Archiwum - numer 06/2011
Napędy i Sterowanie
numer 06/2011
Konkurs zorganizowany został przez miesięcznik naukowo-techniczny „Napędy i Sterowanie” pod patronatem Katedry Automatyki z Wydziału Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki AGH w Krakowie.
***
Polski łazik marsjański najlepszy na świecie
Łazik marsjański Magma2 zwyciężył w prestiżowych, międzynarodowych zawodach University Rover Challenge (URC) w USA. Dwa inne polskie łaziki zajęły czwarte i szóste miejsce.
***
Mariusz Snowacki
Soft starter. Zapomniane urządzenie
Potencjał ekonomiczny w zakresie poprawy efektywności użytkowania energii elektrycznej w gospodarce światowej jest znaczący i raczej słabo wykorzystany nie tylko ze względu na szereg istniejących barier wynikających z użytych technologii, ale także z braku wiedzy potrzebnej do optymalnego doboru układów napędowych. W swojej pracy zawodowej często spotykam się z rozwiązaniem, gdzie układ napędowy jest zasilany poprzez przemiennik częstotliwości tylko i wyłącznie dla poprawy jego efektywności energetycznej. Jednak takie rozwiązanie nie zawsze jest skuteczne.
***
Dariusz Baraniak
Cykliczna i acykliczna komunikacja sieciowa z przekształtnikami częstotliwości z rodziny SINAMICS G120 przy wykorzystaniu protokołu komunikacyjnego USS – cz. I
Celem tego artykułu jest przybliżenie Państwu zagadnień związanych z cykliczną i acykliczną komunikacją między sterownikiem SIMATIC S7-1200 a przekształtnikami częstotliwości z rodziny SINAMICS G120 poprzez magistralę komunikacyjną w oparciu o protokół USS.
***
Nowe perspektywy w zarządzaniu energią w produkcji
Siemens rozszerzył funkcjonalność swoich systemów do zarządzania energią w przemyśle. Oprogramowanie SIMATIC PowerRate, które mierzy i monitoruje wartości energii w produkcji, w nowej wersji 4.0 pracuje również ze sterownikami SIMATIC S7-315 i rozwiązaniami z wykorzystaniem komputerów PC z systemem SIMATIC WinAC RTX 2010.
***
Energooszczędne rozwiązania w zakresie czystej produkcji. Higiena w przemyśle spożywczym
Clean Drive. Motoreduktory dla przemysłu spożywczego ze stopniem ochrony IP66, pokryte farbą kwasoodporną na działanie alkaliów: silniki bez żeber chłodzących i wentylatorów; moc silnika 0,12 kW; uzwojenia silnika standardowo wyposażone w termistory i z klasą izolacji F; połączenie silnika przez standardową puszkę zaciskową lub za pomocą dławików kablowych wykonanych ze stali nierdzewnej.
***
Szybkość bez ograniczeń
Gotowe do zainstalowania szybkie jednostki manipulacyjne Festo z innowacyjnym napędem paskowym ułatwiają bardzo dynamiczne operacje montażowe. Można je stosować we wszystkich przypadkach wymagających szybkiego, elastycznego i ekonomicznego pozycjonowania. Podciśnieniowe chwytaki Bernoulliego umożliwiają bezdotykową manipulację kruchymi elementami.
***
Bronisław Drak
Zagadnienia elektromechaniczne uzwojeń stojanów maszyn indukcyjnych dużej mocy
Artykuł obejmuje problematykę mechaniczną i elektrodynamiczną uzwojeń stojanów maszyn indukcyjnych dużej mocy. Zaprezentowano metodę projektowania kształtu czół cewek silników indukcyjnych dużej mocy z wykorzystaniem wspomagania komputerowego w programie KUS. Podano przykłady wykorzystania obliczeń komputerowych w produkcji szablonów kształtujących czoła cewek uzwojeń stojanów. Podano zasadę obliczeń sił elektrodynamicznych działających na przestrzenny układ czół uzwojeń silników dużej mocy i turbogeneratorów. Zaprezentowano przebiegi tych sił w stanach nieustalonych. Przeprowadzono analizę wybranych awarii uzwojeń stojanów silników i turbogeneratorów.
***
Wysoka jakość w niskiej cenie. Reduktory ślimakowe
Jako oficjalny przedstawiciel włoskiej firmy TRANSTECNO, która jest konstruktorem i producentem szerokiej oferty przekładni, proponujemy Państwu motoreduktory ślimakowe stanowiące doskonałą ofertę w zakresie małych jednostek stosowanych m.in. w urządzeniach transportu wewnętrznego, zakładach przetwórstwa spożywczego, urządzeniach pakujących i tam, gdzie małe gabaryty i niska cena, przy dobrej jakości, są warunkiem koniecznym ich stosowania.
***
Roman Miksiewicz
Właściwości silnika bezszczotkowego prądu stałego z magnesami trwałymi o różnych rozpiętościach uzwojeń stojana
W artykule przedstawiono wyniki badań symulacyjnych silnika bezszczotkowego prądu stałego o różnych rozpiętościach uzwojeń stojana. Porównano przebiegi momentów zaczepowych, napięć fazowych, momentu i prądów fazowych dla różnych uzwojeń. Wyniki obliczeń wskazują, że zastosowanie uzwojenia dwuwarstwowego skróconego w stojanie nie zawsze polepsza właściwości silnika. Lepsze rezultaty można uzyskać, stosując uzwojenie ułamkowe.
***
Niezawodne zasilacze dużej mocy serii RSP firmy Mean Well
Niezawodne i stabilne zasilanie ma istotny wpływ na poprawne działanie urządzenia lub całego systemu zasilania. Odporność na zakłócenia, układy zabezpieczające, wysoka sprawność oraz dodatkowe funkcje umożliwiają długą i bezawaryjną pracę. Firma Mean Well – światowy lider w produkcji niezawodnych zasilaczy – posiada w swej bogatej ofercie ponad 2500 różnych standardowych modeli, wśród nich wyróżnia się seria zasilaczy RSP.
***
Komfort nowoczesnych technologii
Przemysł motoryzacyjny należy do tej dziedziny gospodarki, która szczególnie korzysta z nowoczesnych osiągnięć techniki. Producenci samochodów zarówno osobowych, jak i dostawczych prześcigają się w zaawansowanym wyposażeniu pojazdów, nieraz czerpiąc z dorobku kilku dziedzin jednocześnie, np. z elektroniki, monitoringu czy systemów kontroli.
***
Tomasz Depta
Nowe przemienniki częstotliwości PowerFlex serii 755 HP Mocne napędy
W wielu sektorach przemysłu wykorzystywane są układy napędowe, w których skład wchodzą silniki o mocach liczonych w setkach kilowatów. W większości przypadków silniki te zasilane są za pomocą przemienników częstotliwości, którym stawia się specjalne wymagania dotyczące niezawodności. Wychodząc naprzeciw tym wymaganiom, firma Rockwell Automation wprowadziła do sprzedaży nowe modele przemienników częstotliwości serii PowerFlex 755 HP.
***
Piotr Adamczyk
Astraada HMI Panel. Nowa seria, nowe możliwości
Większe możliwości komunikacyjne, większa funkcjonalność, możliwość budowania bardziej złożonych aplikacji oraz niezmiennie atrakcyjna cena i bezpłatne środowisko do programowania Astraada HMI CFG – tak najprościej można scharakteryzować nową linię paneli Astraada HMI Panel, która pojawiła się w ofercie firmy ASTOR. Numery katalogowe paneli rozpoczynające się od kodu AS43 oznaczają zupełnie nową serię, która wypełnia lukę pomiędzy najtańszymi rozwiązaniami z ograniczoną liczbą portów oraz najbardziej rozbudowanymi modelami z najbogatszymi możliwościami.
***
Jacek Zarzycki
Nowe panele XV100 firmy Eaton Electric ze SmartWire-DT
Nowoczesne zarządzanie przedsiębiorstwem wymagające ciągłej optymalizacji procesów technologicznych coraz częściej wiąże się z koncepcją LEAN (Lean Manufacturing, Lean Management). Kluczem tej filozofii jest identyfikacja i eliminacja marnotrawstwa, czyli wszelkich działań niewnoszących użytecznego wkładu, a generujących koszty. Poprzez działania nieprzynoszące wartości dodanej rozumiemy pewne elementy procesów produkcyjnych, np. zbędny ruch, czasy oczekiwania, nadprodukcja, zbędny transport, wady i niewykorzystywane zasoby. Eliminacja tych elementów nie wypłynie negatywnie na efekt końcowy, a pozwoli nie tylko na obniżenie kosztów produkcji i skrócenie czasu realizacji, ale również na podwyższenie jakości, która jest tak ważna w dzisiejszych czasach.
***
Pierwszorzędny produkt jeszcze lepszy!
Na początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia Murrelektronik zaprojektował cały szereg innowacyjnych produktów przeznaczonych do instalacji sieciowych: moduły pasywne, kompaktowe moduły sieciowe oraz wtykowe przyłącza czujników i urządzeń wykonawczych. W zeszłym dziesięcioleciu firma przedstawiła modułowy system Cube67. Innowacyjny moduł węzła Cube67+ to kontynuacja konsekwentnego rozwoju technologii instalacji zdecentralizowanych.
***
Prowadniki przewodów: nowe narzędzie do otwierania prowadników skraca maksymalnie czas montażu. Z 33 na 2 sekundy
Do niedawna prowadniki przewodów serii E2/000 były otwierane ogniwo po ogniwie, szybko i komfortowo za pomocą śrubokręta. Obecnie eksperci w dziedzinie prowadników energii z firmy igus GmbH w Kolonii stworzyli opcjonalnie nowe narzędzie do otwierania prowadników, które pozwala na dalsze skrócenie czasu montażu. Przy pomocy nowego narzędzia prowadniki przewodów serii E2/000 można teraz otworzyć w czasie dwóch sekund zamiast dotychczasowych trzydziestu trzech (konwencjonalna metoda). Metodę przetestowano na przykładzie prowadnika o długości 1 m. Działanie narzędzia zademonstrowano na stronie: www.igus.pl/2sek.
***
Światłowody do dźwigów i zastosowań offshore
Rodzina światłowodów TPE Chainflex CFLG.G przeznaczona do aplikacji w nieprzerwanym ruchu zaopatruje w dane instalacje dźwigowe i przenośnikowe na całym świecie. Obie serie przewodów CFLG.6G.TC i CFLG.12G.TC z 6 lub 12 włóknami gradientowymi w 50/125 µm lub 62,5/125 µm firmy igus w Kolonii funkcjonują nawet w arktycznych temperaturach sięgających –40°C. Elastyczne pod względem pracy w niskich temperaturach przewody z włókien szklanych nie zawierają halogenu ani PVC oraz zapewniają maksymalne bezpieczeństwo elektromagnetyczne i wysoką jakość transmisji danych w technologii przesyłu przez włókna szklane.
***
Europejski Kongres Gospodarczy 2011. Górnośląskie spotkanie na szczycie
III Europejski Kongres Gospodarczy (ang. European Economic Congress – EEC) w Katowicach zgromadził blisko 6 tys. osobistości reprezentujących polski rząd, Komisję Europejską, świat nauki i przedstawicieli najważniejszych firm Europy Środkowej. W dniach 16–18 maja br. odbyło się ok. 100 sesji tematycznych, podczas których poruszano wiele istotnych tematów, takich jak innowacyjna gospodarka Europy, rynek energii w Polsce, innowacje w medycynie i farmacji, energetyka atomowa, czyste technologie atomowe i węglowe, bezpieczeństwo energetyczne, energetyka gazowa czy odnawialne źródła energii.
***
Piotr Augustynek
Wysokoprądowy sterownik w kombinacji z silnikiem bezszczotkowym do aplikacji zasilanych akumulatorowo
Firma Dunkermotoren GmbH, światowej klasy producent rozwiązań do kontroli ruchu, rozszerzyła swoją ofertę o nowe, interesujące rozwiązanie składające się z wysokoprądowego kontrolera i perfekcyjnie pasującego do aplikacji niskonapięciowych lub zasilanych bateryjnie (12/24 V) silnika bezszczotkowego prądu stałego.
***
KKA’2011 – polskie forum nauki
W dniach 19–22 czerwca br. w Kielcach Cedzynie odbędzie się XVII Krajowa Konferencja Automatyki KKA’2011.
***
Porozumienie przemysłowe na rzecz promocji inteligentnych sieci wodociągowych. SWAN
Schneider Electric we współpracy z Derceto, Echologics (oddział Mueller Water), i2O Water, TaKaDu i Telvent ogłosił utworzenie Smart Water Networks (Inteligentne Sieci Wodociągowe – SWAN), globalnego porozumienia przemysłowego zawiązanego w celu promocji rozwoju i wdrażania systemów sterowanych danymi dla lepszego zarządzania i funkcjonowania sieci wodociągowych.
***
Enkoder HOG 86 do zadań specjalnych firmy Baumer Hübner
W niniejszym artykule chcielibyśmy zaprezentować Państwu enkoder serii HOG 86 firmy Baumer Hübner. Urządzenie przeznaczone jest do aplikacji, w których najważniejsza jest wytrzymałość.
***
Andrzej Bytnar, Roman Krok
System diagnostyki online uszkodzeń termicznych stojana dużego turbogeneratora
W turbogeneratorach pracujących w cyklu zmiennych obciążeń dochodzi często do uszkodzeń zębów w skrajnych częściach rdzenia stojana. Zwarcia blach w głowach zębów rdzenia mogą powodować nadmierne wzrosty ich temperatury (aż do tzw. „pożaru żelaza”), a w konsekwencji doprowadzać do uszkodzenia izolacji prętów uzwojenia stojana i zwarcia doziemnego. Z praktyki remontowej wynika, że częstą przyczyną uszkodzeń izolacji prętów uzwojenia stojana są również ich lokalne przegrzania spowodowane zmniejszoną drożnością kanałów chłodzących w przewodach elementarnych, np. na skutek gromadzenia się produktów erozji. Ograniczona liczba czujników do pomiaru temperatury rdzenia i uzwojenia stojana (lub ich brak) uniemożliwia wykrywanie tego typu uszkodzeń we wczesnej fazie ich rozwoju.
***
ABUS bije olimpijskie rekordy
Na spotkaniu w Singapurze 6 lipca 2005 r. Międzynarodowy Komitet Olimpijski postanowił, że gospodarzem Letnich Igrzysk Olimpijskich w 2012 r. będzie Londyn. Na przełomie lipca i sierpnia przyszłego roku oczy całego świata zwrócą się ku stolicy Wielkiej Brytanii, która już teraz przygotowuje się do tego wydarzenia z rozmachem. Miasto zapłaci za organizację swoich trzecich igrzysk nowożytnych 10 mld funtów i wydaje się, że przymierza się do bicia rekordów nie tylko w dyscyplinach sportowych.
***
Jarosław Czornik
Transformatory i dławiki chłodzone wodą. Czyli jak skutecznie, przy ograniczeniach gabarytów i masy urządzenia, odprowadzać ciepło poza obudowę?
Transformatory i dławiki to maszyny elektryczne, w których podczas pracy powstają straty energii wydzielające się w postaci ciepła. Głównym źródłem strat jest zarówno przepływ prądu przez uzwojenia, jak i ciągłe przemagnesowywanie rdzenia ferromagnetycznego. Straty te powodują nagrzewanie się poszczególnych części urządzenia oraz podnoszą temperaturę jego otoczenia. Nadmierne nagrzewanie materiałów czynnych (przewodzących) transformatora czy dławika wymusza ograniczenie mocy przenoszonej przez te urządzenia. Przyczyną są tutaj materiały izolacyjne, które w zależności od klasy izolacji, po przekroczeniu pewnych temperatur ulegają szybkiemu starzeniu się i niszczeniu, doprowadzając do zwarć i uszkodzenia maszyny. Dlatego niezmiernie ważnym zagadnieniem – przy doborze i projektowaniu tego typu urządzeń – jest kwestia skutecznego odprowadzania ciepła. Zwiększenie intensywności oddawania ciepła z elementów czynnych maszyny elektrycznej pozwala na zmniejszenie jej gabarytów lub znaczny wzrost mocy znamionowej.
***
Rafał Setlak, Marcin Fice, Przemysław Kuś
Badania cieplne silnika spalinowego samochodu osobowego z napędem Mild Hybrid
W artykule przedstawiono wyniki badań cieplnych silnika spalinowego 178 B5.000. Badania te przeprowadzono w celu zaprojektowania i wykonania układu automatycznego wstępnego podgrzewania silnika spalinowego. Uzyskane pomiary pozwoliły na stworzenie map termicznych silnika spalinowego oraz charakterystyk przepływu.
***
Daniel Rowecki
Oscyloskopy InfiniiVision DSOX 2000 i DSOX 3000 firmy Agilent
W pierwszym kwartale 2011 r. firma Agilent wprowadziła na rynek nowe serie oscyloskopów InfiniiVision DSOX 2000 i DSOX 3000. Pełna linia serii InfiniiVisionX zawiera 26 modeli oscyloskopów z niespotykanym dotąd w tej klasie 8,5-calowym wyświetlaczem WVGA o rozdzielczości 800 × 480 punktów. Zaprojektowana funkcja Mega Zoom IV w technologii ASIC potrafi analizować do jednego miliona sygnałów na sekundę. Seria InfiniiVision 3000 X posiada największą pamięć w swojej klasie do 4 Mpts i oferuje 33 zautomatyzowane pomiary, 9 triggerów parametrycznych, 6 triggerów protokołów szeregowych, 7 funkcji matematycznych i bardzo szybką transformatę Fouriera.
***
Jakub Kantor
Napędy kompaktowe
Firma Fastech, której dystrybutorem w Polsce jest opolski Eldar, wprowadziła na rynek nowe napędy kompaktowe pracujące w zamkniętej pętli sprzężenia zwrotnego oraz napędy z wbudowanym pozycjonerem sterowane za pomocą RS485.
***
Systemy zarządzania pracą silników ułatwiają modernizację instalacji w kuwejckim zakładzie produkcji nawozów. Zorientowany na innowacje
Stojąc przed obliczem modernizacji rozdzielnic technologicznych, kuwejcki producent nawozów sztucznych poszukiwał odpowiednich rozwiązań technicznych. Natchnienie przyszło w trakcie wizyty w Niemczech podczas organizowanej w Lipsku prezentacji systemów zarządzania pracą napędów elektrycznych. Kompaktowość i wielofunkcyjność zaprezentowanych urządzeń przekonały bliskowschodniego inwestora, że tylko prawdziwy i bezkompromisowy rozwój technologiczny przynosi satysfakcjonujące efekty.
***
Cylindry dla przeciwwagi z niską siłą tarcia. Racjonalne rozwiązanie dla obrabiarek
Centra obróbcze i uniwersalne wiertarkofrezarki (fot. 1) cechują się pionową osią napędową wykonującą ruchy w górę i w dół głowicy wrzeciona napędzanej przez silnik elektryczny.
***
Systemy pomiarowe firmy HEIDENHAIN
Dr Johannes Heidenhain GmbH projektuje i produkuje liniały pomiarowe, przetworniki obrotowo-impulsowe, wyświetlacze położenia i sterowania numeryczne. HEIDENHAIN dostarcza swoje wyroby do czołowych producentów obrabiarek oraz producentów zautomatyzowanych linii technologicznych. Firma reprezentowana jest w ponad 50 krajach świata i zatrudnia około 8000 pracowników. Główną siedzibą firmy jest miasto Traunreut na południu Niemiec.
***
Jak podnieść wydajność procesów przemysłowych, a jednocześnie lepiej gospodarować energią? Odpowiedź jest prosta: PlantStruxure!
PlantStruxure spełnia całe spektrum wymagań w dziedzinie automatyzacji procesów.
***
Paweł Momot
Modułowe bloki typu ED – nowe możliwości aplikacji
W szerokiej ofercie wyrobów Bosch Rexroth pojawiły się rozdzielacze modułowe (sekcyjne) o handlowym oznaczeniu ED. Stanowią one uzupełnienie oferty w segmencie rozdzielaczy o przepływach do 80 L/min i o maksymalnym ciśnieniu roboczym 310 barów. Rozdzielacz typu ED został nagrodzony w zorganizowanym przez miesięcznik „Napędy i Sterowanie” Konkursie „Produkt Roku 2011” w kategorii „Systemy sterowania procesami i układami”. Jedną z jego istotnych zalet jest wszechstronność w zastosowaniach, możliwość wykorzystywania go zarówno w aplikacjach mobilnych, jak i hydraulice przemysłowej. Modułowa i zwarta budowa w połączeniu z wysoką funkcjonalnością pozwala na szybką i elastyczną realizację różnorodnych wymagań klientów.
***
Gordon Post
Większa niezawodność, niższe koszty
Nowe rozwiązanie, które podwaja zyski: złącza serii Han-Power® T firmy HARTING zostały wybrane do nowej linii produkcyjnej silników Diesela w USA. Wspaniały sukces polegający na obniżeniu kosztów instalacyjnych przy jednoczesnym zwiększeniu niezawodności.
***
Siemens odpowiada na wyzwania polskiego biznesu
We wtorek 31 maja br. w Hotelu Intercontinental w Warszawie odbyło się forum Siemens PLM Connection 2011. Spotkanie było poświęcone najważniejszym zagadnieniom biznesowym: innowacji, produktywności i integracji. Uczestnicy mieli okazję dowiedzieć się o roli nowoczesnych technologii w realizacji inicjatyw biznesowych z zakresu tych zagadnień, we współczesnych przedsiębiorstwach.
***
Serwoprasy z napędem TOX-ElectricDrive
Precyzja wykonania i dbałość o detale na każdym etapie to potrzeby współczesnej produkcji, dla których dział rozwoju TOX® PRESSOTECHNIK opracował zupełnie nową konstrukcję – prasy z kompaktowym serwonapędem liniowym TOX-ElectricDrive.
***
Sławomir Szymaniec
Diagnostyka eksploatacyjna uszkodzeń napędów elektrycznych w przemyśle
Intensywnie rozwijający się przemysł, zwłaszcza w ostatnich latach, wytwarza i korzysta z coraz to bardziej skomplikowanych maszyn i urządzeń. Stawiane są żądania wysokiej efektywności i niezawodności. Od inżynierów żąda się maksymalnego skrócenia i potanienia procesu wytwarzania danego produktu oraz jak najdłuższego utrzymywania maszyn i urządzeń produkcyjnych w stanie zdatności do prawidłowego działania. Pociąga to za sobą konieczność opracowania i ciągłego udoskonalania metod umożliwiających zbieranie oraz analizowanie informacji o właściwościach funkcjonujących maszyn, o ich stopniu zdatności do wykonywania przewidzianych przez inżynierów zadań. Można powiedzieć, że stawiane jest co chwilę pytanie, jaki jest stan techniczny maszyny, jak się ona zachowuje, czy ma jakieś uszkodzenia?
***
Bogdan Broel-Plater, Paweł Waszczuk, Artur Kobyłkiewicz
System diagnostyki procesu mikroskrawania
Istotnym elementem procesu mikroobróbki ubytkowej metalu jest system nadzorujący i kontrolujący w czasie rzeczywistym jego przebieg. W artykule przedstawiono taki system, opracowany w ramach jednego z projektów badawczych, realizowanych na ZUT w Szczecinie. Opisano metody analityczne szeroko stosowane w diagnostyce, w tym szybką transformatę Fouriera (FFT) czy dyskretną transformatę falkową. Przedstawiono unikatową konstrukcję obrabiarki, jej części składowe oraz przedstawiono schemat działania systemu diagnostycznego. Zaprezentowano pierwsze wyniki prowadzonych badań, które potwierdzają postawione w artykule tezy.
***
Kompaktowa kurtyna serii SF4C
Nowa kurtyna serii SF4C to najmniejsza bariera bezpieczeństwa dostępna w ofercie Panasonic Electric Works SUNX. Obudowa o wymiarach 13,2 mm szerokości i 30 mm długości zapewnia dużą przestrzeń roboczą oraz umożliwia montaż w miejscach, gdzie nie ma możliwości wstawienia standardowej bariery. Przestrzeń robocza po zamontowaniu bariery mieści się w granicach 95% (poprzednie bariery ok. 83%). Dodatkowo montaż ułatwia niewielka waga urządzenia (45% wagi konwencjonalnej bariery w obudowie aluminiowej).
***
Wyłączniki powietrzne LS Industrial Systems
LS Industrial Systems (dawniej LG Industrial Systems), koreański producent automatyki i aparatury elektrycznej, posiada w swojej ofercie między innymi wyłączniki powietrzne niskiego napięcia. Są one jednym z nowszych urządzeń w ofercie wprowadzonych na rynek w zeszłym roku. W Polsce przedstawicielem LS jest ANIRO Grupa Handlowa z Torunia.
***
Jarosław Nowak
Bezpieczeństwo Safety Stop
Ratyfikowana w listopadzie 2006 r. nowa norma EN ISO 13849-1, definiując nowe wymogi w zakresie bezpieczeństwa maszyn, zastąpiła dotychczas obowiązującą normę EN 954-1. W maju 2008 r. nową normę zharmonizowano z Dyrektywą Maszynową. Regulacje obowiązujące w wycofanej normie EN 954-1 dopuszczano pierwotnie do stosowania do końca 2009 r., po czym przedłużono do końca 2011 r., publikując stosowne rozporządzenie w Dzienniku Urzędowym UE z dnia 29.12.2009 r. W nowej normie EN ISO 13849-1 zastosowano nowe regulacje dotyczące programowalnych systemów elektronicznych i wprowadzono tzw. poziom wydajności (Performance Level), przez co jej zapisy zyskały szczególne znaczenie w zakresie używania przetwornic częstotliwości. Kluczowe z punktu widzenia przepisów bezpieczeństwa jest to, aby maszyny zbudowane były tak, by zminimalizować ryzyko powstania obrażeń pracowników w przypadku niewłaściwej obsługi lub przypadkowego załączenia wskutek błędu lub zakłócenia.
***
Czujniki zbiegania taśmy przenośników firmy .steute
Firma .steute jest dobrze znana na rynku jako dostawca szerokiej gamy wyłączników linkowych zatrzymania awaryjnego stosowanych głównie przy taśmociągach. W ofercie znajdują się jednak także czujniki zbiegania taśmy przenośników odgrywające bardzo ważną rolę w zapobieganiu awariom i przestojom systemów transportu bliskiego.
***
Andrzej Melecki
Bezpieczeństwo funkcjonalne maszyn w świetle nowej Dyrektywy Maszynowej UE
Artykuł prezentuje podstawowe pojęcia związane z bezpieczeństwem funkcjonalnym w odniesieniu do maszyn w szczególności. Omówione są wymagania Dyrektywy Maszynowej UE oraz ich wdrożenie do prawodawstwa polskiego. Przedstawiona jest metodologia realizacji zasad bezpieczeństwa funkcjonalnego maszyn w oparciu o przykłady realizowanych projektów przez firmę Pilz Polska.
***
Safety@Festo. Bezpieczeństwo w automatyce
Bezpieczeństwo dotyczy wszystkich maszyn oraz instalacji przemysłowych i związane jest z odpowiednimi przepisami lub wytycznymi Unii Europejskiej. Dla inżynierów automatyków oznacza to również, że tworzone przez nich rozwiązania wymagają stosowania bezpiecznych układów sterowania.
***
Bezpieczniki do montażu powierzchniowego (SMD)
Wprowadzenie montażu powierzchniowego (SMD) jako dominującej technologii montażu obwodów elektronicznych wymusiło na producentach bezpieczników konieczność opracowania wkładek topikowych dostosowanych do tego sposobu montażu. Firma SIBA będąca jednym z najwszechstronniejszych europejskich producentów bezpieczników, w myśl propagowanej przez siebie zasady „Nasze bezpieczniki – Twoje korzyści”, również zaczęła oferować wkładki topikowe SMD. Dzięki małym wymiarom wkładki topikowe SMD nie zajmują dużo miejsca na płytkach drukowanych, ale ich wymiana wymaga użycia lutownicy. Gdy prawdopodobieństwo zadziałania wkładki jest duże, wtedy lepszym rozwiązaniem wydaje się zastosowanie przystosowanego do montażu powierzchniowego gniazda bezpiecznikowego i specjalnych wkładek topikowych miniaturowych 5 × 20 mm o złoconych stykach.
***
Andrzej Przytulski
Z historii rosyjskiej elektrotechniki. Mikołaj Nikołajewicz Bienardos – wynalazca spawania elektrycznego
Obecnie nie można wyobrazić sobie wielu procesów przemysłowych bez spawania elektrycznego bądź gazowego. Coraz bardziej skomplikowane stają się też urządzenia do prowadzenia prac spawalniczych. W podręcznikach energoelektroniki poświęca się dużo miejsca przetwornicom będącym nowoczesnymi spawarkami, a zbudowanymi na bazie elementów półprzewodnikowych oraz maszyn elektrycznych statycznych i wirujących. Warto wiedzieć, że pierwszego spawania elektrycznego dokonano 130 lat temu, a jego wynalazcą był Rosjanin.
***
Piotr Bogusz, Mariusz Korkosz, Jan Prokop
Wpływ grubości szczeliny powietrznej na charakterystyki statyczne silnika SRM
Współczesne układy napędowe przeznaczone do sprzętu AGD wymagają stosowania silników elektrycznych umożliwiających regulację prędkości obrotowej w szerokim zakresie i pracujących jednocześnie z jak największą sprawnością. Dodatkowym kryterium jest minimalizacja kosztów takiego układu napędowego. Wiele obecnie produkowanych układów napędowych spełnia częściowo te wymagania. Klasyczne silniki komutatorowe powszechnie stosowane w sprzęcie AGD umożliwiają regulację prędkości obrotowej w szerokim zakresie, są relatywnie w miarę tanie w produkcji masowej, ale są stosunkowo zawodne i sprawność takich napędów jest niezadowalająca. Silniki z magnesami trwałymi (BLDC) oferują znacznie większą sprawność przetwarzania energii w szerokim zakresie zmian prędkości. Trwałość takiego rozwiązania znacznie przewyższa maszynę komutatorową, w której zawsze po pewnym czasie następuje zużycie szczotek lub uszkodzenie zestyku szczotka–komutator. Natomiast wadą układów napędowych z silnikami z magnesami trwałymi jest zmiana właściwości silnika związana z procesem tzw. starzenia się magnesu trwałego oraz stosunkowo duża cena z uwagi na konieczność zastosowania magnesów stałych.
***
Monika Gomółka
Targi AUTOMA 2011. Automatyka i energetyka pod wspólnym dachem
Trzecia edycja poznańskich Międzynarodowych Targów Robotyki, Automatyki i Aparatury Kontrolno-Pomiarowej AUTOMA już za nami. Wystawa trwała równolegle z Targami EXPOPOWER oraz GREENPOWER, które w tym roku zorganizowano w dniach 24–27 maja. Z całym przekonaniem można powiedzieć, że Ci, którzy zdecydowali się przyjechać w tym czasie na tereny poznańskich targów, wrócili do codziennych zajęć z bagażem informacji na temat nowych rozwiązań z zakresu automatyki, robotyki, elektroniki czy też systemów sterowania procesami produkcyjnymi. O tym, że spore grono specjalistów zaufało organizatorom, świadczyć może fakt, iż podczas trwania targów ekspozycje firmowe odwiedziło w sumie 10 500 profesjonalistów z branży.
***
Ryszard Klencz
Jubileuszowe XV spotkanie automatyków
„Rytro”, jak zwyczajowo w skrócie określane jest spotkanie w maju przedstawicieli nauki i automatyki przemysłowej w górskiej miejscowości o takiej właśnie nazwie, miało w tym roku szczególny wymiar. Jubileuszowa XV Konferencja Automatyków stanowiła dla przedstawicieli nauki i przemysłu sposobność przedstawienia tendencji w systemach pomiarów i automatyki, promocji najnowszych wyrobów producentów urządzeń dla tych systemów oraz integracji środowiska automatyków: ludzi nauki, projektantów, producentów i użytkowników.
