Professional Drives – nowe przemienniki częstotliwości w ofercie Elmark Automatyka
Elmark Automatyka wprowadza do swojej oferty przemienniki częstotliwości pod własną marką Elmatic Professional Drives. Jest to propozycja dla wszystkich nowych i obecnych naszych klientów, którzy szukają odpowiedniej jakości za rozsądną cenę. Zastosowanie falowników w aplikacjach napędowych w dzisiejszych czasach jest już standardem. Wśród głównych zalet rozwiązań opartych o przemienniki częstotliwości należy wymienić przede wszystkim ich optymalne dopasowanie układu do jego bieżącego zapotrzebowania na energię elektryczną, co powoduje znaczne jej oszczędności. Ważną rolę odgrywa odpowiedni dobór falownika do danej aplikacji, jego wydajność prądowa w trybie normalnej pracy powinna być nie mniejsza niż zapotrzebowanie znamionowe silnika na prąd. Elmatic Professional Drives proponuje trzy serie falowników dedykowanych do różnych zastosowań.
***
TOOLEX – narzędzie biznesowego sukcesu
Od 2 do 4 października 2018 roku, Centrum Targowo-Konferencyjne Expo Silesia ponownie zaprasza na wydarzenia skierowane do branży przemysłowej, dotyczące maszyn i narzędzi, wirtualizacji procesów oraz olejów i smarów.
***
Produkty do HYDRAULIKI firmy FOR S.p.A.
Od czasu założenia w 1979 r. spółka FOR S.p.A., należąca do Grupy Borghi, zawsze ściśle współpracowała z producentami oryginalnego wyposażenia (OEM) w branży maszyn samojezdnych.
***
Trwa rejestracja na Konferencję Automotive!
W dniach 6–7.09.2018 r. w Zakopanem odbędzie się czwarta edycja Konferencji Automotive, jednego z największych w Polsce spotkań branży motoryzacyjnej. Partnerem Technologicznym wydarzenia jest firma Siemens.
***
31. Międzynarodowe Energetyczne Targi Bielskie ENERGETAB 2018
ENERGETAB to największe w Polsce targi nowoczesnych urządzeń, aparatury i technologii dla przemysłu energetycznego. Jest to zarazem jedno z najważniejszych spotkań czołowych przedstawicieli sektora elektroenergetycznego. Targom towarzyszyć będą konferencje, seminaria i prezentacje wystawców – zatem jest to także doskonałe forum dla rozmów o aktualnych kierunkach rozwoju branży oraz wdrażanych innowacjach.
***
XXVI edycja Międzynarodowych Targów Maszyn i Urządzeń dla Wodociągów i Kanalizacji WOD-KAN za nami
Ponad 300 wystawców z Polski i wielu krajów Europy spotkało się w nowoczesnym obiekcie Bydgoskiego Centrum Targowo-Wystawienniczego, aby przez trzy czerwcowe dni prezentować swoją ofertę, nawiązywać kontakty z nowymi oraz spotkać się ze stałymi kontrahentami.
***
Mariusz Czechowicz
XXVII Konferencja Naukowo-Techniczna KOMEL. Problemy eksploatacji maszyn i napędów elektrycznych
W dniach 23–25.05.2018 r. w Rytrze po raz 27. spotkali się uczestnicy Konferencji Naukowo-Technicznej
„Problemy eksploatacji maszyn i napędów elektrycznych”, organizowanej przez Instytut Napędów i Maszyn Elektrycznych KOMEL z Katowic przy współudziale firmy WEG International Trade GmbH. Tegoroczna Konferencja PEMINE została po raz pierwszy objęta honorowym patronatem przez Ministra Przedsiębiorczości i Technologii – Panią Jadwigę Emilewicz. Patronat nad Konferencją po raz kolejny objął Komitet Elektrotechniki PAN. Konferencję zorganizowano przy współpracy Stowarzyszenia Elektryków Polskich.
***
XXII Konferencja Automatyków – RYTRO
Jak co roku, szerokie grono automatyków spotkało się w dniach 22–23 maja 2018 na XXII Konferencji Automatyków w Rytrze pod hasłem „Automatyka w Inżynierii Środowiska”.
***
Katarzyna Zając
W przyszłość patrzymy z optymizmem – rozmowa z Tomaszem Kosikiem, dyrektorem generalnym Emerson Automation Solutions
***
Artur Kozłowski, Piotr Wojtas
PRZEMYSŁ 4.0 – wyzwania dla górnictwa
Koncepcja Przemysłu 4.0, oznaczająca tzw. czwartą rewolucję przemysłową, wkracza coraz bardziej w kolejne elementy życia i funkcjonowania człowieka. Korzyści, które można zyskać dzięki zastosowaniu najnowszych technologii, przekonują największych jej przeciwników. Wyróżniki koncepcji, a jednocześnie elementy związane z techniczną realizacją, w postaci nowoczesnych rozwiązań inteligentnych czujników, infrastruktury teleinformatycznej, przetwarzania dużych zbiorów danych, stają się dzisiaj podstawowym elementem stosowanej infrastruktury technicznej. Zauważalny jest coraz większy rozwój technologii i środków technicznych. Potwierdzone to jest kolejnymi implementacjami w różne branże, np. Logistyka 4.0, Motoryzacja 4.0 itp.
***
Dominik Bałaga, Marek Kalita, Michał Siegmund, Andrzej Urbanek, Arkadiusz Waloszczyk
Projekt i próby doświadczalne automatycznego systemu gaszenia mgłowego pożarów napędów przenośników taśmowych
Streszczenie: Ciągłość pracy zakładów górniczych w znacznym stopniu zależy od transportu urobku, a więc prawidłowej i bezawaryjnej pracy przenośników taśmowych. Obecnie obserwowane jest duże zainteresowanie zakładów wydobywczych systemami zabezpieczającymi przed powstaniem pożaru na stacjach napędowych i zwrotnych oraz na trasach przenośników. W artykule przeprowadzono analizę zagrożeń pożarowych na trasach przenośników taśmowych oraz systemów minimalizujących ryzyko ich wystąpienia. Większość systemów wykorzystuje czujniki temperatury lokalizowane na końcach linii detekcyjnej, co w przypadku ich awarii może przyczynić się do opóźnionej reakcji na wykryte źródło ognia. Stosowane w nich dysze zraszające nie wykorzystują technologii wytwarzania mgły wodnej, wykazującej dużą skuteczność gaszenia. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom zakładów górniczych, podjęto prace nad opracowaniem systemu automatycznego gaszenia mgłowego przeznaczonego do napędów przenośników taśmowych.
ENG Designing and testing the automatic water mist fire extinguishing system for belt conveyors
Abstract: Continuity of mining plants operation mainly depends on run-of-mine transportation, i.e. on effective failure-free operation of belt conveyors. At present we observe increasing interesting of the coal processing plants in the systems protecting against fire ignition on belt conveyors’ driving and return ends. Analysis of fire hazards on belt conveyor routes is given and the systems minimizing the fire risk are discussed. Most of the systems use temperature sensors located at ends of detection line, what in the case of failure can cause delay in reaction to the detected source of fire. Installed spaying nozzles do not use water mist generation technology which enables high efficient fire extinguishing. To meet the demand of mining plants we started the research project on development of automatic water mist system for extinguishing the source of fire in the belt conveyors’ drives.
***
Jarosław Tokarczyk, Andrzej Turewicz, Marek Dudek, Kamil Szewerda, Edward Pieczora
Komputerowe wspomaganie procesu konfiguracji i oceny środków pomocniczego transportu górniczego
Streszczenie: W artykule omówiono modułowy system wspomagania projektowania pomocniczego transportu kopalnianego STD (ang. Safe Trans Design) w wersji 2.0, opracowany w Instytucie Techniki Górniczej KOMAG i wdrożony w kopalniach Jastrzębskiej Spółki Węglowej SA. Przedstawiono założenia i strukturę systemu oraz omówiono jego moduły: konfigurator zespołów transportowych, moduł obliczeń trakcyjnych i moduł analizy kolizyjności 2D. System STD stosowany jest w pracach projektowych dotyczących górniczych układów transportowych z wykorzystaniem kolejek podwieszonych i spągowych. Przedstawiono możliwości obliczeń dynamicznych odziaływania kolejek podwieszonych na trasę jezdną w świetle najnowszych przepisów.
ENG Computer aided process of configuration and evaluation of auxiliary mining transport means
Abstract: The article discusses the STD (Safe Trans Design) modular support system in version 2.0, developed in KOMAG Institute of Mining Technology and implemented in the mines of Jastrzębska Spółka Węglowa SA. The assumptions and structure of the system and its modules have been discussed: the configurator of suspended monorail, the traction calculation module and the 2D collision analysis module. The STD system is used in design works related to mining transport systems with the use of suspended monorails and floor-mounted railways. The possibilities of dynamic calculations of the impact of suspended monorails on the arch road support in the light of the latest regulations are presented.
***
Andrzej Dzikowski, Tomasz Gąsior, Jacek Przybyłka, Piotr Dukalski, Tomasz Jarek
Platforma badawcza napędów górniczych z silnikiem synchronicznym wzbudzanym magnesami trwałymi
Streszczenie: Artykuł prezentuje możliwości badawcze platformy wyposażonej w dwa bliźniacze silniki synchroniczne wzbudzane magnesami trwałymi typu IPMSM, zesprzęglone ze sobą poprzez momentomierz. Na platformie badawczej jeden z silników stanowi obciążenie dla drugiego badanego silnika, przy czym konfiguracja, który silnik napędza, a który obciąża, jest dowolna. Silnik obciążający może obciążać silnik badany momentem stałym lub modulowanym, charakterystycznym np. dla napędu posuwu górniczego kombajnu ścianowego. W artykule zostały również przedstawione parametry obciążenia sieci zasilającej przez platformę badawczą, jakie wystąpiły w trakcie próbnego nagrzewania silnika badanego typu dSMKwsK 180M-4 o mocy projektowej 70 kW w czasie pracy ciągłej S1, obciążonego mocą mechaniczną 78 kW.
ENG Research platform for mining drives with permanent magnets synchronous motor
Abstract: The article presents research platform equipped with two Interior mounted Permanent Magnet Synchronous Motors, connected to each other via a coupling and measuring shaft. On the research platform one motor is a burden for the other. The configuration with motor it is the test of the engine and with is a burden is arbitrary. The engine may impose burdensome tested engine torque constant or modulating characteristic, eg. for the feed drive mining shearer. The article also presented the parameters load the mains through a research platform which occurred during engine warm-up test of the type dSMKwsK 180M-4 with a projected power 70 kW during continuous operation S1, loaded with 78 kW of mechanical power.
***
Stefan Gierlotka
Rozwój elektrycznych urządzeń budowy przeciwwybuchowej dla kopalń metanowych
Górnictwo od samego początku było zawodem niebezpiecznym, a katastrofy górnicze zdarzały się często. Specyfika warunków środowiskowych podziemnych kopalń, zwłaszcza podczas eksploatacji pokładów węgla, przejawia się występowaniem wybuchowych gazów i pyłu węglowego. Największe niebezpieczeństwo w wyrobiskach górniczych powoduje obecność metanu CH4, który zagraża wybuchem. Objętościowa zawartość metanu od 4,9 do 15,4% w powietrzu powoduje jego stężenie wybuchowe.
***
Stefan Gierlotka
Rozwój górnictwa i energetyki na Spitsbergenie
Spitsbergen jest największą wyspą archipelagu Svalbard, graniczącą z Oceanem Arktycznym oraz Morzami: Norweskim, Grenlandzkim i Barentsa. Dominuje rzeźba górska z licznymi dolinami polodowcowymi. Zajmuje powierzchnię 38 tys km2, w tym ponad połowa powierzchni pokryta jest lodem. Zachodnią część Spitsbergenu budują góry o płaskich szczytach i stromych zboczach. W głębi wyspy są pola lodowcowe. Na zboczach gór częste są formy osuwiskowe w postaci piargów. Wieczna zmarzlina, noc polarna, suchy arktyczny klimat, niskie temperatury – to warunki, jakie występują na Spitsbergenie. Przez ponad 100 dni w roku panują tu noc (październik – luty) oraz dzień polarny (kwiecień – sierpień). Powierzchnię terenu pokrywa uboga roślinność tundrowa. Występują tu zwierzęta przystosowane do panujących warunków: niedźwiedzie i lisy polarne, renifery, foki, morsy, wiele gatunków ptaków. Niewątpliwie królem Arktyki jest niedźwiedź polarny. Jest jedynym drapieżnikiem wodno-lądowym, któremu nikt nie zagraża. Jest on największym ze wszystkich gatunków niedźwiedzi. Masa jego ciała osiągać może nawet 1 tonę, a wysokość do 3 metrów, gdy stanie na tylnych łapach. Poruszając się po Spitsbergenie, dla ochrony przed niedźwiedziami obowiązkowe jest posiadanie broni.
***
Mirosław Czechowski, Maciej Sułowicz
Propozycja metod diagnostyki układów napędowych wagonów tramwajowych
Streszczenie: W artykule przedstawiono analizę uszkodzeń zespołów napędowych wagonów tramwajowych oraz zaproponowano układ do bezinwazyjnej diagnostyki większości tych defektów. Przeprowadzono badania diagnostyczne na wybranych zespołach napędowych wagonów tramwajowych w jednym z przedsiębiorstw komunikacyjnych. Badano różne układy napędowe wagonów w pełni sprawne oraz układy napędowe z uszkodzeniami pozwalającymi na wykonanie pomiarów diagnostycznych podczas normalnej jazdy wagonu.
Wyniki przeprowadzonych badań pozwoliły na opracowanie metodyki i zakresu badań stanu napędów wagonów tramwajowych w zależności od typu wagonu. Rejestracja i analiza kilku sygnałów prądu, napięcia, prędkości obrotowej, drgań, oprócz typowych funkcji diagnostycznych służących do określenia stanu badanych napędów, pozwala również na uzyskanie dodatkowych informacji np. o efektywności przetwarzania energii przez napęd wagonu tramwajowego podczas jazdy. Wybrano najskuteczniejsze metody analizy i opracowano algorytmy oceny diagnostycznej. W oparciu o przeprowadzone analizy sformułowano procedurę badań diagnostycznych, która pozwoli na wiarygodną ocenę stanu silników podczas jazd kontrolnych. Wypracowana metoda będzie przydatna w przedsiębiorstwie do typowania maszyn do remontu, jak i kontroli stanu maszyn po wykonanych zabiegach remontowych. Opracowane procedury badań mogą zostać również zaadaptowane do oceny stanu szczególnie silników indukcyjnych klatkowych w napędach innych pojazdów niż wagony tramwajowe.
ENG PROPOSED METHODS OF DIAGNOSTICS OF THE DRIVE SYSTEMS OF A TRAM WAGON
Abstract: This paper presents an analysis of faults in drive systems of tram wagons and proposes a system for the non-invasive diagnosing of the majority of these faults. Diagnostic tests were carried out on the selected drive systems of tram wagons of a public transport company. Various drive systems were tested which included both faulty drive systems and fault-free systems – this allowed for the performing of diagnostic measurements during periods of standard operation. The results of the performed tests enabled the design of appropriate methodology and the defining of the required research breadth which was to be conducted on the drive systems of tram wagons of specific types. The research required the recording and interpretation of signals relating to current, voltage, rotational speed, and vibrations – this was in addition to the standard diagnostic procedures used to assess the condition of the tested drive systems. These signal records assisted in the obtaining of additional information such as that which is concerned with the effectiveness of energy conversion by the drive system of a tram wagon during its operation. The authors selected optimum analysis tools and developed algorithms for diagnostic evaluation. Based on the analysis data the authors formulated a procedure for condition monitoring of the motors in tram wagons during test drives. The developed method will be useful for evaluating the conditions of tram wagons and scheduling their maintenance. The procedure can be adapted for evaluating especially the condition of cage induction motors in other types of vehicles.
***
Stanisław Gędek, Anna Kucharska, Mariusz Ruszel
Geopolityczne oraz makroekonomiczne uwarunkowania wzrostu ceny paliw
W ostatnim czasie ceny paliw śledzone są z uwagą z powodu ich znacznego wzrostu. Społeczny niepokój budzi fakt perspektywy dalszych podwyżek. Próba oszacowania przyszłych opcji rozwoju cen paliw kieruje w stronę analizy przyczyn, dla których ów wzrost wystąpił obecnie. Pogłębiona obserwacja ekonomicznych trendów i rozgrywających się wydarzeń na świecie pozwala na wyodrębnienie czynników, które mają wpływ na zmiany cen surowców na światowych rynkach, a w dalszej konsekwencji paliw dla odbiorców końcowych.
***
Andrzej Bień, Paweł Dybowski, Michał Rad
Badanie skuteczności ochrony łożysk przed skutkami przepływu prądów łożyskowych z zastosowaniem pierścieni zwierających
Streszczenie: Przepływ prądów łożyskowych w maszynach elektrycznych jest znanym od lat problemem eksploatacyjnym. Każdy rodzaj maszyn elektrycznych jest narażony na występowanie napięć wałowych i przepływ prądu przez łożyska. Obecnie najczęściej problem taki jest zauważany podczas eksploatacji maszyn indukcyjnych. Dobrym sposobem ochrony łożysk wydaje się być ich zwarcie w taki sposób, aby prąd płynął poza łożyskiem i potencjał wału względem obudowy (najczęściej uziemionej) był bliski zera. W proponowanym artykule autorzy chcieliby przedstawić wyniki oceny skuteczności działania specjalnych pierścieni zwierających, których zadaniem jest właśnie ochrona łożysk przed skutkami przepływu prądu.
ENG INVESTIGATION OF THE EFFECTIVENESS OF PROTECTION AGAINST THE EFFECTS OF BEARING CURRENTS USING THE SHORT-CIRCUITING RINGS
Abstract: The flow of bearing currents in electrical machines is a known, practical problem. Each type electrical machinery is exposed to the existence of the shaft voltage which cause current to flow through the bearing. Currently, the most common problem of this is seen in the operation of induction machines. A good way of protecting the bearings seems to be a short-circuit between stator and rotor. In this situation a potential of the shaft is close to zero relative to the potential of stator (usually grounded) and the shaft current will flow by short-circuit element. In the proposed article, the authors would like to present the results of the assessment of the effectiveness of the special short circuiting rings, which are used to protect the bearings from the effects of the current flow.
***
Mariusz Korkosz, Mariusz Pilecki
Analiza wpływu klasycznych metod sterowania na zakres pracy ze stałą mocą czteropasmowego silnika reluktancyjnego przełączalnego 16/12
Streszczenie: Silniki reluktancyjne przełączalne są zaliczane do maszyn bezszczotkowych z komutacją elektroniczną. Jest to rozwiązanie o bardzo prostej konstrukcji. Brak magnesów trwałych jest z jednej strony słabszą stroną tego rozwiązania, bo wpływa na zmniejszenie sprawności ogólnej. Jednocześnie ich brak ma też pozytywne aspekty. Zaliczyć do nich możemy znacznie większą tolerancję na pracę w wysokich temperaturach otoczenia czy też możliwość wytwarzania tej konstrukcji bez konieczności stosowania bardzo wrażliwego materiału, jakim niewątpliwie jest magnes trwały. Jednym z potencjalnych zastosowań dla tej maszyny są napędy pojazdów elektrycznych. W takim przypadku, o ile jest to możliwe, należy stosować konstrukcje o możliwie szerokim zakresie pracy ze stałą mocą. W publikacji dokonano analizy wybranej konstrukcji czteropasmowej silnika reluktancyjnego przełączalnego 16/12, przeznaczonego do napędu małego pojazdu. Na bazie modelu symulacyjnego zostały wyznaczone warunki pracy silnika ze stałą mocą przy zastosowaniu klasycznych metod sterowania pracą tej maszyny.
ENG Abstract: Switched reluctance motors SRM are categorized among brushless machines with an electronic commutation and a very simple structure. However, the absence of permanent magnets causes that the overall efficiency is decreased. On the other hand, such structure has also advantages like possible operation in high temperature environments or possibility of manufacturing without using susceptible materials like permanent magnets. Therefore, SRMs can be used in electric drive vehicles where structures with as wide constant power range as possible should be used. In the paper, the chosen structure of 4-phase 16/12 SRM motor for a small vehicle drive was analysed. The performance of motor in the constant power range was determined at classical control methods based on simulation model.
***
Marek Roszak
Wdrażanie w organizacji wymagań normy ISO 9001:2015 w zakresie ryzyka
Niniejsze opracowanie dotyczy zagadnienia ryzyka jako wymagania zawartego w znowelizowanej normie ISO 9001 z roku 2015. Określono najważniejsze stojące przed organizacjami zadania związane z wdrożeniem wymagań normy w omawianym zakresie, dokonując interpretacji wymagań oraz ich korelacji w zakresie procesów zarządczych w organizacji.
***
Waldemar Fedak, Wojciech Gancarski, Stanisław Anweiler, Adam Niesłony, Roman Ulbrich
Turbina wiatrowa vawt – komputerowe badania symulacyjne
Streszczenie: Artykuł przedstawia sposób wyznaczania wartości i przebiegu mocy dla pojedynczej łopaty oraz całej turbiny o pionowej osi obrotu w zależności od ilości użytych łopat. W obliczeniach wykorzystano dane z pomiarów współczynnika oporu od kąta ustawienia profilu łopaty anemometru względem kierunku wiatru oraz pomiary sił działających na łopatę turbiny karuzelowej.
ENG Abstract: The article presents the method of determining the value and the power course for a single blade and the whole turbines with a VAWT, depending on the number of blades used. The calculations used data from coefficient of resistance measurements from the angle of the anemometer blade profile to the wind direction, and measurements of forces acting on the rotor blade.
